گروه صنعت و معدن: بیش از یک ماه از اعلام خبر طرح سه‌گانه دولت برای تحریک تقاضا در بازار می‌گذرد، اما از میان طرح‌های سه‌گانه پیش‌بینی شده تاکنون دولت موفق به فروش خودرو با تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی شده و هنوز خبری از اجرای دو طرح دیگر نیست.

براساس طرح دولت و به منظور تحریک تقاضا در بازار، فروش اقساطی خودرو با تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی، اعطای تسهیلات به بنگاه‌های تولیدی از طریق تسهیلات خرید دین و اعطای تسهیلات خرید کالاهای مصرفی بادوام ایرانی منتخب از طریق صدور کارت اعتباری خرید کالای ایرانی در دستور کار دولت قرار گرفت، اما عدم پیش‌بینی زیرساخت‌های مورد نیاز برای فروش کالای ایرانی با کارت اعتباری ۱۰ میلیون تومانی این طرح را با مشکلات بسیاری در اجرا مواجه کرد. اعلام خبر پیش از فراهم کردن زیرساخت‌ها موجب شد تا هر روز اخبار جدیدی از سوی مسوولان درخصوص زمان توزیع کارت‌های اعتباری و اجرای این طرح اعلام شود،‌ اخباری که هیچ یک تاکنون عملیاتی نشده است. عدم انعقاد قرارداد سه جانبه بانک مرکزی با بانک‌های عامل و فروشندگان برای اجرای طرح کارت اعتباری یکی از دلایلی است که مسوولان تاخیر در اجرای این طرح را به آن نسبت داده و معتقدند تا زمانی که این قرارداد منعقد نشود، لیست متقاضیان به بانک‌های عامل برای صدور کارت ارائه نخواهد شد.


اختلاف میان بانک مرکزی و وزارت صنعت بر سر چگونگی اجرای طرح یکی دیگر از مواردی است که برخی از مسوولان تاخیر در اجرای طرح را به آن نسبت می‌دهند؛ ظاهرا اختلاف این دو دستگاه به نحوه فروش اقساطی خودرو با تسهیلات 25 میلیون تومان بازمی‌گردد. برخی منابع خبری اعلام می‌کنند طرح فروش اقساطی خودرو برای مدت زمان 6 ماه پیش‌بینی و مقرر شده بوده تا اعتبار 2750 میلیارد تومانی در این مدت تزریق شود، اما اتمام فروش خودرو در مدت زمان کمتر از یک هفته و فروش بیش از آنچه پیش‌بینی شده بود موجب شد تا بانک مرکزی در اجرای طرح فروش کالای بادوام ایرانی تعلل کند. امکان به وجود آمدن تورم در اثر تزریق نقدینگی 275 میلیارد تومانی یکی از دلایلی است که برخی از فعالان اقتصادی این تعلل بانک مرکزی را به آن نسبت می‌دهند. در طرح فروش اقساطی خودرو در کمتر از یک هفته 126 هزار دستگاه خودرو به فروش رفت، رقمی بیش از آنچه پیش‌بینی شده بود. از سوی دیگر، اگرچه برخی کمبود منابع را یکی دیگر از دلایل تاخیر در اجرای دو طرح دیگر عنوان می‌کنند، اما مسوولان این موضوع را رد کرده و از تامین منابع مورد نیاز خبر می‌دهند. به گفته مسوولان، منابع مورد نیاز خرید کالای ایرانی با تسهیلات 10 میلیون تومانی قرار است از خط اعتباری بانک‌ها نزد بانک مرکزی تامین شود به همین دلیل مشکلی در تامین اعتبار مورد نیاز برای طرح وجود ندارد.


فراهم نبودن دستگاه‌های کارتخوان مخصوص طرح فروش اقساطی کالا یکی دیگر از دلایلی است که مسوولان تاخیر در اجرای این طرح را به آن نسبت می‌دهند. به گفته تولیدکنندگان در حال حاضر وزارت صنعت، معدن و تجارت لیست فروشگاه‌های عرضه کالای ایرانی مشمول این طرح را اعلام کرده و از سوی دیگر لیست کالای ایرانی مشمول این طرح نیز تهیه شده است و در صورت تامین منابع و ابلاغ دستورالعمل به بانک‌ها، اجرای طرح آغاز خواهد شد. تاخیر به وجود آمده در اجرای این طرح موجب شد تا چندی پیش متولیان اجرای این طرح (مسوولان بانک مرکزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور) جلسه ویژه‌ای با معاون اول رئیس‌جمهوری برگزار کنند، جلسه‌ای که هیچ خبری از آن اعلام نشد و ظاهرا این جلسه نیز نتوانست به پیشرفت طرح کمک چندانی کند.


از سوی دیگر، پیگیری‌های «دنیای اقتصاد» از مسوولان بانک مرکزی تنها یک پاسخ را به همراه داشت؛ «طرح به جمع‌بندی نهایی نرسیده است.» پیگیری از وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز به پاسخ مشابهی ختم شد و مسوولان این وزارتخانه اظهار نظر درخصوص زمان اجرای این طرح را به هفته آینده موکول کردند. سکوت پیش گرفته از سوی متولیان اجرای طرح موجب شده تا فعالان اقتصادی اعلام کنند تغییر مداوم زمان اجرای این طرح ممکن است دو عارضه متفاوت را به همراه داشته باشد؛ اول اینکه موجب تحریک بیش از حد متقاضیان برای خرید شود و به این طریق این طرح نیز با مشکل طرح خرید خودرو مواجه شود و دوم اینکه تعلل‌های صورت گرفته به بی‌اعتمادی متقاضیان منجر شود که این امر در نهایت به ضرر تولیدکنندگان خواهد بود.


وعده جدید برای اجرا

سکوت متولیان اجرای طرح در حالی است که مدیرکل صنایع لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت روز گذشته در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس باز هم هفته آینده را زمان اجرای این طرح اعلام کرد، زمانی که چند بار تاکنون تمدید شده اما اجرایی نشده است. به گفته عباس هاشمی، اجرای طرح فروش اقساطی کالاهای تولید داخل از جمله لوازم خانگی از اوایل هفته آغاز خواهد شد و بر این اساس کارکنان دولت و بازنشستگان می‌توانند نسبت به خرید این محصولات با کارت اعتباری اقدام کنند. مدیرکل صنایع لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنین از آخرین هماهنگی‌ها با بانک مرکزی خبر داده و می‌گوید: در حال حاضر دستگاه‌های دولتی بخشنامه‌های لازم را برای زیرمجموعه‌های خود ابلاغ کرده‌اند تا ثبت‌نام واجدین شرایط صورت گیرد.


از سوی دیگر رئیس انجمن تولید‌کنندگان لوازم خانگی با اعلام اینکه واحدهای شبکه توزیع و فروش لوازم خانگی مقدمات اجرای طرح کارت اعتباری خرید کالا را انجام داده‌اند، به خبرگزاری تسنیم می‌گوید: تولیدکنندگان لوازم خانگی منتظر عملیاتی کردن این طرح توسط بانک مرکزی هستند. محمدرضا دیانی با اشاره به اینکه تمام واحدهای شبکه توزیع و فروش لوازم خانگی مقدمات اجرای طرح کارت اعتباری خرید کالا را انجام داده‌اند، اظهار کرد: در لیست تهیه شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت کالاهای متنوعی با کیفیت مناسب از لوازم خانگی قرار گرفته است و با این شرایط این فرصت برای خریدار به وجود می‌آید که کالاهای مورد نیاز خود را به راحتی تهیه کند زیرا در حال حاضر قیمت‌ها به کف بازار رسیده است.