محمدحسین بابالو: معاملات محصولات پلیمری در بورس کالا یا بازار آزاد شرایط چندان جذابی ندارد زیرا افت حجم تولید در صنایع پایین‌دستی که به کاهش نسبی تقاضا منجر شده، وضعیت معاملات در بورس کالا را نیز با اختلال همراه ساخته تا جایی که در هفته گذشته حجم معامله پلیمرها در رینگ پتروشیمی به کمترین حد در ۶ ماه اخیر کاهش داشته است. از سوی دیگر به تبعیت از کاهش محسوس حجم عرضه‌ها از بورس به بازار در کنار پایین بودن موجودی انبارها، شاهد برتری تقاضا بر عرضه بودیم که در نهایت به رشد آرام قیمت‌ها منجر شد. با توجه به این موارد می‌توان به بهبود حجم معاملات در بورس کالا امیدوار بود که در کنار کاهش قیمت‌های پایه اعلامی، جذابیت بیشتری را به همراه خواهد داشت.

قیمت‌های پایه جدید

روز گذشته قیمت‌های پایه جدید در حالی اعلام شد که با توجه به افت قیمت‌های جهانی محصولات پتروشیمی و همچنین رشد ناچیز قیمت دلار در کنار کاهش مجدد آن، فعالان بازار به قیمت‌های اعلامی جدید بسیار خوش‌بین بوده و منتظر کاهش این نرخ بودند. این در حالی بود که با کاهش قیمت‌های پایه این انتظار محقق شد زیرا به جز SBR، تمامی گریدهای مهم پلیمری کاهش قیمت داشتند. رخدادی که حداقل از ابتدای کاهش قیمت‌های جهانی نفت خام تاکنون، بی‌سابقه بود. مهم‌ترین‌ دلیل این کاهش نرخ‌ها پس از افت قیمت‌های جهانی را باید نوسان متوسط قیمت دلار در هفته گذشته دانست زیرا به نسبت قیمت‌های اعلامی پیشین و احتساب دلار ۳۶۳۱ تومانی، این نرخ به ۳۶۳۱ تومان رشد داشته که تنها ۳۲/ ۰ درصد افزایش نرخ را نشان می‌دهد. نکته دیگر درخصوص قیمت‌های پایه محصولات شیمیایی است زیرا برخی از آنها کاهش قیمت برخی دیگر افزایش نرخ داشته اما باز هم افت قیمت‌ها فراگیرتر بود. سود کاستیک، منومر وینیل استات، کربنات سدیم سبک و سنگین، کریستال ملامین، نرمال بوتانول، دی‌اتیلن گلایکول و منواتیلن گلایکول معدود کالاهایی بودند که رشد نرخ را تجربه کردند. با توجه به مشخص شدن قیمت‌های پایه و کاهش قیمت اغلب محصولات می‌توان به بازگشت خریداران در روزهای پیش‌رو امیدوار بود زیرا هم اکنون هم قیمت‌ها در بازار داخلی در مسیر رشد آرامی است و هم حجم عرضه‌ها به بازار کاهش یافته بنابراین شرایط برای تقویت حجم معاملات مهیا است. در هفته‌های گذشته به رغم کاهش قیمت‌های جهانی، بهای دلار در محاسبات قیمت‌های پایه افزایشی محاسبه می‌شد که بخش بزرگی از کاهش قیمت‌های جهانی را در نرخ‌های پایه خنثی می‌کرد. با توجه به این شرایط و در صورت ادامه روند کاهشی قیمت دلار در بازار داخلی، شاید افت قیمت‌های پایه شدت گرفته که می‌تواند سیگنال مهمی برای بازار داخلی در هفته‌های آینده به‌شمار بیاید.

بازار داخلی

معاملات پلیمرها در بازار آزاد در روزهای اخیر پس از رکود چند هفته گذشته باز‌هم از سر گرفته شده و شواهدی از افزایش حجم معاملات، بازگشت خریداران و خودنمایی عرضه‌ها در کنار پایین بودن موجودی انبارها مشاهده می‌شود. این در حالی است که هنوز هم حجم تولید در صنایع پایین‌دستی محدود بوده و حتی ترس از کاهش بیشتر تولید نیز در بازار دیده می‌شود. با توجه به روزهای سرد پیش‌رو که سرمای هوا را با کاهش تقاضا محصولات پلاستیکی و مخصوصا گریدهای نایلونی همراه ساخته، ممکن است روزهای سخت فعلی ادامه یافته ولی برای این ادعا یا احتمال کاهش بیشتر حجم تولید، باید داده‌های بیشتری در دست داشته باشیم. حجم معاملات محصولات پلیمری در بورس کالا در روزها و هفته آینده می‌تواند سیگنالی مهم برای تعیین سمت و سوی بازار به شمار بیاید.

در هفته جاری شاهد روند افزایشی و آرام قیمت‌ها در بازار داخلی بودیم که به نظر می‌رسد این شرایط صعودی هرچند با شتابی بسیار محدود ولی باز‌هم ادامه خواهد یافت که سیگنالی مهم برای دورنمای فعالیت بازار و حجم معاملات به‌شمار می‌رود. البته رشد قیمت‌ها در هفته جاری به نسبت هفته گذشته شتاب کمتری دارد. همان‌گونه که ذکر شد در هفته گذشته قیمت‌ها در بازار آزاد در مسیر رشد قرار گرفت تا از دره افت نرخ‌هادر هفته ماقبل فاصله بگیرد. این رشد نرخ‌ها بیشتر به دلیل برتری تقاضا بر عرضه‌ها بود زیرا پس از چند هفته رکود، خریداران باز‌هم به بازار بازگشتند که به افزایش حجم تقاضا منجر شد. این در حالی بود که پس از کاهش فراگیر حجم معاملات در بورس کالا، حجم عرضه‌ها به بازار داخلی به شدت کاهش یافت تا جایی که به برتری تقاضا بر عرضه‌ها منجر شد که در نهایت، افت محسوس موجودی انبارها را شاهد بودیم. هنوز هم این شرایط پابرجاست یعنی می‌توان انتظار ادامه روند صعودی قیمت‌ها را داشته باشیم. در نهایت در هفته گذشته حجم معامله پلیمرها به کمترین حد در ۶ ماه گذشته کاهش یافته که می‌تواند سیگنال مهمی برای کاهش عرضه‌ها به بازار داخلی محسوب شود.

سابقه معاملات پلیمرها در بورس کالا

مدتی است که حجم معامله پلیمرها در بورس کالا در مسیر کاهش قرار داشته تا جایی که شرایط سخت پیشین را باز‌هم در ذهن‌ها زنده می‌کند. مدتی بود که حجم معاملات این گروه کالایی در بورس کالا در سطوحی بالاتر از ۴۰ هزار تن در هفته تثبیت شده بود ولی این‌بار حجم معاملات پلیمرها در بورس کالا برای هفته گذشته با شکستن این کف معاملاتی، به ۲۷ هزار تن کاهش یافته که افتی ۶/ ۲۸ درصدی را به نسبت هفته قبل از آن نشان می‌دهد. نگاهی به نمودار حجم معامله پلیمرها در بورس کالا نشان می‌دهد از اواسط مهرماه تاکنون و به‌صورت منقطع حجم معامله پلیمرها در بورس کالا در مسیر کاهشی قرار داشته تا جایی که از اوج آن با معامله بیش از ۵۸ هزار تن انواع پلیمرها، در هفته گذشته به ۲۷ هزار و ۱۳۰ تن کاهش داشته که از افتی ۵۳ درصدی حکایت می‌کند. با توجه به این کاهش شدید باید به صراحت هشدار داد که بازار در حال ورود به یک فاز رکود جدید است. این در حالی است که شاید واقعیت‌های بازار به کمک فعالیت‌های تولیدی آمده و همچون سال گذشته، بهبود آرام و محدودی را به ثبت برساند. تجربه نشان داده است در روزهای سرد سال حجم فعالیت‌های تولیدی در صنایع پایین‌دستی محصولات پلیمری کاهش می‌یابد که به افت حجم معاملات در بورس کالا منجر می‌شود. در سال گذشته نیز همین اتفاق به وقوع پیوست وحجم معامله پلیمرها در دی ماه سال گذشته در سطوحی بسیار پایین قرار گرفت تا جایی که ابتدای این ماه شاهد ضعیف‌ترین معاملات در طول سال گذشته بودیم ولی با پایان یافتن دی ماه سال گذشته و به دلیل انتظار برای بهبود معاملات محصولات تکمیلی در روزهای پایانی سال، وضعیت به سرعت بهبود یافت. با توجه به این موارد یعنی نگاهی به تجربه سال گذشته می‌توان این گونه استنباط کرد که روزهای سخت فعلی گذرا بوده و می‌توان به بهبود مجدد بازار داخلی، حجم تولید در صنایع پایین‌دستی و نهایتا حجم معاملات در بورس کالا امیدوار بود.

بازارهای جهانی

در بازارهای جهانی محصولات پتروشیمی هنوز هم جهت‌گیری کلی قیمت‌ها در مسیر افت قرار داشته ولی پس از افزایش بهای نفت خام مخصوصا نفت خام آمریکا، از یک سو از شدت کاهش قیمت‌ها کاسته شده و از سوی دیگر بخش دیگری از بازارها همچون حوزه آسیای جنوب شرقی، با تثبیت نرخ‌ها رو به رو شده است. با توجه به این موارد از هم اکنون باید نسبت به دورنمای بازارهای جهانی حساس بود زیرا هم احتمال کاهش بیشتر قیمت نفت خام با ورود نفت خام ایران وجود داشته و هم ممکن است دیگر بازار پلیمرها از روند نزولی در جهان تبعیت نکند، زیرا از یکسو بهای محصولات میانی در صنعت پتروشیمی همچون الفین‌ها به ثبات رسیده و از سوی دیگر برخی خریداران به بازارها بازگشته‌اند تا از قیمت‌های پایین فعلی استفاده کنند. با توجه به این موارد و همچنین افزایش حجم تولید در اقصی نقاط جهان، آینده این بازار وارد فاز مبهمی شده بنابراین بهتر است فعالان بازار با درایت بیشتری به واقعیت‌های داخلی و جهانی توجه داشته باشد تا پتانسیل ریسک را به حداقل ممکن کاهش دهند.

نیاز بازار به تحریک تقاضا

نیاز بازار به تحریک تقاضا