سه عنصر اصلی توافق پایانی

گروه دیپلماسی: در بحبوحه مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ و در آستانه دور‌بعدی این گفت‌وگوها، پایگاه خبری المانیتور از نزدیک شدن ایران و ۱+۵ به «فاز حساس» مذاکرات خبر داد و نوشت که دو طرف در حال گفت‌وگو در مورد سه عنصر اصلی توافق پایانی، شامل «توانایی غنی‌سازی، لغو تحریم‌ها و طول زمان توافق» هستند. همزمان وزیر امور خارجه چین در سفری دوره‌ای به خاورمیانه، امروز شنبه وارد تهران می‌شود. سفر رسمی و دوجانبه وزیر خارجه چین در پاسخ به دعوت وزیر خارجه ایران صورت می‌گیرد و قرار است طی این سفر دو طرف درباره مذاکرات هسته‌ای گفت‌و‌گو کنند. «وانگ‌یی» روز پنج‌شنبه در واکنش به اظهارات اخیر رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا مبنی بر اینکه پنج کشور از اعضای گروه ۱+۵ از مذاکرات هسته‌ای با ایران کنار کشیده‌اند و تنها آمریکا در صحنه مذاکره با ایران حضور دارد، آن را کاملا تکذیب کرد و گفت که هیچ‌یک از اعضای ۱+۵ از مذاکرات هسته‌ای با ایران کنار نرفته‌اند.

از سوی دیگر و همزمان با این تحولات، اتحادیه اروپا در زمانی که مذاکرات هسته‌ای به اوج خود رسیده است، در اقدامی متفاوت، شرکت ملی نفتکش را مجددا در فهرست تحریم‌های خود قرار داد.

به گزارش «انتخاب» به نقل از «المانیتور»، مذاکره‌کنندگان ایران و آمریکا به مهم‌ترین بخش مذاکرات رسیده‌اند و در حال گفت‌وگو در مورد سه عنصر اصلی توافق پایانی هستند: «توانایی غنی‌سازی، لغو تحریم‌ها و طول زمان آن.» به نوشته المانیتور، در جلسات اخیر، آمریکا طرح‌هایی را در مورد غنی‌سازی به ایران ارائه کرد که براساس آن زمان «گریز هسته‌ای ایران» را به حداقل یک‌سال می‌رساند!

بنابر ادعای این نشریه آمریکایی، درحالی‌که ۱+۵ در انتظار موافقت ایران با فرمول‌های پیشنهادی است، ایران تقاضای لغو فوری تحریم‌ها را کرده است. اکنون، طرفین در حال گفت‌وگو در مورد طول زمان توافق هستند. ۱+۵ خواسته است که طول زمان توافق ۱۵ساله باشد و ایران درخواست زمان کمتری کرده است. سوزان دی مگیو، کارشناس مسائل روابط ایران و آمریکا در بنیاد آمریکای‌جدید به المانیتور گفته است: «تیم هسته‌ای ایران بر روی دستیابی به توافق جامع متمرکز است.»

او افزود: «مهم‌ترین مساله مذاکره‌کنندگان ایران لغو تحریم‌ها است. دو نگرانی بزرگ وجود دارد: ۱- آیا دولت اوباما قدرت آن را دارد که به تحریم‌ها پایان دهد ۲- زمان‌بندی لغو تحریم‌های شورای امنیت.» دی مگیو اضافه کرد: «طرفین در طول مذاکرات انعطاف‌پذیری نشان داده‌اند، اما اکنون مشخص نیست که آیا آمریکا می‌تواند در مساله لغو تحریم‌ها تغییر موضع کافی داشته باشد یا نه.» رابرت اینهورن مذاکره‌کننده سابق آمریکا نیز گفت که ایران تاکنون در مورد کاهش تعداد سانتریفیوژهای عملیاتی خود تعدیلی در مواضع نداشته است. او افزود: «طول زمان توافق به میزان توانایی غنی‌سازی و میزان ذخیره غنی‌سازی بستگی دارد.» اینهورن گفت: «فکر می‌کنم، طرفین در بحث لغو تحریم‌ها به توافق بیشتر نزدیک هستند، تا مساله غنی‌سازی.» او گفت: «من معتقدم ایرانی‌ها می‌دانند که تحریم‌ها بدون رای‌گیری کنگره لغو نمی‌شود و همین‌طور پیش از آنکه آژانس فعالیت‌های هسته‌ای ایران را تایید کند، اتفاق نمی‌افتد.»

سفر وزیر خارجه چین به تهران

همزمان با این تحولات، «وانگ یی» وزیر امور خارجه چین در پاسخ به دعوت محمدجواد ظریف و به منظور انجام سفری رسمی و دوجانبه و گفت‌وگو درباره مناسبات تهران و پکن و مذاکرات هسته‌ای امروز در تهران خواهد بود. این اولین سفر وزیر خارجه چین به تهران در دولت یازدهم است. به گزارش خبرگزاری فارس، سخنگوی وزارت خارجه چین دوشنبه هفته گذشته در کنفرانسی خبری گفت که «وانگ یی» وزیر خارجه چین قرار است ۱۲ تا ۱۶ فوریه (۲۳ تا ۲۷ بهمن ماه) در دیداری رسمی به پاکستان، امارات متحده عربی و ایران سفر کند.

وزیر خارجه ایران هفتم بهمن ماه از سفر همتای چینی‌اش به تهران خبر داده و گفته بود: «در حال برنامه‌ریزی انجام این سفر با وزیر خارجه چین هستیم.» محمدجواد ظریف اوایل آبان سال جاری نیز با هدف شرکت در چهارمین نشست منطقه‌ای درباره افغانستان با عنوان «فرآیند استانبول برای افغانستان» که در سطح وزرای خارجه در پکن برگزار شد، به پکن سفر کرد.

وزیر امور خارجه چین روز پنج‌شنبه در واکنش به اظهارات اخیر رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا مبنی بر اینکه پنج کشور از اعضای گروه ۱+۵ از مذاکرات هسته‌ای با ایران کنار کشیده‌اند و تنها آمریکا در صحنه مذاکره با ایران حضور دارد، آن را کاملا تکذیب کرد. وانگ یی در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با مشاور نخست‌وزیر پاکستان تاکید کرد: «ما در مذاکرات حضور داریم و این گفت‌وگوها را رو به جلو ادامه خواهیم داد.» «باب کروکر» رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا روز سه‌شنبه هفته گذشته گفته بود که پنج کشور از شش کشور تشکیل دهنده گروه ۱+۵ عملا از روند مذاکرات هسته‌ای با ایران کنار کشیده‌اند و تنها واشنگتن برای رسیدن به توافق با تهران، در صحنه باقی‌مانده است. این سناتور ارشد جمهوری‌خواه آمریکا گفته است: «به نظر می‌رسد که این مذاکرات دیگر مذاکرات واقعی گروه ۱+۵ با ایران نیست. روند مذاکرات بیشتر به سمت گفت‌وگوهای دوجانبه میان آمریکا و ایران رفته است.»

تحریم شرکت ملی نفتکش

از سوی دیگر، دولت‌های اروپایی مجددا شرکت ملی نفتکش ایران را در فهرست تحریم‌های خود قرار دادند. به گزارش خبرگزاری تسنیم و به نقل از «رویترز»، دولت‌های اروپایی در حالی تحریم‌های مجددی علیه شرکت ملی نفتکش ایران تصویب کردند که دومین دادگاه بزرگ اروپا ژوئیه‌(مرداد) گذشته پس از اعتراض شرکت ملی نفتکش ایران به تحریم‌های اروپا، اعلام کرده بود هیچ دلیلی برای قراردادن نام این شرکت در فهرست سیاه تحریم‌ها وجود ندارد ولی اتحادیه اروپا اعلام کرده بود که به‌دنبال ابزارهای قانونی است تا نام این شرکت را در فهرست شرکت‌هایی که اموال و دارایی‌های آنها باید توقیف شود، نگه دارد. تحریم‌هایی که در سال ۲۰۱۲ میلادی به‌خاطر برنامه هسته‌ای ایران، علیه این شرکت اعمال شده، مانع از هرگونه همکاری تجاری بین اتحادیه اروپا و این شرکت می‌شود. خدمات بیمه‌ای و بانکی برای این شرکت ایرانی نیز از سوی اتحادیه اروپا ممنوع اعلام شده است.

مخالفت روسیه با تحریم‌ها

در واکنش به خبر تحریم شرکت ملی نفتکش، «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر امور خارجه و مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای روسیه گفت که تحریم‌های یک‌جانبه برخی کشورها در مورد ایران غیرقانونی و مغایر با معیارهای بین‌المللی و رفتارهای متمدنانه در مناسبات بین‌المللی است.

به گزارش «ایرنا»، ریابکوف افزود: «معتقد نیستیم که طرف ایرانی تحت فشار تحریم‌ها به مذاکره در مورد برنامه هسته‌ای خود حاضر شده است.» او ادامه داد: «توجه افرادی را که مذاکره را تاییدی بر کارآیی سیاست تحریمی می‌دانند به این نکته جلب می‌کنم که برنامه هسته‌ای ایران در مقایسه با زمانی که تحریم‌های یک‌جانبه شروع شدند، به مراتب گسترش و ابعاد آن وسعت یافته است.» او افزود: «به‌زودی نشست مدیران سیاسی وزارت خارجه کشورهای عضو ۱+۵ برگزار می‌شود، اما در حال حاضر تاریخ و مکان برگزاری این نشست تعیین نشده است.»