پدرکوه یخ و یک صعود هیمالیایی تمام‌عیار
موستاق آتا که به معنای پدرکوه یخ(MUSTAGH ATA) است با 7546 متر ارتفاع از سطح دریا در رشته کوه کونلون در صحرای تاکلا ماکان چین قرار دارد. این رشته کوه در استان سینجان جمهوری خلق چین است و درجه سختی این قلهUIAA C 2 مشخص شده است که یک صعود نیمه‌حرفه‌ای به حساب می‌آید. قله موستاق آتا یک کوه منفرد است که از انتهای غربی بیایان تاکلاماکان در استان سینک‌یانگ در کشور چین سر بر می‌آورد. در مرکز سلسله کوه‌های بزرگ آسیا قرار گرفته است که از جنوب به قره‌قروم، از غرب به پامیر و از شمال به کانلان و تیان شان ارتباط دارد. این قله دارای دامنه‌های ملایمی با شیب 25 تا 30 درجه است. موستاق آتا شاید از لحاظ تکنیکی کوهی آسان باشد، اما یک صعود هیمالیایی تمام عیار روی قله اصلی 7000 متری است و شما باید توانایی حمل بار و برپایی کمپ در ارتفاع بالا روی کوه را داشته باشید. این کوه با ارتفاع 7546 متر یکی از مرتفع‌ترین کوه‌های قابل اسکی در جهان است.
موستاق آتا که به زبان ترکی اویغوری به معنای «پدر کوه یخی» است، کوهستانی است وسیع در منطقه سین جان در غرب کشور پهناور چین. بزرگراه مشهور قره قروم که کشور چین را به کشور پاکستان وصل می‌کند و یکی از عجایب جهان است که به دست بشر امروز ساخته شده است، از دامنه غربی این کوه می‌گذرد.
رشته کوه تاریم باسین مشهور به کونلون
(کونلون شان) چین که قله موستاق آتا در ان قرار دارد، به مساحت بیش از ۳۳۷۰۰ کیلومتر مربع است که بزرگترین صحرای چین و دومین صحرای جهان محسوب می‌شود. معنی تاکلاماکان به زبان اویغوری «اگر شما داخل کویر رفتید سریعا می‌خواهید که خارج شوید» است و دولت چین به منظور جلوگیری از جابه‌جایی شن‌های کویر در اثر بادهای شدید ،درختان بید و انار و توت و گل‌های متنوعی کاشته است. قله موستاق آتا نیز در همین صحرای تاکلاماکان در قسمت شمالی دشت تبت واقع شده است که رودخانه‌های مشهور کاراکاش - یورونگاش در آن قرار دارد.
برای رسیدن به پای این کوه باید بعد از دریافت ویزا و مجوزهای لازم با پرواز تهران - ارومچی به شهر تاریخی کاشگر (کاشی) سفر کرد و از آنجا با اتومبیل از شاه راه قره قروم به روستای سوباشی که آخرین روستای پای کوه در ارتفاع ۳۷۷۰ متری است عزیمت کرد.
در همسایگی موستاق‌آتا، قله الوق موستاق با ارتفاع ۶۹۷۳ متر، قله کونلون قودوس به ارتفاع ۷۱۶۷ متر و قله معروف کنگور نیز به ارتفاع ۷۷۱۹ متر که بلندترین قله منطقه محسوب می‌شود، قرار دارند. لازم به توضیح است که قله کنگور به دشواری و خطرناک بودنش مشهور است و به دلیل دشواری مسیر صعود توام با ریزش بهمن و شکاف‌های یخی عظیم کوهنوردان زیادی در این کوه جان خود را از دست دادند.
امتداد شاهراه قره‌قروم پاکستان به چین از دامنه این قلل عبور می‌کند که قله موستاق آتا در 200 کیلومتری شهر معروف و تاریخی شهر کاشی که نام جدید شهر کاشکار (کاشغر) در مسیر جاده ابریشم است، قرار دارد. مرکز استان سینجان شهر ارومچی است که یکی از شهرهای بزرگ صنعتی در غرب کشور چین به شمار می‌آید و 2 میلیون نفر جمعیت دارد. شهر کاشغر نیز یکی از شهرهای مهم و تاریخی در مسیر جاده ابریشم است و 160 کیلومتر با مرز قرقیزستان و 220 کیلومتر بار مرز پاکستان فاصله دارد.
نام این قله به زبان ترکی اویغور است. مردم اویغور بیش از ۴/۸ میلیون نفر هستند که در استان سینجان کشور چین و کشورهای قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، مغولستان، ترکیه و روسیه زندگی می‌کنند.
تاریخچه صعود به موستاق آتا
نخستین تلاش برای رسیدن به قله موستاق آتا از سوی کاشف و جغرافی‌دان سوئدی در سال ۱۸۹۴ صورت گرفت. بعد از آن تلاش‌های دیگری برای صعود به این قله در سال‌های ۱۹۰۰، ۱۹۰۴ و ۱۹۴۷ صورت گرفت که آخرین آن از سوی تیمی متشکل از اریک شیپتون و بیل تیلمان بود که تا نزدیکی قله رفتند، اما در نهایت به خاطر برف زیاد و سرمای شدید ناچار به بازگشت شدند.
اولین صعود به این قله در سال 1956 توسط یک گروه بزرگ از کوهنوردان چینی و روسی بود، از طریق خط‌الراس غرب که در حال حاضر مسیر استاندارد صعود به این قله است.
از اولین صعودی که به این کوه انجام شد، صعودهای بسیاری از همین مسیر استاندارد انجام شد. در سال ۱۹۸۰ یک گروه به رهبری ند ژیلت از مسیر استاندارد صعود اسکی را انجام داد که نخستین صعود اسکی از کوه در ارتفاع بیش از ۷۵۰۰ متر بود.
مسیر صعود سخت‌تری به صورت خط‌الراسی از سمت جنوب شرقی در سال 2000 باز شد و یک مسیر دیگر در سال 2005 از سمت غرب کوه برای نخستین بار گشوده شد. در سال‌های بعد تیم‌های مختلفی از دنیا برای صعود به این قله به منطقه رفته و آن را صعود کرده‌اند که از ایران نیز در سال‌های گذشته تیم‌های مختلفی به این قله صعود کرده‌اند.