گزارش گاردین درباره برنامه پربیننده تلویزیون
پایان بازخندوانه
ورود به عرصه‌های اجتماعی
«خندوانه» با فلسفه خنداندن مردم در سری اول آغاز شد. در این میان یک میهمان ثابت در هر برنامه روبه‌روی رامبد جوان می‌نشست و گاهی هم یک کمدین که استندآپ کمدی اجرا می‌کرد و همین‌ها بخش‌های ثابت برنامه را تشکیل می‌دادند. در سری اول موضوعات اجتماعی نیز با مشارکت مردم اجرا شد. یکی از این موضوعات جمع آوری زباله از حاشیه رودخانه کرج بود که جوان به همراه همکارانش دست به‌کار جمع آوری زباله‌ها شد. در سری دوم موضوعات اجتماعی به خاطر استقبال مردم گسترش قابل توجهی یافت. کمپین قطره قطره برای صرفه‌جویی در مصرف آب، کمپین همسفره برای کمک به سوء تغذیه کودکان زیر شش سال و چند حرکت دیگر مثل معرفی کتاب و گسترش فرهنگ کتابخوانی از موضوعاتی بود که رامبد جوان و ایده‌پردازان این برنامه برای سری دوم در نظر گرفتند و نتایج قابل توجهی هم حاصل شد. رامبد جوان در سری دوم برنامه‌اش فضای برنامه را علاوه‌بر خنداندن مردم به سمت موضوعاتی برد که کمتر توجه کسی را برمی‌انگیزد. در صورتی که این برنامه به فصل سوم برسد باید منتظر اتفاقات جدی‌تری در فضای اجتماعی این برنامه بود.
ادای دین به بازماندگان هشت سال دفاع مقدس
خندوانه در هر دو سری‌اش به هشت سال دفاع مقدس ادای دین کرد و مردم را مدیون رزمندگانی دانست که جانشان را کف دستشان گذاشتند تا خاک ایران از هجوم اجانب در امان بماند. در یکی از برنامه‌هایی که در سری دوم روی آنتن رفت و اتفاقا نسبت کمتری با هدف اصلی خندوانه داشت، حضور جانبازان اعصاب و روان در این برنامه بود. کسانی که مردانه در مقابل دشمن ایستادند با گذشت ۲۷ سال از پایان جنگ هنوز از آسیب‌هایی که دیده‌اند رنج می‌برند. برنامه ویژه سری دوم با حضور جانبازان و گفت‌وگوی رامبد جوان با این آسیب دیدگان و خنده توام با غمی که در صورت رامبد دیده شد، به برنامه برگزیده این سری تبدیل شد. ادای دینی ماندگار از برنامه‌ای که بعد اجتماعی‌اش از بعد خندانندگی‌اش در سری دوم پیشی گرفت.
مسابقه خنداننده برتر؛ایده‌ای نو بدون پایان
آس برنامه در سری دوم اما با برگزاری مسابقه‌ای به نام «خنداننده برتر» رقم خورد که 16 کمدین را دور هم جمع کرد تا پربیننده‌ترین برنامه تلویزیون در سال‌های اخیر شکل بگیرد؛ اما با وجود برگزاری فینال مسابقه با حضور امیر مهدی ژوله و مهران غفوریان به‌دلیل اینکه فرصت رای‌گیری برای مردم وجود نداشت نیمه تمام ماند و دو نفر فینالیست به‌عنوان خنداننده‌های برتر سری اول این مسابقه انتخاب شدند. هرچند در این سری ایرادات شکلی به این مسابقه وارد بود، اما همین‌که ایده این مسابقه به مرحله اجرا رسید، نشان می‌دهد در سری‌های بعدی باید منتظر مسابقه‌ای گرم‌تر و جذاب‌تر با تعداد بیشتری کمدین در این مسابقه بود. همین مسابقه بود که گاردین را مجاب کرد مقاله‌ای را به این برنامه پرطرفدار اختصاص دهد.
گزارش نشریه گاردین
در ماه‌های اخیر توجه به برنامه خندوانه به شکل چشمگیری افزایش پیدا کرد و رسانه‌ها گزارش‌های متفاوتی درباره‌اش نوشتند. اما مهم‌ترین گزارش درباره این برنامه را باید مربوط به گزارش نشریه گاردین دانست. نشریه انگلیسی زبان و پرمخاطب جهان در مطلبی با قلم سعید کمالی دهقان به موفقیت این برنامه پرداخت و نوشت: ایرانیها از هر موضوعی جوک در میآورند و آن را با گوشیهای هوشمندشان بین یکدیگر به اشتراک میگذارند و این کار برای برخی به عادتی روزانه تبدیل شده است. در جامعهای که به شدت سیاستزده است، طنز عملکردی ورای سرگرمی صرف دارد.
حالا استندآپ کمدی با یک برنامه در تلویزیون دولتی ایران به خانههای مردم آمده است. برنامه «خندوانه» (که نام آن تلفیقی است از کلمه خنده و هندوانه) که از شبکه طنز «نسیم» چند شب در هفته پخش میشود، تاثیرگذاری زیادی داشته است. این برنامه به میزبانی رامبد جوان، هنرمند مشهور طنز ایران که در بین جوانان از محبوبیت بالایی برخوردار است، برگزار میشود. او سایر کمدینهای ایرانی را در برنامه خود دعوت میکند تا استندآپ کمدی اجرا کنند و در این برنامه با هم به رقابت بپردازند.
ابعاد موفقیت این برنامه برای یک شبکه تلویزیون دولتی رویدادی نادر محسوب میشود، آن هم در شرایطی که افزایش شبکههای ماهوارهای خارجی که کنترلی بر محتوای آنها نیست، برای تلویزیون دولتی به لحاظ جذب مخاطب یک چالش محسوب میشود. گر چه پیش از این هم برنامه‌هایی به شکل استندآپ کمدی توسط برخی از هنرمندان ایرانی به نمایش درآمد، اما این ژانر تنها توسط «خندوانه» به درستی ارائه شده است. بسیاری از این هنرمندان، هنرمندان سرشناس طنز بودهاند؛ اما این برنامه صحنه را در اختیار آنها قرار می‌دهد تا به اجرای استندآپ کمدی بپردازند. در این برنامه رامبد جوان در برابر تماشاچیان منتخبی از زنان و مردان جوان به اجرا میپردازد. کمدینهای این برنامه معمولا آواز میخوانند و تماشاچیان دست میزنند، صحنهای که یک دهه پیش در تلویزیون دولتی ایران غیرقابل تصور بود. در این برنامه رامبد جوان نقش دومی هم دارد و عروسک «جنابخان» را عروسکگردانی میکند که لهجه اهالی جنوب ایران را دارد. طی این برنامه این شخصیت عروسکی آوازهای فولکلور نواحی مختلف ایران را میخواند، تلاشی که بتواند مخاطبان خود را در سرتاسر ایران جذب کند. جوان در این برنامه کتابها، نمایشها و گالریهای جدید را معرفی میکند.
صادق زیباکلام، استاد دانشگاه تهران و منتقد سیاسی در این باره گفته است که «خندوانه» به این دلیل موفق بوده است که در قالب یک برنامه دولتی معمول مشاهده نمیشود و دیدگاه‌های دولت در موضوعات اجتماعی را طوطیوار تکرار نمیکند. او گفته است: «این برنامه صدای خود را دارد. و یک برنامه خاص است.»
ارسال نظر