نقد علمی بیانیه لوزان در دانشگاه علامه طباطبایی
مناظره چهره‌ها بر سر تفاهم لوزان
دنیای اقتصاد: همزمان با نزدیک شدن به مهلت نهایی دستیابی به توافق جامع هسته‌ای (۱۱ تیرماه)، چهره‌ها و استادان سر‌شناس علوم سیاسی و روابط بین‌الملل به همراه اعضای بلندپایه تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای دیروز در دانشگاه علامه طباطبایی در نشستی شرکت کردند تا تفاهم هسته‌ای لوزان سوئیس را مورد نقد و بررسی قرار دهند. در این نشست سیدعباس عراقچی، مجید تخت روانچی، محمد‌کاظم سجاد‌پور، حسین موسویان و حسین سلیمی به‌عنوان موافق و ابراهیم متقی و فواد ایزدی به‌عنوان منتقد حضور داشتند و در فضایی غیر‌سیاست‌زده و علمی مذاکرات را مورد بررسی قرار دادند.
عکس: خبرگزاری تسنیم
دنیای اقتصاد: همزمان با نزدیک شدن به مهلت نهایی دستیابی به توافق جامع هسته‌ای (۱۱ تیرماه)، چهره‌ها و استادان سر‌شناس علوم سیاسی و روابط بین‌الملل به همراه اعضای بلندپایه تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای دیروز در دانشگاه علامه طباطبایی در نشستی شرکت کردند تا تفاهم هسته‌ای لوزان سوئیس را مورد نقد و بررسی قرار دهند. در این نشست سیدعباس عراقچی، مجید تخت روانچی، محمد‌کاظم سجاد‌پور، حسین موسویان و حسین سلیمی به‌عنوان موافق و ابراهیم متقی و فواد ایزدی به‌عنوان منتقد حضور داشتند و در فضایی غیر‌سیاست‌زده و علمی مذاکرات را مورد بررسی قرار دادند. گروه دیپلماسی-کامران کرمی: پس از آنکه رسانه‌های داخلی و خارجی به تفسیرهای متفاوت از بیانیه لوزان تحت عنوان «جنگ فکت‌شیت‌ها» پرداختند، موافقان و منتقدان مذاکرات هسته‌ای نیز در دو هفته اخیر این فرصت را پیدا کرده تا به طرح دیدگاه‌های خود درخصوص جزئیات این بیانیه بپردازند.
این موضوع به‌ویژه زمانی کلید خورد که رهبر معظم انقلاب از تیم هسته‌ای خواست که منتقدان شاخص مذاکرات را دعوت و با آنان صحبت کنند؛ اگر در مطالب آنان نکته‌ای بود، از آن برای پیشبرد بهتر مذاکرات، استفاده و اگر نکته‌ای هم نبود، آنان را قانع کنند. در همین ارتباط انجمن علوم سیاسی ایران روز دوشنبه با همکاری دانشگاه علامه طباطبایی، نشستی را تحت عنوان «بررسی مذاکرات هسته‌ای لوزان از دیدگاه علوم سیاسی: دیدگاه‌های موافقان و مخالفان» برگزار کرد که مذاکره‌کنندگان ارشد تیم هسته‌ای ایران با برخی از اساتید مطرح علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه‌های تهران به بیان نظرات خود پرداختند.
در همین ارتباط، سیدعباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای پس از آنکه سخنان موافقان و منتقدان این بیانیه را شنید به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: «ما هنوز هیچ توافقی نداریم؛ یک توافق در یک مرحله خواهیم داشت و اگر بشود آخر ماه ژوئن یا ۱۰ تیر و شاید هم زودتر حاصل خواهد شد و آنچه الان داریم بیانیه لوزان است.»
معاون وزیر خارجه با اشاره به اظهارات منتقدان در‌یکی دو هفته گذشته تاکید کرد: «واقعاً امیدوار شدم به اینکه انتقاداتی که وجود دارد، ناشی از دغدغه‌ها و نگرانی‌های جدی است که به جزئیات مذاکرات مربوط می‌شود.» عباس عراقچی افزود: «برخی ایرادات، ناشی از اطلاعاتی بود که کامل نبود. جای خوشوقتی است که دوستان منتقد ما متفق‌القول هستند که در دستاوردهای اصلی ما خدشه‌ای وارد نخواهد شد و در برخی ابعاد جزئیات به خصوص در برداشته شدن تحریم‌ها باید حواس‌مان جمع باشد و زمانی که جزئیات روی کاغذ می‌آید و راه‌حل‌ها مکتوب می‌شود باید مواظب باشیم.»
عراقچی بیانات اخیر مقام معظم رهبری را حساب شده خواند و افزود: «ایشان خطوط قرمز را به دولت فرمودند و انتظار دارند که خطوط کلی رعایت شود.» عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در پاسخ به انتقادات فواد ایزدی استاد دانشگاه مطالعات جهان که هدف مذاکرات را برداشته شدن تحریم‌ها عنوان کرد، گفت: «این نگاه در تیم وجود ندارد و نگاه مقامات نظام نیز نیست و تحریم‌ها ما را مجبور نکرد که وارد مذاکرات شویم.» عراقچی درخصوص حق غنی‌سازی ایران با بیان اینکه این حق را معاهده ان‌پی‌تی برای ما قائل شده، تصریح کرد: «این حق ما است و قرار نیست کسی این حق ما را به رسمیت بشناسد، ما هیچ‌وقت از غربی‌ها نخواستیم این حق ما را به رسمیت بشناسند چون این حق وجود دارد و ما از آنها خواستیم که به اجرای حق ما احترام بگذارند.» او با اشاره به ۷ قطعنامه شورای امنیت علیه ایران تاکید کرد: «ما در مقابل این قطعنامه‌ها نیز ایستادگی کردیم و این رمز قدرت جمهوری اسلامی است؛ اینکه با ایستادگی آنها را پای میز مذاکره کشاندیم. غنی‌سازی از دید آنها برای جمهوری اسلامی مکروه و حرام بود، اما شاهد بودید که در لوزان ۶ وزیر خارجه یک هفته حضور داشتند و مذاکره کردند و در این نبرد ۱۰ ساله مشخص شد که چه کسی عقب‌نشینی کرد و اراده چه کسی غالب شد و این جمهوری اسلامی است که با وجود ۷ قطعنامه شورای امنیت با غنی‌سازی بیرون آمد.» معاون وزیرخارجه ادامه داد: «در این آوردگاه ۱۰ ساله اجماع بین‌المللی ایجاد کردند و دامنه تحریم‌ها را گسترش دادند ولی در نهایت موضع خود که غنی‌سازی صفر بود را کنار گذاشتند.» عراقچی دومین خواسته ایران را تثبیت برنامه هسته‌ای خود خواند و ادامه داد: «در یک پروسه مذاکراتی برنامه هسته‌ای ایران از تهدید به صلح و امنیت بین‌المللی به برنامه مورد احترام شورای امنیت تبدیل شد و اکنون از ایران خواسته می‌شود که با دیگر کشورها همکاری صلح‌آمیز هسته‌ای داشته باشد و در صورتی که توافقی حاصل شود فصلی از آن به همکاری‌های صلح‌آمیز هسته‌ای با ایران اختصاص خواهد یافت.» عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ادامه داد: «با چشم‌اندازی که الان در مذاکرات وجود دارد بعد از ۱۰ سال که محدودیت تولید تمام می‌شود تحقیق و توسعه ما به مرحله تکمیل می‌رسد و در یک فاصله ۲ تا ۳ و الی ۵ سال به ظرفیت غنی‌سازی یک میلیون سو خواهیم رسید.» معاون وزیر خارجه درخصوص تاسیسات هسته‌ای فردو نیز گفت: «ارزش فردو برای ما راهبردی است چون نمی‌توان به آن حمله کرد. فردو پشتوانه و بیمه نطنز و سایر تاسیسات ما است و دشمنان می‌دانند که اگر کوچک‌ترین تعرضی به نطنز کنند، فردو چه‌کار خواهد کرد.» او گفت: «۱۰۴۴ سانتریفیوژ در فردو با تمام زیرساخت‌ها و تاسیسات آماده است و برگشت‌پذیری در برنامه هسته‌ای ما یک ساعت است. عراقچی افزود: فردو ظرفیت راهبردی خود را حفظ کرده است.» عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ادامه داد: «در صورت حصول توافق، تکنولوژی رآکتور آب سنگین اراک به‌روز خواهد شد و ایزوتوپ‌های بیشتری تولید می‌کند و خواسته اصلی ما در تثبیت برنامه هسته‌ای محقق شده است.»
عراقچی درخصوص اینکه ما در قبال این شیت‌ها چه چیزی داده‌ایم، عنوان کرد: «یکی اعتماد نسبت به اینکه برنامه صلح‌آمیز است و خواهد ماند که اعتماد را از دو طریق ایجاد می‌کنیم، پذیرش برخی مسوولیت‌ها و برخی نظارت‌ها. اینکه تا ۱۵ سال مرکز غنی‌سازی ایجاد نمی‌کنیم و تا ۱۵ سال هم آب سنگین جدید نمی‌سازیم.» او تاکید کرد: «در محدودیت‌ها دو اصل را مدنظر قرار دادیم: یکی اینکه هیچ چیزی را دائمی نخواهیم پذیرفت و دیگر اینکه در اثر پذیرش محدودیت‌ها هیچ نیازی از کشور تعطیل نمی‌شود. اگر می‌گوییم تا ۱۵ سال مرکز غنی‌سازی نمی‌سازیم زیرا نیازی نداریم و نطنز هم بعد از طی دوره زمانی محدودیت و با سانتریفوژ‌های جدید می‌تواند پاسخگوی ۵ نیروگاه جدید باشد.» عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در مورد نظارت‌های بیشتری که مورد پذیرش قرار می‌گیرد یعنی پروتکل الحاقی کد ۳.۱ و دو سه نکته اضافه‌تر گفت: «ما در پذیرفتن این نظارت‌ها دقت کردیم که سوءاستفاده‌ای از آن صورت نگیرد.»
روانچی: چشم‌مان باز است
در ادامه دیگر عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با قدردانی از زحمات تیم هسته‌ای قبلی و گرامیداشت یاد شهدای هسته‌ای، گفت: «ما دنبال مخفی‌کاری نیستیم. در این مذاکرات می‌خواهیم تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه برداشته شود.» به گزارش «ایسنا»، مجید تخت‌روانچی با بیان اینکه ما در مذاکرات هسته‌ای در یک فضای بده بستان هستیم، گفت: «هنر این است که در چارچوب خطوط قرمز با حفظ منافع خود در دستاوردها و خون شهدا بتوانیم به اهداف مورد نظر دست یابیم. این یک مذاکرات برد- برد است.» تخت روانچی با اشاره به مذاکرات پیش رو اضافه کرد: «در طول دو ماه آینده مذاکرات بسیار دشواری در پیش داریم، اما هنوز هیچ چیز قطعی نیست. ممکن است در مذاکرات پیش رو طرف مقابل بازی درآورد اما چشمان ما باز است.»
معاون وزیرخارجه در پاسخ به اظهارات فواد ایزدی مبنی بر اینکه به نظر می‌رسد هدف از مذاکرات تنها دستیابی به توافق است، گفت: «واقعا هدف ما رسیدن به توافق در هر شرایطی نیست. فکر می‌کنم اگر طرف مقابل زیاده‌خواهی نکند می‌توانیم به توافق دست یابیم. همچنین ما از نظرات منتقدان و پیشنهادهای آنان قدردانی می‌کنیم. این نقدها و پیشنهادها آموزنده بوده است.» او در ادامه و در پاسخ به اظهارات ابراهیم متقی استاد دانشگاه تهران و از منتقدین توافق، درباره اینکه بیانیه لوزان نه تنها احتمال حمله نظامی به ایران را کم نمی‌کند، بلکه بیشتر می‌کند، گفت: «این اظهارات توهین‌آمیز است. آیا وزیر امور خارجه کشورمان به دنبال توافقی است که احتمال حمله نظامی به کشور را افزایش دهد؟ بیایید یک بار دیگر بیانیه را بخوانیم نه فکت شیت آمریکایی را.» این دیپلمات ارشد درباره اظهارات برخی مبنی بر اینکه چرا تنها تحریم‌های هسته‌ای لغو می‌شود و دیگر تحریم‌ها باقی می‌ماند، گفت: «ما درباره مذاکرات هسته‌ای گفت‌وگو می‌کنیم و بر همین اساس تمامی تحریم‌های شورای امنیت لغو خواهد شد. ما از ابتدا هم نمی‌خواستیم درباره موضوعات دیگر مانند حقوق بشر صحبت کنیم. طبیعی است که تنها در این مذاکرات تحریم‌های هسته‌ای لغو شود.» او همچنین درباره اظهارات برخی مبنی بر قرار گرفتن ایران در فصل ۷ منشور سازمان ملل، گفت: «برای اینکه قطعنامه‌های قبلی را لغو کنیم، باید قطعنامه‌ای در چارچوب ماده ۴۱ فصل ۷ صادر شود. در ماده ۴۱ بحث استفاده از زور مطرح نیست. تصویب این قطعنامه این است که بتوانیم در درجه اول قطعنامه‌های قبلی را لغو کنیم و در درجه دوم این توافق را برای طرف مقابل لازم‌الاجرا کنیم. همچنین عنوان قطعنامه جدید بر خلاف قطعنامه‌های پیشین اجرای برجام(برنامه جامع اقدام مشترک) خواهد بود.»
موسویان: بده بستان امتیازات
در ادامه این نشست، حسین موسویان عضو اسبق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با اشاره به سخنرانی اوباما در شهریور ماه سال ۹۲، گفت: «این سخنرانی اولین باری بود که رئیس‌جمهور آمریکا در منظر عمومی اعلام می‌کرد که سیاست من، تغییر رژیم نیست. دوم اینکه اوباما اعلام کرد آماده مذاکره با ایران بدون پیش‌شرط است. همچنین آماده بهبود روابط با ایران است که این مطلب چیزی بود که ایران ۳۵ سال اصرار می‌کرد که رابطه با آمریکا باید بر اساس احترام متقابل باشد.» به گزارش «مهر»، موسویان بیان کرد: «اوباما فتوای هسته‌ای مقام معظم رهبری را به رسمیت شناخت. باید به این موضوع توجه کرد که رئیس‌جمهور آمریکا در سازمان ملل فتوای یک مرجع شیعه را به رسمیت بشناسد و نکته آخر اینکه اوباما، وزیر امور خارجه خود را مامور کرد با همتای ایرانی مذاکرات هسته‌ای را ادامه دهد.» موسویان با اشاره به اینکه در توافق جامع نیز همین‌طور خواهد بود، ابراز داشت: «دو امتیاز بزرگ ما این است که تحریم‌های هسته‌ای برداشته می‌شود و حق غنی‌سازی ما در زمینه هسته‌ای و حق آب سنگین مورد قبول است و دو امتیاز بزرگی که در مقابل می‌دهیم راستی‌آزمایی و گستره محدودیت برنامه هسته‌ای ما خواهد بود.»
موسویان ادامه داد: «همه دوستان می‌گویند ما فراتر از ان‌پی‌تی امتیاز داده‌ایم، این حرف درست است. ما در ژنو و در بیانیه لوزان و همچنین در آینده برای یک دوره مشخص فراتر از ان‌پی‌تی امتیاز می‌دهیم چون قطعنامه‌های سازمان ملل فراتر از ان‌پی‌تی است. عضو اسبق مذاکره‌کننده هسته‌ای گفت: «موضوع جهانی اکنون مساله هسته‌ای نیست، بلکه ۹ شکاف است؛ شکافی که در مرز حاکمیت سیاسی آمریکا اتفاق افتاده، تاریخی است و شکافی که بین لابی یهود در آمریکا اتفاق افتاده، شکافی که در داخل حاکمیت اسرائیل ایجاد شده، شکافی که در روابط آمریکا و اسرائیل به وجود آمده و بی‌نظیر است، شکافی که در بین قدرت‌های اروپایی ایجاد شده و شاهد آن موضع‌گیری‌های فرانسه است، شکافی که در بین قدرت‌های جهانی اتفاق افتاده و در بین ۵ قدرت شاهد آن هستیم، همچنین شکاف بین اسرائیل و کل جهان غرب، شکاف بین اعراب متحد آمریکا و آمریکا و شکافی که در بین اعراب به‌وجود آمده است.» موسویان تاکید کرد: «در بحث‌های داخلی باید بیش از موضوعاتی همچون جزئیاتی درباره ذخایر و تعداد و رقم‌ها به این مسائل استراتژیک توجه شود.»
متقی: تحریم‌ها در تیرماه برداشته نخواهد شد
عضو هیات علمی دانشگاه تهران در ادامه نشست منتقدان و موافقان مذاکرات هسته‌ای گفت: «تحریم‌ها براساس آنچه ثبت شده و آنچه در آمریکا پیگیری می‌شود، به هیچ‌وجه در فضای مذاکرات تیرماه برداشته نخواهد شد.» ابراهیم متقی گفت: «مذاکرات هسته‌ای ما از سال ۲۰۰۳ به بعد نشان داده در هر دوران صرفا گروه خاصی مذاکره می‌کنند و مذاکره خودشان را برحق می‌دانند و نسبت به ظرفیت‌های دیگر جامعه بی‌تفاوت هستند.»
متقی ادامه داد: «همان‌گونه که برخی در گذشته فکر می‌کردند تحریم‌ها کاغذپاره است، امروز هم برخی‌ها احساس می‌کنند تحریم‌ها برداشته می‌شود. مذاکرات ژنو و لوزان در شرایطی برگزار می‌شد که تیم هسته‌ای ما شاید نگاه دقیقی نسبت به الگوهای راهبردی آمریکا نداشت.»
این استاد دانشگاه تصریح کرد: «به نظر من آنچه آمریکایی‌ها می‌خواستند، در فضای مذاکره به آن رسیدند. آنها می‌خواستند ظرفیت هسته‌ای ما کاهش پیدا کند که این مساله بعد از مذاکرات ژنو حاصل شد.» عضو هیات علمی دانشگاه تهران همچنین گفت: «ما بارها اعلام کردیم فردو خط قرمز ماست و در رابطه با آن هیچ‌گونه انعطاف‌پذیری نخواهیم داشت، اما امروز فردو تبدیل به یک آزمایشگاه فیزیک هسته‌ای شده است.» متقی در ادامه افزود: «اینکه گفته می‌شود ما هر وقت بخواهیم می‌توانیم قابلیت غنی‌سازی خود را به روز اول بازگردانیم درست نیست، چون قابلیت ما از بین رفته است.» او با بیان اینکه بازی برد-برد در رابطه با دو کشور که توان متفاوت دارند معنا پیدا نمی‌کند، افزود: «تحریم‌ها براساس آنچه ثبت‌شده و آنچه در آمریکا پیگیری می‌شود، به هیچ‌وجه در فضای تیرماه برداشته نخواهد شد و اینکه گفته می‌شود آمریکا باید تحریم‌ها را بردارد، به نظر من در واقعیت این‌گونه نمی‌شود.»
سلیمی: مذاکرات منحصربه‌فرد بود
در ادامه این نشست، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی، مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ را نشانه تغییر جدی بر بنیادهای نظام بین‌الملل دانست و گفت: «اگر کشوری تعهداتی را در سطح بین‌الملل بپذیرد، قوانین متعارض داخلی با آن باید کنار گذاشته شود.» به گزارش «ایرنا»، دکتر حسین سلیمی استاد روابط بین‌الملل در همایش مذاکرات هسته‌ای لوزان از دیدگاه علوم سیاسی گفت: «به‌عنوان کسی که ۲۰ سال است تاریخ روابط بین‌الملل را در دانشگاه ارائه می‌کنم، مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ مذاکراتی کم نظیر و منحصربه فرد و نه در روابط خارجی ایران بلکه در تاریخ روابط بین‌الملل است.» استاد دانشگاه علامه همچنین گفت: «معتقدم در دنیای ما دیگر قطب و اینکه کشوری در راس بلوک بندی‌ها قرار بگیرد، معنا ندارد. مذاکرات هسته‌ای ایران نشان داد حتی اگر قطب‌های قبلی تبدیل به قطعنامه شورای امنیت شده باشد اینها تحقق نمی‌یابد و باز هم کشورها تمایل به مذاکره دارند.»
افتخاری: امتیاز بزرگی به دست آوردیم
دکتر قاسم افتخاری از اساتید پیشکسوت دانشگاه تهران به هیات مذاکره‌کننده ایران به دلیل شکیبایی و مهارتشان دست مریزاد گفت و افزود: «به مدد مهارت مذاکره‌کنندگان علاوه بر بازار نفت وارد بازار مواد رادیواکتیو هم شده ایم که امتیاز بزرگی است.» او که به‌عنوان موافق همایش بررسی دیدگاه منتقدان و موافقان مذاکرات هسته‌ای لوزان سخن می‌گفت با اشاره به مطالعات خود در زمینه علوم استراتژیک نظامی و غیرنظامی گفت: «در سال‌های ۶۰ تا ۷۵ اساس استراتژی نظامی سلاح‌های هسته‌ای بود آن زمان نه تروریسم بود و نه داعش و تکنولوژی به دو سطح بالادست و پایین دست تقسیم می‌شد. این استاد دانشگاه ادامه داد: تکنولوژی بالا دست یعنی ساخت بمب هسته‌ای که رفته‌رفته با رکود مواجه شد چرا که مصرف و مشتری نداشت، اما تکنولوژی پایین دست که مصارف صلح آمیز دارد روز به روز پیشرفت کرد و می‌توان گفت هیچ کشوری نیست که از اورانیوم غنی شده استفاده نکند. افتخاری در بررسی بیانیه سوئیس تاکید کرد: «اگر طرفدار تکنولوژی بالا دست باشیم با همه مذاکرات مخالفت خواهیم کرد اما اگر طرفدار تکنولوژی پایین دست باشیم باید بگویم این مذاکرات عالی است.» او در پاسخ به انتقاد منتقدین درباره ماندگار بودن برخی تحریم‌ها توضیح داد: «پیامد این توافق این است که ۶ قطعنامه شورای امنیت بی موضوع شده است و از طرف دیگر دست ما را در تکنولوژی پایین دست آزاد گذاشته‌اند این یعنی وارد شدن ایران به بازار جهانی مواد رادیواکتیو.»
ایزدی: ۲۸ مورد تحریم علیه ایران باید لغو شود
در ادامه عضو هیات علمی دانشکده مطالعات جهان و از منتقدان مذاکرات هسته‌ای لوزان با انتقاد از رفتار تیم مذاکره‌کننده آمریکایی نسبت به لغو تحریم‌ها علیه ایران گفت: «آنها از ۲۸ تحریم موجود توسط آمریکا تنها پنج مورد را قابل لغو دانسته‌اند که در توافق نهایی باید تمامی ۲۸ مورد لغو شود.» فواد ایزدی با تشریح مذاکرات هسته‌ای به طرح کروکر - منندز اشاره کرد و یادآور شد: «در این طرح آمده است که تحریم‌های ایالات‌متحده آمریکا درباره نقض حقوق بشر و موشک بالستیک پابرجا می‌ماند.» این کارشناس مسائل سیاسی به توافق ژنو نیز اشاره کرد و گفت: «در توافق ژنو هر کجا صحبت از برداشته شدن تحریم‌ها بود، غیر هسته‌ای نیز ذکر شده بود، این یعنی از ۲۸ تحریمی که نسبت به کشور ما وجود دارد تنها ۵ تحریم قابل لغو است.»
مقصودی: توافق، وضع طبقه متوسط را بهتر می‌کند
در ادامه این نشست یک استاد دانشگاه گفت: «گسترش حس امیدواری و نشاط در جامعه ایران و ایجاد آرامش در وضعیت عمومی جامعه و برداشته شدن کابوس جنگ از سر کشور و تحریم‌ها مهم‌ترین اثری است که مذاکرات هسته‌ای تا کنون داشته است.» مجتبی مقصودی، استاد دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز به بررسی توافق هسته‌ای از منظر جامعه شناسی پرداخت و گفت: «تصمیمات سیاسی در تاریخ ایران همواره نخبه محور بوده است اما در سال‌های اخیر به‌ویژه در دو سال گذشته تصمیمات در حوزه هسته‌ای مبتنی بر نگاه افکار عمومی پیش رفته است.» مقصودی همچنین تاکید کرد: «توصیه می‌کنم مسوولان تصمیم‌گیرنده فضای پس از توافق را مدیریت کنند به شکلی که این احساس ایجاد نشود که فردای توافق همه مشکلات باید رفع شود.»
ارسال نظر