گروه بازرگانی- فروغ کریمی: آمارهای گمرک از مبادلات تجاری ایران در فصل اول سال ۲۰۱۵ میلادی، نشان از کاهش ۹ درصدی حجم تجارت غیر نفتی کشور نسبت به فصل مشابه سال قبل از آن دارد. براساس آمارها، طی ۳ ماه اول سال ۲۰۱۵، صادراتی به ارزش ۹ میلیارد و ۷۱ میلیون دلار و وارداتی به ارزش ۱۲ میلیارد و ۱۱۲ میلیون دلار برای تجارت خارجی کشور رقم خورده است. از این رو تراز بازرگانی کشور در این فصل، کسری ۳ میلیارد و ۴۱ میلیون دلاری را تجربه کرده که این کسری در مدت مشابه سال گذشته، ۷ میلیارد و ۲۷۵ میلیون دلار بوده است. از سوی دیگر آمارها نشان می‌دهد اقلام عمده وارداتی کشور طی این دوره با تغییرات بالایی در ارزش و وزن نسبت به دوره مشابه سال گذشته همراه بوده‌اند که می‌تواند به دلیل تغییر اولویت وارداتی کشور طی این دوره باشد.

همچنین طبق آمارهای گمرک از تجارت خارجی کشور در فصل اول سال ۲۰۱۵ میلادی، صادرات کشور نسبت به فصل مشابه سال گذشته با رشد حدود ۱۳ درصدی همراه بوده است، این در حالی است که ارزش واردات کشور در این فصل، افت حدود ۲۱ درصدی را تجربه کرده است. براساس آمارهای گمرک از کشورهای طرف معامله با بیشترین تراز تجاری مثبت طی سه ماه نخست سال ۲۰۱۵، «عراق» با اختصاص سهم ۴۵/ ۴۴ درصد از کل ترازهای مثبت تجاری و ثبت تراز تجاری یک میلیارد و ۴۳۳ میلیون دلاری، بیشترین سود را برای کشور به همراه داشته است. پس از آن نیز «افغانستان» با تراز تجاری ۵۰۰ میلیون دلار در رتبه دوم، «پاکستان» با تراز ۲۲۶ میلیون دلار در رتبه سوم، ترکمنستان با تراز ۲۲۴ میلیون دلار در رتبه چهارم و در نهایت مصر نیز با تراز تجاری ۱۶۵ میلیون دلار در جایگاه پنجم کشورهای با بیشترین تراز تجاری مثبت قرار دارد. از سوی دیگر در بین کشورهای طرف معامله با بیشترین تراز تجاری منفی طی سه ماه نخست سال ۲۰۱۵، «امارات متحده عربی» با ثبت تراز تجاری منفی یک میلیارد و ۴۹۳ میلیون دلاری و اختصاص سهم ۷۷/ ۲۳ درصدی از کل ترازهای منفی، بیشترین سود را از تجارت با ایران به دست آورده است. پس از آن نیز جمهوری کره با ثبت تراز تجاری منفی ۹۸۶ میلیون دلار در جایگاه دوم، چین با تراز تجاری منفی ۹۶۶ میلیون دلار در رتبه سوم، سوئیس با تراز تجاری منفی ۶۹۰ میلیون دلار در جایگاه چهارم و آلمان نیز با ثبت تراز تجاری منفی ۳۸۳ میلیون دلار پنجمین کشور طرف معامله ایران با بیشترین تراز تجاری منفی طی مدت ذکر شده است.

اقلام و کشورهای عمده صادراتی

طی فصل نخست سال ۲۰۱۵ میلادی «پروپان مایع شده»، «پلی‌اتیلن گرید فیلم با چگالی کمتر از ۹۴ درصد به‌جز نوع پودری» و «متانول» سه قلم عمده صادراتی ایران ثبت شده‌اند که سهم ۵/ ۱۴ درصد از کل صادرات کشور را از آن خود کرده‌اند. طبق آمارها، «پروپان مایع شده» به ارزش ۵۶۱ میلیون دلار و همچنین سهم ارزشی ۱۹/ ۶ درصدی و سهم وزنی ۲۹/ ۴ درصدی، در حالی اولین قلم عمده صادراتی کشور طی فصل اول سال ۲۰۱۵ میلادی بوده که طی این مدت نسبت به مدت مشابه سال گذشته، رشد ارزشی حدود ۲۰ درصدی و رشد وزنی ۴۸ درصدی را تجربه کرده است. پس از آن نیز «پلی‌اتیلن گرید فیلم با چگالی کمتر از ۹۴ درصد به‌جز نوع پودری»، که سهم وزنی ۳۷/ ۱ درصدی و سهم ارزشی ۲/ ۴ درصدی از کل صادرات کشور را به خود تخصیص داده است، با ارزش صادرات ۳۸۱ میلیون دلار، دومین قلم عمده صادراتی کشور طی این دوره بوده است. «متانول» نیز که سهم وزنی ۱۳/ ۶ درصدی و سهم ارزشی ۰۳/ ۴ درصدی از کل صادرات کشور را طی سه ماه نخست سال ۲۰۱۵ به خود تخصیص داده است، با صادرات به ارزش ۳۶۶ میلیون دلار، در جایگاه سوم اقلام عمده صادراتی کشور طی این مدت قرار دارد. از سوی دیگر، طبق آمارهای گمرک از کشورهای عمده مقصد صادرات طی سه ماه نخست سال ۲۰۱۵، «چین» با ارزش صادرات ۲ میلیارد و ۹۸ میلیون دلار در حالی رتبه اول کشورهای عمده صادراتی را از آن خود کرده است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته با افت ۵/ ۵ درصدی در ارزش صادرات مواجه بوده است. سهم این کشور از ارزش کل صادرات ایران طی دوره ذکر شده، ۱۳/ ۲۳ درصد بوده است. پس از آن نیز، «عراق» با صادراتی به ارزش یک میلیارد و ۴۳۸ میلیون دلار و سهم ارزشی۸۵/ ۱۵ درصدی، رتبه دوم کشورهای عمده صادراتی را به خود تخصیص داده و همچنین به لحاظ ارزشی با افت حدود یک درصدی همراه بوده است. پس از آن «امارات متحده عربی» با ارزش صادرات یک میلیارد و ۱۸۹ میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۱/ ۱۳ درصدی در رتبه سوم، «هند» با ارزش صادرات ۷۳۶ میلیون دلاری و با سهم ارزشی۱۱/ ۸ درصدی در رتبه چهارم و «ترکیه» نیز با ارزش صادرات ۶۸۹ میلیون دلاری و سهم ارزشی ۶/ ۷ درصدی جایگاه پنجم کشورهای عمده صادراتی را به خود تخصیص داده است. از این رو این ۵ کشور سهمی حدود ۶۸ درصد از ارزش کل صادرات را از آن خود کرده‌اند. براساس آمارها نیز، متوسط هر تن کالای صادراتی طی سه ماه نخست سال ۲۰۱۵ میلادی، معادل ۴۹۲ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن، ۵۵/ ۳۱ درصد افزایش داشته است.

اقلام و کشورهای عمده وارداتی

«وسایل نقلیه موتوری با حجم سیلندر ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ سی‌سی به‌جز آمبولانس و هیبریدی»، «ذرت دامی» و «دانه گندم به‌جز گندم دامی» سه قلم عمده وارداتی طی سه ماه نخست سال ۲۰۱۵ میلادی بوده‌اند که طی این مدت هم به لحاظ ارزشی و هم به لحاظ وزنی با رشد نسبتا بالایی همراه بوده‌اند. بر این اساس «وسایل نقلیه موتوری با حجم سیلندر ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ سی‌سی به‌جز آمبولانس و هیبریدی» با ارزش واردات ۵۹۳ میلیون دلاری، سهم ارزشی ۹/ ۴ درصدی و سهم وزنی ۴۳/ ۰ درصدی از کل واردات کشور، رتبه اول اقلام عمده وارداتی را از آن خود کرده و همچنین طی این مدت به لحاظ ارزش واردات با رشد نسبتا بالایی همراه بوده است. پس از آن «ذرت دامی» که دومین قلم عمده وارداتی کشور طی فصل نخست سال ۲۰۱۵ میلادی است، با رشد ارزشی ۳ هزار و ۱۵۸ درصدی، وارداتی به ارزش ۴۳۱ میلیون دلار را به خود تخصیص داده است. سهم این کالا از ارزش کل واردات کشور ۵۶/ ۳ درصد بوده است. رتبه سوم اقلام عمده وارداتی نیز مربوط به «دانه گندم به‌جز گندم دامی» بوده که با رشد ۲۴۶ درصدی، وارداتی به ارزش ۴۰۷ میلیون دلار را طی این مدت ثبت کرده است. سهم این کالا از ارزش کل واردات، ۳۶/ ۳ درصد بوده است. از این رو این سه قلم عمده وارداتی، طی مدت ذکر شده سهمی معادل ۸۲/ ۱۱ درصد از کل واردات کشور را به خود تخصیص داده است.

همچنین بین کشورهای وارداتی به ایران طی سه ماه نخست سال ۲۰۱۵، «چین» با واردات به ارزش ۳ میلیارد و ۶۴ میلیون دلار و سهم ارزشی ۳/ ۲۵ درصدی اولین کشور عمده وارداتی، «امارات متحده عربی» که با سهم ۱۴/ ۲۲ درصدی از ارزش کل واردات کشور، وارداتی به ارزش ۲ میلیارد و ۶۸۲ میلیون دلار را داشته، رتبه دوم کشورهای عمده وارداتی، «جمهوری کره» با ارزش واردات یک میلیارد و ۱۵۶ میلیون دلار و سهم ارزشی ۵۴/ ۹ درصدی رتبه سوم کشورهای عمده وارداتی را از آن خود کرده است. پس از آن «ترکیه» در حالی در جایگاه چهارم کشورهای عمده وارداتی قرار دارد که وارداتی به ارزش ۹۱۲ میلیون دلار را طی سه ماه نخست سال ۲۰۱۵ میلادی ثبت کرده است. «هند» نیز به‌عنوان پنجمین کشور عمده مبدأ واردات، به میزان ۸۲۰ میلیون دلار از واردات کشور را طی این مدت از آن خود کرده است. بر این اساس این پنج کشور عمده مبدأ واردات، سهمی برابر ۲۸/ ۷۱ درصد را از کل واردات کشور داشته‌اند. همچنین متوسط هر تن کالای وارداتی طی سه ماه نخست سال ۲۰۱۵ میلادی، معادل ۱۲۳۶ دلار و نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن با کاهش حدود ۱۲ درصدی همراه بوده است.

تجارت ایران در فصل اول 2015