خط‌ تولید مشترک با خارجی‌ها

از سوی دیگر افزایش مالیات بر مصرف، عدم مبارزه جدی با قاچاق کالا و ارز، همچنین فراهم نبودن بستر مناسب برای اقدامات فرهنگی از جمله دلایل افزایش قاچاق سیگار به کشور محسوب می‌شود که سالانه درآمد هنگفتی را نصیب قاچاقچیان می‌کند. این موضوع به یکی از چالش‌های این شرکت بدل شده است. درخصوص مشکلات و معضلات کنونی شرکت دخانیات، با محمد حسین برخوردار، مدیرعامل جدید این شرکت که تنها یک ماه است سکان اداره آن را برعهده گرفته به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

رویکرد شما به‌عنوان مدیرعامل جدید شرکت دخانیات برای ارتقای کیفیت محصولات شرکت چیست؟

در هفته نخست فعالیتم به‌عنوان مدیر شرکت، برنامه توسعه‌ای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدتی را برای ارتقای اهداف شرکت در راستای دستیابی به تعالی در دستور کار قرار دادیم. در برنامه کوتاه‌مدت، مقرر شد تا مواد اولیه شرکت از منابع داخلی و خارجی برای ادامه تولید به میزان چند ماه به منظور تثبیت تولید و براساس درخواست فروش تامین شود. همچنین به‌روز شدن قطعات یدکی و ارتقای سطح آموزش در بخش‌های فنی و مهندسی برای تامین، نگهداری و اورهال کردن ماشین‌آلات از جمله برنامه‌های کوتاه‌مدت است. اصلاح ساختار، تقویت بخش فروش و صادرات، همچنین تقویت بخش‌های تحقیقاتی به منظور ارائه محصولات جدید برای مصرف داخل، مطابق با ذائقه کشورهای همسایه از برنامه‌های میان‌مدت شرکت در نظر گرفته شد. تامین ماشین‌آلات جدید، ارتقای سطح تولید و تولید محصولات دخانی با کلاس‌های متفاوت A، B و C نیز از برنامه‌های بلندمدت دخانیات است.

با توجه به فضای جدید ایجاد شده برای ورود سرمایه‌گذاران خارجی، آیا برنامه‌ای برای ایجاد خطوط تولید مشترک خارجی بالاخص کشورهای اروپایی دارید؟

تاکنون چند پیشنهاد از سوی کشورهای اروپایی، ترکیه‌ای و هندی به منظور ایجاد خط تولید مشترک مطرح شده است. از این رو، کشورهای هدف را مشخص کرده و حتی گروه‌هایی انتخاب شده‌اند که برای مذاکره با کشورهای هدف اعزام خواهند شد. شرکت BAT از سال‌های گذشته خط تولید مشترک با شرکت دخانیات ایران دارد؛ اما به‌منظور گسترش فعالیت‌های شرکت، برای ایجاد خطوط مشترک با سایر کشورهای اروپایی در حال مذاکره هستیم.

تولیدات شرکت چه میزان از مصرف داخل را پوشش می‌دهد؟

بر اساس آمارهای موجود در پنج ماه منتهی به مرداد سال ۹۳ به میزان ۷/ ۳ میلیارد نخ تولید شده است که این میزان در مدت مشابه سال جاری به ۶/ ۲ میلیارد نخ رسیده که از کاهش برخوردار بود که کمبود نقدینگی برای تامین مواد اولیه، همچنین سیاست‌گذاری نادرست و نیز واگذاری این شرکت قبل از اصلاح ساختار را می‌توان از دلایل اصلی کاهش تولید برشمرد.

در خصوص مشکلات ایجاد شده ناشی از واگذاری سهام دخانیات به صندوق بازنشستگی فولاد بیشتر توضیح می‌دهید؟

براساس بند ب ماده 19 قانون اجرای سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی، هیات واگذاری مجاز بوده نسبت به بازسازی ساختار شرکت، اقدام و سپس واگذار کند، این درصورتی است که در واگذاری شرکت دخانیات و تفکیک وظایف حاکمیتی این قانون رعایت نشده، به گونه‌ای که وظایف حاکمیتی که در اختیار شرکت بوده، سلب شده و این امر دخانیات را با مسائل و مشکلات زیادی مواجه کرده است.

صدور بی‌رویه مجوزهای عاملیت‌های صنعتی و بازرگانی برای تولید و واردات محصولات دخانی، عدم مبارزه جدی با قاچاق کالا و ارز، صدور مجوزهای تولید به صورت مستقل به شرکای تجاری در حوزه تولیدات مشارکتی از جمله عوارض این خصوصی‌سازی بوده است. با وضع قوانین از جمله مالیات و اخذ اجازه تولید در خارج از مجموعه شرکت دخانیات از سوی مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات، شرکت‌های مشارکتی آماده هستند که ماشین‌آلات خود را به محل جدید انتقال دهند و مستقل تولید کنند، درحالی‌که ساختار دخانیات دولتی صرف است، اما متاسفانه روی بهره‌وری آن کار نشده است. در دنیا شرکت‌های تولید محصولات دخانی سومین صنعت درآمدزایی و اقتصاد مهم کشورها محسوب می‌شوند. از این رو، برای رسیدن به نقطه تعالی انسجام و همکاری تمامی پرسنل ضروری است چراکه دخانیات به بخش خصوصی تبدیل شده و از ردیف بودجه دولتی برخوردار نیست.

در حال حاضر میزان واردات رسمی و غیررسمی (قاچاق) محصولات دخانی به کشور چقدراست؟

رقم قاچاق محصولات دخانی به کشور هم‌اکنون بیش از ۳۵ درصد است و از ۶۵ میلیارد نخ مصرف سالانه سیگار در کشور، درآمد هنگفتی نصیب قاچاقچیان می‌شود، چراکه این تفکراز سوی وزارت بهداشت و کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی وجود دارد که با افزایش مالیات بر مصرف، از مصرف محصولات دخانی کاسته می‌شود، این درحالی است که این امر برای کشورهایی می‌تواند نتیجه بخش باشد که مالیات بر مصرف از طریق صندوق‌های الکترونیکی مستقر در فروشگاه‌ها دریافت می‌شود که در ایران چنین تجهیزاتی وجود ندارد و در نهایت افزایش مالیات بر مصرف نه تنها موجب کاهش مصرف نمی‌شود، بلکه منجر به قاچاق محصولات دخانی می‌شود که آمارها خود گواه این مدعا است. از سوی دیگر بین ۳۵ تا ۴۰ درصد قاچاق از طریق کشورهای همجوار از جمله دبی صورت می‌گیرد.

مصرف سیگار در کشور به چه میزان است؟

سال گذشته در شرکت دخانیات ۳/ ۸ میلیارد نخ سیگار تولید شد، همچنین میزان تولید مشارکتی توسط شرکت‌های خارجی حدود ۱۵میلیارد نخ و تولید عاملیت‌های صنعتی مستقل نیز ۳/ ۴ میلیارد نخ بود، میزان واردات سیگار به کشور ۶/ ۱۳ میلیارد نخ گزارش شده است که درمجموع طی مدت یاد شده میزات تولید و واردات سیگار به ۳/ ۴۱ میلیارد نخ رسید که با احتساب ۳/ ۲۶ میلیارد نخ قاچاق سیگار به کشور، میزان مصرف این محصول دخانی به ۷/ ۶۷ میلیارد نخ رسیده است.

سهم صادرات شرکت دخانیات از سیگار در کشورهای منطقه به چه میزان است؟

درحال حاضر ایران سهم ناچیزی از صادرات محصولات دخانی به خارج دارد ، اما بر اساس برنامه‌های بلندمدت شرکت درصدد تقویت صادرات هستیم. هم‌اکنون فعالیت‌های لازم صورت گرفته به گونه‌ای که به تمامی مدیران پخش شرکت در مناطق مرزی ماموریت داده شده تا با هماهنگی اتاق بازرگانی نسبت به معرفی محصولات دخانی به کشورهای همجوار اقدامات لازم صورت گیرد؛ چراکه تقویت صادرات در بخش سیگار و همچنین بخش توتون و تنباکو از اهداف اصلی شرکت است.