چراغ روشنایی ادیسون

گروه تاریخ و اقتصاد: در ۳۱ دسامبر سال ۱۸۷۹، توماس ادیسون نخستین چراغ برق خود را در «منلو پارک» شهر نیوجرسی به نظر عموم مردم رساند. او یک سال بعد تقاضانامه دریافت امتیاز اختراع «لامپ روشنایی الکتریکی» را به اداره اختراعات آمریکا تسلیم کرد؛ اما با درخواستش موافقت نشد. کارشناسان این اداره معتقد بودند که طراحی و ساخت لامپ ادیسون بر مبنای مطالعات ویلیام سایر انجام شده است؛ بنابراین تنها امتیاز اختراع رشته ذغالی شده پرمقاومت (ماده تولیدکننده نور لامپ‌) به ادیسون تعلق گرفت. در ۱۳ فوریه ۱۸۸۰ م. وی به کشف یک پدیده مهم فیزیکی نائل آمد که اکنون به اثر ادیسون معروف است. دو سال پس از نمایش عمومی لامپ الکتریکی، ساختمان کارخانه مرکزی تولید برق موسوم به «ایستگاه پرل استریت» به پایان رسید و در چهارم سپتامبر همان سال نخستین سیستم توزیع نیروی الکتریسیته در جهان با قدرت ۱۱۰ ولت و ۵۹ مشتری در پایین محله منهتن به دست ادیسون افتتاح شد. چندی بعد ادیسون کوشید تا حق امتیاز لامپ برق را در بریتانیا از آن خود کند و بر رقیبش جوزف سووان - که مستقل از ادیسون موفق به اختراع لامپ حرارتی رشته کربنی شده بود- پیروز شود؛ اما پس از یک دعوای حقوقی بی‌حاصل، دو طرف با یکدیگر به توافق رسیدند و برای بهره‌مند شدن از منافع اختراعشان در بریتانیا شرکت «ادیسووان» را تاسیس کردند. این شرکت در سال ۱۸۹۲ م. جزئی از کمپانی بزرگ جنرال الکتریک (متعلق به ادیسون) شد. گفته می‌شود ادیسون بیش از یک هزار مورد اختراع مختلف را به ثبت رسانده که از نظر تعداد واقعا عجیب و غیرقابل تصور است. یکی از دلایل این توانایی فوق‌العاده در اختراع و ابداع، آن است که او در آغاز کار یک آزمایشگاه تحقیقاتی در «منلوپارک» نیوجرسی تاسیس کرد و گروهی از افراد اهل علم و کارآزموده را به همکاری خود فراخواند. این درواقع نمونه اولیه آزمایشگاه‌های تحقیقاتی و طرح و توسعه بود که از آن پس در کنار اغلب صنایع مهم ایجاد شد. ادیسون تنها یک مخترع صرف نبود او به‌طور جدی دست‌اندرکار راه‌اندازی و سازماندهی چندین شرکت صنعتی نیز بود. یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌هایی که او به وجود آورد همان است که امروز به نام شرکت «جنرال الکتریک» در سراسر دنیا شناخته شده است.