ظریف: سفر‌های اقتصادی ضمانت توافق است

گروه خبر: توافق هسته‌ای عصر روز دوشنبه در شورای راهبردی روابط خارجی به‌عنوان یکی از عالی‌ترین نهادهای کشور مورد بررسی قرار گرفت. نهادی که ۹سال پیش (۱۳۸۵) با حکم مقام معظم رهبری برای به عهده گرفتن مسوولیت «تهیه راهبردها و سیاست‌ها و راهکارهایی که کشور را در سیاست خارجی به نتایج مطلوب برساند» تشکیل شد. هر چند در سال‌های گذشته خبری از جلسات شورا منتشر نمی‌شد، اما روز دوشنبه این شورا در یکی از حساس‌ترین موقعیت‌های تاریخی کشور نظر خود را در مورد برجام اعلام کرد.

نظری از سوی کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی که از سال 1385 یعنی از نخستین روزهای تشکیل این نهاد ریاست آن را بر عهده دارد. کمال خرازی موفقیت در مذاکرات را «مدل و پدیده‌ای بی‌نظیر در تاریخ توصیف کرد و از استادان حقوق و روابط بین‌الملل خواست تا در تدوین این موضوع و ارائه راهبردها برای ادامه مسیر به مدد دیپلمات‌ها بیایند.» نظر این شورا از این نظر از اهمیت برخوردار است که به گفته خرازی «موضوع هسته‌ای ایران یکی از موضوعاتی بوده که ظرف 10 سال گذشته در دستور کار شورا قرار داشته و تاکنون راهبردهای زیادی در شورا تهیه و خدمت مقام معظم رهبری ارائه شده است.»به هر ترتیب عصر روز دوشنبه محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه به همراه دو معاون ارشد خود - عباس عراقچی و مجید تخت روانچی - به این شورا رفت تا گزارشی از توافق هسته‌ای به اعضای این شورا، جمعی از اساتید حقوق بین‌الملل عمومی و روابط بین‌الملل ارائه کند. محمدجواد ظریف و کمال خرازی از یک سو هر دو سابقه حضور در دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل را دارند و از سوی دیگر هر دو پست وزارت خارجه را تجربه کرده‌اند، همچنین هر دوی آنها از 12 سال پیش که پرونده هسته‌ای ایران در سازمان ملل گشوده شد، در جریان ریز و درشت این پرونده و به پیچ‌و‌خم‌های مذاکرات در حساس‌ترین شرایط آگاه هستند. به هر حال وزیر امور خارجه در این نشست که به میزبانی شورای راهبردی روابط خارجی تشکیل شد، هدف از این مذاکرات را حفظ عزت و پاسداری از دانش کشور و رفع عوامل اختلال در امنیت کشور توصیف کرد.وی ویژگی‌های منحصربه‌فردی برای قطعنامه 2231 از جمله بی‌سابقه بودن از حیث مشورت با کشور موضوع قطعنامه ذکر کرد و اظهار کرد: پس از این تحول عمده، دست ماست که این تحول را به تهدید تبدیل کنیم یا فرصت.

سفر هیات‌ها به ایران ضمانت توافق است

به گزارش «ایسنا»، ظریف با اشاره به تصویب بودجه ۱۵۰ میلیون دلاری تندروهای آمریکا و لابی‌های صهیونیستی در این کشور بابت آگهی تبلیغات تلویزیونی برای به شکست کشاندن برجام، اظهار کرد: ساختمان تحریم‌هایی که آمریکا بر مبنای قطعنامه‌های شورای امنیت بنا نهاده بود، به هم ریخته و همچون دهه ۱۹۹۰ که کشوری تحریم‌های آمریکا علیه ایران را اجرا نمی‌کرد، دیگر بازگشت تحریم‌ها مقبولیتی نخواهد داشت.وزیر امور خارجه افزود: اگر می‌گویند اثر بازگشت تحریم‌های آنها یک شبه است که نیست و به سال‌ها زمان نیاز دارد، اثر بازگشت ما می‌تواند زودتر باشد؛ زیرا اگر نقض عهد کنند، کار ما با پیچ و مهره‌ها است.وی با اشاره به سفر هیات‌های اقتصادی از کشورهای مختلف به جمهوری اسلامی ایران گفت: ضمن آنکه از این تحولات ذوق‌زده نیستیم، اما این روابط ضمانت توافق است.

پاسخ‌های ظریف به منتقدان توافق

همچنین به گزارش «ایرنا» ظریف به شروع بحث برنامه هسته‌ای ایران اشاره کرد و گفت: 12 سال قبل که بنده در خدمت آقای دکتر خرازی بودم، روند پرفراز‌و‌نشیبی شروع شد که مراحل متفاوتی را طی کرد. 12 سال قبل که این پرونده شروع شد یک صفحه سفید نبود، بلکه روندی بود که به یک مرحله رسیده بود و در آن مرحله کار به بحث سطح بالا در کشور رسیده بود.ظریف در ادامه این گفت‌وگو با اشاره به قطعنامه 2231 شورای امنیت گفت: ایران بانی قطعنامه نیست، اما کلمه به کلمه آن با ایران صحبت شده است. در تاریخ شورای امنیت بی‌سابقه است که قطعنامه‌ای، 6 قطعنامه فصل هفت را با تاکید بر اینکه شورای امنیت اقدام لازم را برای تضمین اجرای آن انجام می‌دهد، لغو کند. وی اظهار کرد: می‌گویند چیزهایی مانده؛ معلوم است که مانده است، قرار نبود برود. قرار بود در توافق ما با غرب هیچ چیز راجع به برنامه تسلیحاتی ما نباشد و نیست. قرار بود در توافق ما هیچ چیز راجع به موشک نباشد و نیست؛ اما بالاخره این قطعنامه باید با 6 قطعنامه قبلی کاری کند. وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: دوستان می‌توانند تک‌تک بندها را در مورد تسلیحات مقایسه کنند. ما رسما هم اعلامیه دادیم و گفتیم که ما توان نظامی را دنبال می‌کنیم، ما توان موشکی را دنبال می‌کنیم. اصلا موشک‌های ما برای این طراحی نشدند و ربطی به قطعنامه ندارد.

ماده 41

ظریف ادامه داد: می‌گویند چرا ماده ۴۱ باید بیاید؟ برای اینکه قبلا ماده ۴۱ بوده و ۴۱ را بدون ۴۱ نمی‌شود حذف کرد. وی اضافه کرد: اگر قطعنامه‌های قبلی را نگاه کنیم، اولی می‌گوید article ۴۰ که تاکید کند روی فصل هفتم؛ اینجا از فصل هفتم در آورده است. ماده ۴۱ را فقط با ماده ۴۱ می‌شود نقض کرد، البته آنجایی که می‌خواهد بازگشت‌پذیری را بگذارد، آنجا هم باید ۴۱ بگذارد وگرنه نمی‌تواند براساس ماده ۲۵ تحریم‌ها را برگرداند. وزیر امور خارجه تصریح کرد: این دستور ما بوده که اگر طرف مقابل بدعهدی کرد ما بتوانیم برگردیم؛ خب او هم این امکان را داشته؛ آیا این خواست ما بوده؟ نه؛ بلکه مصالحه بوده، اما آنچه که گرفتیم، به نظر ما متوازن کرده است. رئیس دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: این تفاوت، تفاوت قابل‌توجهی است؛ ضمن اینکه آنچه راجع به موشک در قطعنامه ۱۹۲۹ بوده، من قبلا هم گفتم که بند ۹ قطعنامه ۱۹۲۹ را بخوانید و با بند ۹ این قطعنامه با زبان شورای امنیتی مقایسه کنید. بروید تحریم‌های تسلیحاتی قطعنامه ۱۷۴۷ و ۱۹۲۹ را بخوانید و در آنجا هفت قلم به ایران امکان فروش نداده، اما اینجا برای فروش هفت قلم باید مجوز بگیریم. ظریف اضافه کرد: ممکن است بگویید مجوز نمی‌دهند ولی ماهیت تغییر کرده، ماهیت، از تحریم به نظارت یا محدودیت تبدیل شده است؛ آنجا کالاهایی دو منظوره را اجازه نداشتند به ایران بفروشند اما اینجا باید بروند برای آنها اجازه بگیرند و قرار هم بر اجازه دادن است.

قصه «کشتی کارین‌ای»

وی در بخش دیگری از سخنانش افزود: من معتقدم این یک فرصت استثنایی برای جمهوری اسلامی ایجاد می‌کند، البته خطر هست؛ من هیچ‌گاه قصه «کشتی کارین ای» یادم نمی‌رود، کارین‌ای وقتی که ما رفتیم بُن، اتفاق افتاد. زمانی که حکومت افغانستان تشکیل شد و همه فکر می‌کردند یک تحول اساسی شده است. در دو هفته قبل از سخنرانی آقای بوش که ایران را وارد محور شرارت کرد، رژیم صهیونیستی یک کشتی را وسط دریای مدیترانه به اسم کارین‌ای توقیف کرد و گفت این کشتی حامل سلاح برای عرفات است. حال اینکه عرفات با ما رابطه خوبی نداشت، اگر به خاطر داشته باشید من کنار مرحوم عرفات می‌نشستم توی اجلاس سران کنفرانس اسلامی که به من التماس می‌کرد و می‌گفت شما همه را می‌برید رهبر معظم را می‌بینند، اما من را نمی‌برید. این رابطه ما با مرحوم عرفات بود. خب کشتی از ایران سلاح ببرد برای آقای عرفات؟ آن وقت عرفات آنقدر سلاح داشت. هنوز هم این دولت خودگردان آنقدر سلاح دارد که زیاد هم است و استفاده نمی‌کند. آمدند چنین کشتی را سرهم کردند، برداشتند یک فضای مطبوعاتی ایجاد کردند. همان روز آقای روانچی به من و آقای خرازی گفتند که این تله‌ای است که اسرائیلی‌ها درست کردند و آن همان شروع یک روندی شد که ایران را در محور شرارت برد. ظریف گفت: البته خباثت آمریکایی‌ها و دولت بوش و اینکه برنامه‌ریزی داشتند، همه اینها را ما در صحبت‌های خودمان مفروض می‌گیریم. دولت بوش یک ماهیتی داشت، ما الان باید حواسمان جمع باشد. وی گفت: بعضی‌ها غافلگیر شدند، فکر نمی‌کردند که بتوانند یا نتوانند مانع این توافق شوند، البته هنوز هم تلاش می‌کنند.

دوره جدید

کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی نیز که در سال ۹۳ برای دومین بار از سوی مقام معظم رهبری به ریاست این شورا برگزیده شد، در این نشست با اشاره به توسعه صنعت هسته‌ای در ایران گفت: این مدل جا دارد که شناسایی، نوشته و تدریس شود. مدل بی‌نظیری است که در دنیا سابقه ندارد. البته مراحل مختلفی طی شده تا امروز توانستیم حق خودمان را اثبات بکنیم و دنیا بپذیرد ما چنین حقی داریم. به گزارش «ایرنا»، خرازی با تاکید بر اینکه ما الان با دست پر می‌توانیم وارد مذاکره شویم که این دوره جدیدی است، افزود:عزیزان ما در صحنه سیاسی وارد مذاکره شدند و تا به امروز این سند مورد توافق طرفین در اختیار ماست. رئیس شورای راهبردی روابط خارجی افزود: آنچه اتفاق افتاده به لحاظ تاریخی بسیار عظیم است که جا دارد مطالعه دقیق و نوشته و تدوین شود؛ به‌عنوان یک مورد تاریخی برجسته و مهم و این کار از عهده شما استادان حقوق و روابط بین‌الملل برمی‌آید، این یک وظیفه دانشگاهی و وظیفه علمی است.

پاسخ به جمهوری‌خواهان

همچنین به گزارش «ایسنا»، خرازی در این راستا شعارهای تبلیغاتی نامزدهای تندرو انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا را مبنی‌بر رد برجام در نخستین روزهای به قدرت رسیدن، برای راضی کردن رژیم صهیونیستی دانست و گفت: حتی اگر دولتی جمهوری‌خواه سر کار بیاید، چاره‌ای جز ادامه این روند ندارد؛ البته این بستگی به قدرتمندی و حفظ وحدت داخلی ما خواهد داشت.