آنکارا در آرزوی منطقه حائل درسوریه
پس از گذشت چهار روز از انفجار انتحاری «سوروچ» و کشته شدن 31 نفر که همگی از کردها بودند؛ دولت ترکیه برای اولین بار از زمان شروع بحران در سوریه علیه مواضع تروریست‌های داعش در خاک سوریه اقدام به حمله هوایی و توپخانه‌ای کرده است.

«عبدالباری عطوان» سردبیر مشهور روزنامه رأی الیوم، در مقاله‌ای این سوال را مطرح می‌کند که چرا ترکیه در این زمان اقدام به حمله هوایی علیه داعش کرده است؟ آیا آنکارا سیاست محافظه‌کارانه خود را در قبال بحران سوریه تغییر داده است؟
وی ادامه می‌دهد: جواب این سوال در تماس تلفنی دو روز گذشته بین باراک اوباما و اردوغان نهفته است که دو طرف در مورد توافق ترکیه و آمریکا در مورد ائتلاف علیه داعش صحبت کردند، توافقی که ژنرال «جو آلن» نماینده‌ آمریکا در ائتلاف ضد داعش برای نهایی شدن آن به عراق و ترکیه سفر کرده و مهم‌ترین بند آن مربوط به پیوستن ترکیه به ائتلاف ضد داعش بود. طبق این توافق، ترکیه به نیروهای آمریکایی اجازه می‌دهد تا از پایگاه هوایی «اینجرلیک» در مرز با عراق و سوریه علیه داعش استفاده کند و در مقابل نیز آمریکا درخواست ترکیه برای ایجاد منطقه حائل و ایجاد منطقه پرواز ممنوع را برآورده می‌کند.
این منطقه حائل به طول 90 کیلومتر بین دو شهر «ماره» و «چرابلس» در شمال سوریه و به مساحت 4500 کیلومتر (نصف مساحت کل لبنان) خواهد بود.

به نوشته عبدالباری عطوان این توافقنامه و الزاماتی که مربوط به ترکیه می‌شود؛ چه بسا که در تاریخ ترکیه و از زمان تشکیل ترکیه جدید، خطرناک‌ترین اتفاق باشد. سردبیر رأی الیوم دلایل چنین ادعایی را در ادامه بیان می‌کند و می‌نویسد: «این توافق در زمانی انجام شد که ترکیه در ورطه فتنه طایفه ای و قومی قرار دارد و حزب عدالت و توسعه نیز به مرور آن سیطره و هیمنه خود را از دست می‌دهد؛ مخصوصا پس از اینکه اکثریت را در پارلمان از دست داد؛ اکثریتی که تشکیل آن 13 سال به طول انجامیده بود و حزب متبوع اردوغان را بر تمام دستگاه‌های نظامی، قضایی و بوروکراتی مسلط کرده بود.» او در ادامه می‌نویسد: «دولت اردوغان در طول چهار سال گذشته موضع بی‌طرفی و آتش بس در قبال داعش اتخاذ کرده و از راه‌های غیرمستقیم نیز همچون تسهیل ورود سلاح و داوطلبان و فروش نفت برای داعش این گروهک را حمایت کرده است.» در این مورد «داوود اوغلو» نخست وزیر ترکیه در 7 آگوست سال 2014 گفت: «دولت (خودخوانده) اسلامی (داعش) مجموعه‌ای از اهل سنت خشمگین و مورد ظلم واقع شده‌ هستند.»
وی از این که صفت تروریسم را در مورد داعش به کار ببرد امتناع کرد و «نوری مالکی» را عامل اساسی رشد این گروه دانست که با ظلم خود به اهل سنت موجب شکل‌گیری داعش شده است. پیوستن ترکیه به جنگ ضد داعش و نه علیه گروه‌های تندروی دیگر چون «جبهه النصره» و «احرار الشام» باعث یک تحول استراتژیک مهم در این جنگ می‌شود زیرا ۹۰۰ کیلومتر طول مرزی بین ترکیه و سوریه وجود دارد. ترک‌ها بیش از ۳۰ سال است که با کردها وارد جنگ چریکی شده‌اند و بنابراین در این زمینه بسیار خبره هستند و آمریکایی‌ها به اصرار از آنان خواسته‌اند تا در جنگ با داعش نیز مشارکت داشته باشند.

این نویسنده مشهور عربی در ادامه می‌نویسد: چه بسا پیوستن ترکیه به ائتلاف ضد داعش در راستای آرام کردن کردها باشد؛ کردهایی که از داعش ضربات بسیاری دیده‌اند؛ اما از سوی دیگر نیز موجب خشم برخی از اهل سنت ترک خواهد شد؛ ۳۰۰۰ عضو داعش در ترکیه وجود دارد که بسیار مهارت دیده و خبره هستند؛ امکان به خطر افتادن امنیت و صنعت گردشگری با ۳۰ میلیارد دلار درآمد سالانه وجود دارد.

اعتراض سوریه به ایجاد منطقه حائل
در این مورد موضع سوریه اهمیت بالایی دارد، تا کنون هر زمانی که صحبت از ایجاد منطقه پرواز ممنوع یا حائل شده است، دولت سوریه به آن اعتراض کرده و آن را مقدمه‌ای برای سرنگونی دولت بشار اسد دانسته است. بنا به گفته عبدالباری عطوان، اما این بار سکوت دولت سوریه، چه بسا به خاطر این باشد که کشورهای اروپایی و آمریکا به دولت سوریه اطمینان داده‌اند که دیگر اولویت آنها سرنگونی دولت بشار اسد نیست. رأی الیوم در ادامه می‌نویسد: صحبت‌های «فیلیپ هاموند» وزیر خارجه انگلیس نیز که گفته است اولویت مهم‌تر در حال حاضر شکست داعش است و از پوتین خواسته تا در ائتلاف با عربستان، ترکیه و سوریه علیه داعش وارد عمل شود؛ نشانه‌ای بر این موضوع است.

بنا به نوشته عطوان همه چیز پس از توافق هسته‌ای ایران و 1+5 به سرعت در حال تغییر است و قواعد بازی تغییر کرده است؛ دولت ترکیه وارد توطئه خطرناکی شده است که بسیار سعی می‌کند تا از تبعات آن به دور باشد؛ ترکیه به غرب خوش‌بین است؛ اما نمی‌داند که غربی‌ها می‌خواهند این کشور را به جهنمی چون دیگر کشورهای درگیر جنگ در خاورمیانه تبدیل کنند. سوریه و عراق درگیر داعش و دیگر گروه‌های تروریستی هستند، مصر در صحرای سینا درگیر است، لیبی مملو از گروه‌های بزرگ و کوچک تروریست شده است، لبنان کماکان روی آرامش به خود نمی‌بیند و در شمال این کشور جبهه النصره و داعش حضور دارند؛ تونس نیز اسیر بمب‌گذاری‌ها و ترور‌های متعدد است؛ عربستان درگیر جنگ یمن و یمن نیز در بدترین حالت ممکن قرار دارد؛ چرا ترکیه باید روی آرامش به خود ببیند؟
ترکیه پس از وارد شدن به جنگ با داعش در سوریه به کشوری نا امن با اقتصادی شکننده تبدیل خواهد شد که دیگر باید قید عضویت در اتحادیه اروپا را نیز بزند.