بن بست شکنی درآزادراه شمال

دنیای اقتصاد: دولت با شریک خود در آزادراه تهران-شمال بابت ایجاد یک مسیر ترکیبی، به توافق رسید. با تفاهم وزارت راه‌وشهرسازی و بنیاد مستضعفان مقرر شد باقیمانده قطعه یک آزادراه ۱۳۰ کیلومتری که از منطقه ۲۲ تهران شروع می‌شود، ظرف دو سال تکمیل و همزمان، جاده چالوس در حد فاصل انتهای قطعه یک تا ابتدای قطعه ۴ نیز تعریض شود تا از سال ۹۶، با ترکیب جاده و آزادراه، گره تردد از بین برود. هم‌اکنون قطعه ۴ زیر بار ترافیک است. اعتبار ۱۵۰۰ میلیارد تومانی «قطعه یک و تعریض جاده» تامین شده و برای ساخت قطعات ۲ و ۳ در میان‌مدت ۸۵۰۰ میلیارد نیاز است.

گروه مسکن: پربحث‌ترین پروژه عمرانی پنج دولت، که در طول دست‌کم ۱۸سال اخیر به شکل نیمه‌کاره بین مسوولان دست‌به‌دست چرخیده بود، بعد از آنکه تابستان پارسال وعده تکمیل آن به‌عنوان «اولین قول زمان‌دار» از سوی عباس آخوندی مطرح شد، پنج‌شنبه گذشته سرانجام از بن‌بست بیرون آمد.

دولت با شریک خود در آزادراه تهران-شمال تفاهم عملیاتی تازه‌ای امضا کرده که براساس آن، یک مسیر جدید و در عین حال «بی‌ترافیک» بین پایتخت و چالوس از ابتدای سال۹۶ برقرار می‌شود.

این مسیر، نه جاده فعلی چالوس است و نه آزادراه در دست احداث بلکه ترکیبی از این دو را در اختیار مسافران قرار می‌دهد.

در تفاهم جامعی که چند روز پیش وزارت راه‌وشهرسازی با بنیاد مستضعفان منعقد کرده، مقرر شده است قطعه یک آزادراه تهران-شمال ظرف مدت دو سال تکمیل شود و در این مدت، گروهی دیگر از پیمانکاران وزارتخانه، قسمت‌هایی از جاده چالوس در فاصله بین قطعه یک تا قطعه چهار را تعریض کنند تا حداکثر از ابتدای سال۹۶، با ترکیب آزادراه و جاده شمال، چالش آزاردهنده ترافیک‌های چندین ساعته برای همیشه از این مسیر حذف شود.

قطعه چهار آزادراه ۱۳۰ کیلومتری تهران-شمال در اواخر دولت دهم به بهره‌برداری رسید و در حال حاضر، ۴۷ درصد عملیات عمرانی و پیشرفت فیزیکی ساخت قطعه یک انجام شده است.

مسوولان دولت یازدهم با توجه به منابع مالی محدود و هزینه‌بر بودن عملیات اجرایی قطعات دو و سه که تقریبا در مرحله صفر درصد پیشرفت فیزیکی قرار دارد، تصمیم گرفته‌اند، در کوتاه‌مدت، بر تکمیل قطعه یک متمرکز شوند. قطعه یک آزادراه از منطقه۲۲ تهران شروع می‌شود و تا ۳۲ کیلومتر ادامه پیدا می‌کند. قطعه چهار نیز به طول ۲۲ کیلومتر، قطعه پایانی این آزادراه است که از مرزن‌آباد شروع و به چالوس ختم می‌شود.

در تفاهم جدیدی که بین وزارت راه‌وشهرسازی و بنیاد مستضعفان به‌عنوان شریک دولت و سرمایه‌گذار عمده این پروژه منعقد شده است، منابع مالی تکمیل قطعه یک از سه کانال فاینانس چینی، بودجه وزارتخانه و آورده بنیاد تامین خواهد شد.

نیاز ۱۰۰۰۰ میلیارد تومانی و دو برنامه بلندمدت و کوتاه‌مدت

محاسباتی که به‌تازگی توسط وزارت راه‌وشهرسازی و بنیاد مستضعفان به عنوان دو طرف اصلی و همچنین معاونت اول رئیس‌جمهور، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور و پیمانکار قدیمی چینی پروژه به عنوان سه طرف دیگر تفاهم جدید، انجام شده است، نشان می‌دهد: برای آنکه آزادراه تهران-شمال به شکل کامل و با احداث همه ۴ قطعه موجود، به بهره‌برداری برسد ۱۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است که ۸۵۰۰ میلیارد تومان فقط به احداث قطعات دو و سه باید اختصاص پیدا کند. این بودجه سنگین برای قطعات میانی باعث شده، پیشنهادی که آخوندی اواخر سال گذشته برای گره‌گشایی موقتی از ترافیک تهران-شمال پیشنهاد کرده، هم‌اکنون مورد قبول طرف‌های درگیر این پروژه قرار بگیرد. در قالب این پیشنهاد، ابتدا و انتهای آزادراه در دست ساخت تهران-شمال به میانه جاده چالوس دوخته می‌شود. برای این اقدام، ۱۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است که ۱۰۰۰ میلیارد تومان برای تکمیل ۵۳ درصد عملیات مانده قطعه یک و ۳۰ میلیارد تومان نیز برای تکمیل ۳ درصد مانده از قطعه چهار صرف می‌شود. همچنین برای تعریض جاده چالوس در حد فاصل این دو قطعه نیز ۴۷۰ میلیارد تومان هزینه لازم است.

معاون اول رئیس‌جمهور پنج‌شنبه گذشته در بازدید از مراحل ساخت قطعه یک آزادراه، با اشاره به هماهنگی‌های انجام شده با معاون برنامه‌ریزی رئیس‌جمهور، از تامین شدن اعتبار لازم برای ساخت مسیر جدید یعنی ترکیب آزادراه و جاده چالوس خبر داد. عباس آخوندی وزیر راه‌‌‌وشهرسازی نیز تصریح کرد: در برنامه زمان‌بندی شده‌ای که برای آزادراه تهران-شمال طراحی شده، ظرف مدت دو سال، ساخت قطعه یک، تکمیل قطعه چهار و تعریض جاده چالوس در میانه این دو قطعه به اتمام می‌رسد تا در کوتاه‌مدت، مشکل تردد در این مسیر حل شود و در بلندمدت نیز، با تامین اعتبار بیشتر، ساخت قطعات دو و سه انجام خواهد شد. آخوندی در زمان تشکیل دولت یازدهم، یکی از برنامه‌های خود در مقام وزیر پیشنهادی به مجلس را تکمیل آزادراه تهران-شمال در طول عمر دولت عنوان کرد؛ اما چند هفته بعد در روزهای پایانی شهریور ۹۲، در بازدید از این پروژه و مشخص‌شدن گره‌های حقوقی، مالی و فنی متعدد در آزادراه، وعده خود را اصلاح کرد و بر تکمیل قطعات یک و چهار تا پایان این دولت، تغییر داد.

به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، وزیر راه‌وشهرسازی پنج‌شنبه گذشته در بازدیدی که به همراه معاون اول رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد مستضعفان از قطعه یک آزادراه تهران-شمال انجام داد، اعلام کرد: این پروژه چهار قطعه دارد که قطعه اول به طول ۳۲ کیلومتر موجب کاهش بیش از ۶۰ کیلومتر از مسیر می شود و بیشترین صرفه‌جویی در مصرف انرژی را در پی دارد. این قطعه در حال حاضر بیش از ۴۷ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر لزوم برنامه‌ریزی برای ساخت قطعات دو و سه اظهار کرد: افزایش ظرفیت جاده چالوس مورد نیاز منطقه است و این برنامه همزمان با عملیات ساخت آزادراه اجرایی

می شود. وی افزود: قطعه چهار آزادراه تهران- شمال که در دولت قبل با اصرار زیر بار ترافیک رفته است ۹۳ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که باید برای تکمیل آسفالت، خروجی‌ها و ایمن‌سازی آن اقدام لازم صورت گیرد و انجام کامل این پروژه در دستور کار قرار دارد.

وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: مردم ۱۸ سال مرتب خبرهایی در مورد این پروژه شنیده‌اند و برآوردها این است که با قیمت های فعلی تکمیل این آزادراه نزدیک به ۱۰ هزار میلیارد تومان هزینه دارد که شامل هزار میلیارد تومان در قطعه یک، هشت هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در قطعه‌های دو و سه و ۳۰ میلیارد تومان برای تکمیل قطعه چهار لازم است که هزینه افزایش ظرفیت جاده چالوس نیز

هزینه هایی در بر دارد.

وی ابراز کرد: آزادراه تهران- شمال پروژه‌ای گران قیمت است و تاکنون فرازونشیب‌هایی را پشت سر گذاشته و برای اینکه تعهد بی‌جا نداشته باشیم، اولویت ما تکمیل قطعه یک، افزایش ظرفیت جاده چالوس و تکمیل قطعه چهار است و ساخت قطعات دو و سه در برنامه قرار دارد.

تاثیر پست جدید وزیر سابق

به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، محمد سعیدی‌کیا که خود در دولت‌های قبل، در سمت وزیر راه‌‌وترابری، مسوولیت هدایت اختلافات نظری بین دولت و بنیاد مستضعفان برسر آزادراه تهران-شمال را برعهده داشت، هم‌اکنون در سمت رئیس بنیاد مستضعفان، بار دیگر وارد آزادراه شده و این بار با اشرافیت و تسلطی که بر عقبه مشکلات و گره‌های موجود دارد، این پروژه را از زاویه شریک دولت در دستور کار قرار داده است. گفته می‌شود، حضور سعیدی‌کیا در بنیاد، یکی از محرک‌های قوی برای تفاهم جدید در آزادراه تهران-شمال به حساب می‌آید. آخوندی پنج‌شنبه گذشته با خوش‌بینی نسبت به ورود رئیس بنیاد مستضعفان به این پروژه گفت: امیدوارم توجه شخصی وی موجب تسریع در اجرای این پروژه شود.

فکر ریل به جای جاده

وزیر راه‌وشهرسازی در این بازدید در ابتدای سخنان خود، با اشاره به لزوم توسعه جدی خروجی‌های تهران و گزارش این وزارتخانه در هیات وزیران یادآور شد: روزانه ۱۱۰ هزار تردد در مسیر کرج به قزوین صورت می‌گیرد که بیش از دو برابر ظرفیت آن است. همچنین در محور قم روزانه ۵۰ هزار تردد صورت می‌گیرد و محورهای فیروزکوه و هراز و جاده امام رضا (ع) در وضعیت فوق‌العاده سنگین از لحاظ ترافیک قرار دارند و در ایامی در سال با راه‌بندان مواجه می‌شویم.

وی تاکید کرد: چاره ای نداریم تا قسمتی از ترافیک جاده‌ها را به ریل منتقل کنیم، مسیرهایی که روزانه بیش از صد هزار تردد دارند، از نظر ترافیک ریلی مقرون به صرفه خواهند بود؛ اگرچه نیاز به سرمایه گذاری سنگینی دارد.

کمپین حفاظت از باغات کن

عباس آخوندی با اشاره به اینکه قطعه یک آزادراه تهران از منطقه۲۲ و قسمت‌هایی از منطقه۵ تهران شروع می‌شود، بر لزوم حفاظت و مراقبت از باغات کن به‌عنوان تنفس‌گاه شهر تهران تاکید کرد و گفت: ما نیاز داریم تا برای حفظ باغات کن در تهران تدبیر داشته باشیم و این موضوع در دستور کار شورای عالی شهرسازی و معماری قرار دارد تا از دست‌برد به باغات کن که برای حفظ آن نیاز به عزم جدی وجود دارد؛ جلوگیری شود. آخوندی همچنین به «دنیای‌اقتصاد» اعلام کرد: شهرداری تهران باید برای حفاظت از باغات کن و جلوگیری از ساخت‌وساز در آنها، برنامه‌های محدودکننده طراحی و اجرا کند و در جامعه نیز لازم است نسبت به حفظ این باغات کمپین اجتماعی راه بیفتد. به گزارش «دنیای‌اقتصاد» تجربه احداث آزادراه‌ها در کشور به‌خصوص در مناطق ییلاقی و پراستعداد به لحاظ خوش‌ آب‌وهوا بودن و جذب گردشگر، نشان داده است، اجرای مسیرهای آزادراهی باعث ورود یک‌سری دلال زمین به قطعات اطراف آزادراه‌ها می‌شود و زمین‌هایی که در گذشته کاربری منابع طبیعی داشته‌اند از طریق مجوزهای تغییرکاربری یا به‌صورت غیرقانونی، زیر بار ویلاسازی رفته‌اند.

وزیر راه‌وشهرسازی در نظر دارد، این پدیده را لااقل برای باغات کن مهار کند.

احداث توسط چینی‌ها

رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی نیز در این بازدید اعلام کرد: اراده مشترک بنیاد، وزارت راه و دولت و یادداشت تفاهم مشترک با وزیر راه و شهرسازی کلید اصلی کار است و نمایندگان دو طرف مشخص و تصمیمات لازم دنبال و گرفته می‌شود.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت راه و شهرسازی، محمد سعیدی‌کیا که به همراه معاون اول رئیس‌جمهور و وزیر راه و شهرسازی در قطعه یک آزادراه تهران- شمال حضور یافته بود، اعلام کرد: از طرف وزارت راه و شهرسازی علی نورزاد معاون وزیر و مدیر عامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور و از طرف بنیاد منوچهر خواجه دلویی معاون توسعه ساختمان بنیاد به‌عنوان نمایندگان تام‌الاختیار دو طرف معرفی شده‌اند.

رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی ابراز داشت: مقرر شده است ظرف دو سال قطعه یک آزادراه تهران- شمال با در نظر گرفتن حضور پیمانکار چینی تا اتمام مبلغ فاینانس وادامه کار توسط پیمانکاران ایرانی انجام شود و تکمیل قطعه چهار نیز در دستور کار قرار دارد.

وی ادامه داد: برای بالا بردن ظرفیت جاده چالوس دو مشاور باید حضور یابند که یک مشاور انتخاب شده و در حال مذاکره با نماینده وزارت راه و شهرسازی در پروژه آزادراه تهران- شمال است و دیگری را قرار است معرفی کنیم. سعیدی کیا اظهار کرد: تونل البرز در این آزادراه به خاطر پیچیدگی‌های اجرایی آن جزو ۱۰۰ تونل بزرگ دنیا است که عملیات اجرایی آن توسط پیمانکاران ایرانی دنبال می‌شود و در حال حاضر فعالیت در سمت جنوب تونل در جریان است و سمت شمال آن فعال می‌شود.

رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی اعلام کرد: برای ساخت پلی بزرگ در قطعه اول آزادراه تهران-شمال برای اولین بار از فناوری‌های نوین استفاده می‌شود.

سعیدی‌کیا در ادامه نیز ضمن بازدید از عملیات اجرایی در قطعه یک آزادراه تهران- شمال تاکید کرد: نکته مهم اراده قطعی و مشترک بنیاد و وزارت راه و تفاهم برای ساخت آزادراه راه تهران- شمال است. وی تاکید کرد: افزایش ظرفیت جاده چالوس همزمان و با کمی تاخیر نسبت به قطعه یک انجام می‌شود که با اتمام طراحی آن توسط پیمانکاران داخلی اجرا می‌شود.

حمایت مالی دولت از آزادراه

اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور در بازدید از قطعه یک آزادراه تهران- شمال که با همراهی وزیر راه و شهرسازی و رئیس بنیاد مستضعفان انجام شد، در سخنانی با اشاره به اینکه محورهای استان‌های شمالی به دنبال جمعیت زیاد ساکن در آنها و تعداد زیاد علاقه‌مندانی که به این استان‌ها سفر می‌کنند از اهمیت زیادی برخوردارند، اعلام کرد: با حضور معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهوری تصمیماتی قطعی گرفته شد که بر اساس آن محور فیروزکوه تا پایان امسال، محور هراز تا شهریور سال ۹۵ و محور رشت نیز تا سال ۹۵ به صورت کامل مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند.

معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه برای توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل جاده‌ای و ریلی در کشور نیاز به اقدامات جدی داریم و وزیر راه و شهرسازی در هیات وزیران گزارشی در خصوص نگهداری راه‌ها و ۱۰ کریدور اصلی که باید برای توسعه کشور ساخته شود، ارائه کرده است، بیان کرد: در این بخش باید تصمیم جدی گرفته شود و حمل‌ونقل ریلی در زیرساخت از جمله ساخت، برقی کردن و دو خطه کردن خطوط و افزایش ناوگان اولویت دولت است و برای توسعه ناوگان ریلی حتما باید بخش خصوصی مورد حمایت قرار گیرد.

وی بیان کرد: باید برای تامین مالی و انتخاب سرمایه‌گذار برای قطعات دوم و سوم آزادراه تهران- شمال اقدام شود و در مدت سپری شده از دولت یازدهم اجرای چند آزادراه دیگر کشور توسط بخش خصوصی نیز در دولت تعیین تکلیف شده است که دولت همه حمایت خود را برای اتمام آزادراه تهران- شمال انجام می‌دهد.

معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه اگر مذاکرات به نتیجه برسد، ظرفیت فاینانس برای پروژه‌های مختلف افزایش می‌یابد، گفت: با توافقات هسته‌ای حجم زیادی از سرمایه‌گذاری‌های خارجی به ایران می‌آید و ظرفیت فاینانس افزایش می‌یابد که مشکل تامین مالی هم برطرف می‌شود.

جهانگیری در بازدید از عملیات اجرایی قطعه یک آزادراه تهران-شمال در جمع خبرنگاران اظهار کرد: از ابتدای دولت تدبیر و امید یکی از پروژه‌های مهمی که باید در مورد آن تعیین تکلیف و از حالت رکود خارج می‌شد آزادراه تهران- شمال بود که جلسات زیادی با حضور رئیس‌جمهور، بنده، وزیر راه و شهرسازی و رئیس بنیاد مستضعفان برگزار شد و توافقات خوبی بین وزارت راه و شهرسازی و بنیاد صورت گرفت و تفاهم‌نامه‌ای امضا شد تا پروژه فعال شود.

وی ابراز کرد: براساس تفاهم صورت گرفته قطعه اول آزادراه ۲۴ ماهه ساخته می‌شود، کارهای باقی‌مانده قطعه چهارم تا پایان سال تکمیل می‌شود و در قطعات دوم و سوم که کار آن قدری دشوارتر است و کار جدی روی آن انجام نگرفته است باید برای تامین مالی و نحوه اجرا کارجدیدی انجام شود.

معاون اول رئیس‌جمهور افزود: تا ساخت قطعات ۲ و ۳ با تعریض جاده چالوس و تکمیل قطعات یک و دو امیدواریم با مشکل روبه‌رو نباشیم.

بن بست شکنی درآزادراه شمال

بن بست شکنی درآزادراه شمال