شماره روزنامه
۶۰۱۳
|
مرکز پژوهش های مجلس
-
عقبماندگی ریل از جاده
دنیای اقتصاد-رضا دهقان: حمل‌ونقل ریلی علاوه بر مزایای فراوان در سطح ملی مانند ایمنی، توان حمل انبوه و ارزان، کاهش مصرف سوخت و کاهش خسارات زیست‌محیطی، دارای ارزش راهبردی برای کشور است و می‌تواند مزیت رقابتی در عرصه بین‌المللی ایجاد کند. بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، با وجود اولویت داشتن توسعه حمل‌ونقل ریلی در اسناد بالادستی، سیاستهای اعلامی و برنامههای مصوب دولت‌‌‌ها، سهم حمل‌ونقل ریلی از حمل‌ونقل کشور اندک است. -
کاهش شاخص فروش شرکت‌های صنعتی بورسی
دنیای‌اقتصاد: در دی‌ماه سال ۱۴۰۲، شاخص تولید شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش ۱.۹درصدی و شاخص فروش کاهش ۱.۷درصدی را تجربه کرده است. همچنین نسبت به ماه قبل شاخص تولید و فروش افزایش ۴.۵درصدی و یک‌درصدی داشته است.به گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، در دی‌ماه سال ۱۴۰۲ نسبت به ماه مشابه سال قبل شاخص تولید و فروش رشته فعالیت خودرو و قطعات کاهش ۶.۴درصدی و ۸.۵درصدی و نسبت به ماه قبل افزایش ۴.۸درصدی و ۳.۱درصدی داشته است. همچنین، شاخص تولید رشته فعالیت شیمیایی به‌جز دارو افزایش ۶.۱درصدی… -
برقی‌‌سازی «غیراقتصادی»
دنیای اقتصاد: آنطور که از اقدامات و گفته‌های سیاستگذاران مشخص است، برقی سازی خودرو در کشورمان با ورود اتوبوس های برقی به ناوگان حمل‌ونقل عمومی ، کلید خواهد خورد. بر این اساس حتی بیلبوردهای شهری نیز این روزها با آب و تاب فراوانی از ورود برقی‌ها به حمل‌ونقل عمومی خبر داده اند. با این حال سوالی که مطرح می شود این است که ناوگان حمل‌ونقل عمومی کشور آیا پذیرای اتوبوس‌های برقی است؟ آیا زیرساخت برقی ها در کشور فراهم است ؟ این دو پرسشی است که بازوی پژوهشی مجلس سعی کرده در گزارشی تحت عنوان «تجربیات جهانی در… -
دو نگاه به کنترل ترازنامه
حدود دو سال از زمان اجرایی شدن سیاست کنترل ترازنامه‌ای می‌گذرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد رشد نقدینگی از آغاز امسال روند کاهشی به خود گرفته است. در این میان برخی اقتصاددانان معتقدند این کاهش رشد نقدینگی به خاطر کنترل ترازنامه‌ای بوده است؛ اما برخی تداوم این سیاست را نقد می‌کنند. -
خطر اشتغال‌زایی با منابع دولتی
دنیای اقتصاد-گروه بازار پول و ارز: یک پژوهش به بررسی برنامههای حمایتی مبتنی بر کار پرداخته است. معمولا شوک‌های اقتصادی بازار کار و اشتغال را تحت تاثیر قرار می‌دهد و موجب افزایش فقر در جامعه می‌شود. برخی از کشورها برای جلوگیری از وقوع این نتایج، از طرح‌های اشتغال عمومی که شامل اشتغال عمومی موقت، تضمین اشتغال و یارانه دستمزد است، استفاده می‌کنند. در واقع در این طرح‌ها دولت با استفاده از منابع خود سعی می‌کند از بیکار ماندن افراد جلوگیری کرده و آنها را مشغول نگه دارد. -
افت پاییزی تجارت قطعه‌سازی
دنیای اقتصاد: تولید و فروش خودرو و قطعات در کشور هرچند طی آذرماه امسال و نسبت به آبان با رشد مواجه شده، با‌این‌حال آمار تجمعی و همچنین نقطه‌به‌نقطه سالانه نشان از افت در هر دو بخش (تولید و فروش) دارد. همچنین در حالت تفکیکی، تولید و فروش قطعات نیز در مقایسه با سال گذشته کاهش داشته، اما در آذر امسال و نسبت به ماه قبل، رشد کرده است. طبق گزارش جدید مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، «رشته فعالیت خودرو و قطعات» در آذر و نسبت به آبان امسال، با رشد کمتر از ۱۱درصد و بیش از هشت‌درصد به ترتیب در تولید و فروش مواجه شده… -
کریدور تعامل اقتصادی با اروپا
دنیای اقتصاد-گروه‌سیاستگذاری: یک گزارش کارشناسی به بررسی روابط تجاری میان اروپا و چین طی سال‌های گذشته پرداخته است. براساس این گزارش، از سال ۲۰۱۵ تنش‌هایی در روابط تجاری این دو کشور به چشم می‌خورد و اتحادیه اروپا چین را صراحتا رقیب خود خوانده است. در چنین شرایطی اروپا به سراغ سایر کشورها، از جمله کشورهای منطقه‌ای که رقیب ایران نیز به شمار می‌روند رفته است. بعد از چین، روسیه، ترکیه، عربستان سعودی و امارات کشورهایی هستند که چون هم برای ایران مهم هستند و هم جزو شرکای اروپا شناسایی شده‌اند اهمیت بیشتری دارند. در این بین ترکیه… -
آمار جدید از رشد تولید صنعتی
دنیای اقتصاد-گروه صـنعت و معـدن: روند کاهشی رشد تولید و فروش شرکت‌های صنعتی بورسی در آذرماه ۱۴۰۲ نیز ادامه داشته تا رشد و فروش صنایع همچنان در محدوده منفی باقی بماند. بررسی روند شرکت‌های صنعتی بورسی حاکی از این است که روند کاهشی رشد شاخص فروش این شرکت‌ها در سال ۱۴۰۲ که در پاییز نیز ادامه داشته، در این فصل به کمترین میزان بعد از افت پاییز و زمستان سال ۱۳۹۹ رسیده است. شاخص تولید شرکت‌های صنعتی بورسی نیز تقریبا به کمترین میزان در دوسال اخیر رسیده است؛ وضعیتی که حاکی از این است که صنایع و تولید ایران در منطقه رکود درجا… -
الگوی آمریکایی مناطق آزاد
دنیای اقتصاد-گروه‌بازرگانی: بیشتر افراد تصور می‌کنند که مناطق آزاد مربوط به کشورهایی است که اقتصاد نسبتا بسته‌ای دارند و این مناطق قرار است کمک کنند تا در محدوده‌‌‌‌های جغرافیایی خاص، این کشورها تجارت آزاد را تمرین کنند. واقعیت آن است که کارویژه مناطق آزاد تنها محدود به کشورهایی که به لحاظ تجاری بسته محسوب می‌شوند ،نیست. بسیاری از کشورها که از نظر اقتصادی باز هستند و سطح تعرفه‌های گمرکی در آنها بسیار پایین است نیز تاسیس مناطق آزاد را در دستور کار قرار می‌دهند. هدف آن است که دولت با ارائه مشوق‌‌‌‌ها و معافیت‌های خاص، کار… -
پیش‌بینی درآمد نفت برای بودجه ١۴٠٣
دنیای اقتصاد: همه‌ساله پیش از ارائه لایحه بودجه سالانه کشور به مجلس شورای‌اسلامی، گزارش‌هایی توسط مرکز پژوهشهای مجلس درخصوص رصد تحولات بازار و پیش‌بینی قیمت نفت در بودجه‌سنواتی کشورهای مختلف منتشر می‌شود. در گزارش حاضر، از پیش‌بینی‌های صندوق بین‌المللی پول و اخبار منتشرشده از مصوبات دولتی و پارلمانی برخی از کشورهای صادرکننده نفت استفاده‌شده و بر این اساس و با درنظرگرفتن شرایط بازارهای صادراتی ایران، میزان درآمد کشور از محل فروش نفت پیش‌بینی شده‌است. -
نهنگ‌ها در منطقه زیان
دنیای اقتصاد : بررسی مرکز پژوهشهای مجلس نشان می‌دهد در سال۱۴۰۱، ایمیدرو، بانک مرکزی و شرکت ملی پتروشیمی، به ترتیب در زمره سودآورترین شرکت‌ها و تولید نیروی برق حرارتی، پالایش نفت آبادان و بانک سپه در دسته زیانآورترین شرکت‌های دولتی قرار دارند. خروج همیشگی ۷۵درصد از سود شرکت‌های دولتی به‌صورت علیالحساب و پیش از تحقق سود، تعرفه‌های تکلیفی برای کالاها یا خدمات برخی از شرکت‌ها و الزام به ایفای برخی وظایف حاکمیتی، از مهم‌ترین عوامل کاهش توان سرمایه‌گذاری شرکت‌ها عنوان شده است. -
عیب‌یابی خط‌تولید اشتغال
دنیای اقتصاد: مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی به بررسی لایحه بودجه۱۴۰۳ از منظر اشتغال‌زایی پرداخته است. طبق این گزارش، راهبردهای اشتغال‌زایی لایحه بودجه بدون داشتن یک برنامه بلندمدت، صرفا به اشتغال خرد پرداخته که در رویکردهای آن، محورهای اصلی اشتغال پایدار از جمله رونق تولید مدنظر قرار نگرفته است. -
زیان بانک سپه پس از ادغام
دنیای‌اقتصاد: مرکز پژوهشهای مجلس در پژوهشی تازه به پیش‌بینی وضعیت شرکت‌های دولتی در سال ۱۴۰۳، بر اساس بودجه اختصاص یافته به آن پرداخته است. بر اساس این گزارش، احتمالا بانک مرکزی یکی از شرکت‌های دولتی سودآور در سال ۱۴۰۳ باشد، به‌طوری که در جایگاه دوم و پس از ایمیدرو قرار گرفته است. -
تامین مالی تولید در مه
دنیای اقتصاد: بررسیهای مرکز پژوهشهای مجلس حاکی از این است که رویکرد لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ نسبت به بخش صنعت و معدن انقباضی است. همچنین به‌رغم تاکید بر برنامه‌محور بودن لایحه بودجه، اهم راهبردهای برنامه هفتم پیشرفت کشور در حمایت هدفمند از افزایش سرمایه‌گذاری در بخش صنعت و معدن، در لایحه بودجه ۱۴۰۳ مغفول مانده است. «دنیای‌اقتصاد» نیز پیش از این در گزارشی با عنوان «پالس منفی بودجه به تولید» با بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۳ به مالیاتستانی تورمی از بنگاهها اشاره و تاکید کرده بود رشد ۵۰درصدی درآمدهای مالیاتی… -
بازار ثانویه بنزین می‌آید؟
دنیای اقتصاد: مرکز پژوهشهای مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه۱۴۰۳، پیشنهاد توزیع یارانه بنزین به افراد را ارائه کرده است. بر اساس این پیشنهاد، دولت باید از خردادماه سال آینده به سرپرست خانوارهای فاقد خودرو به ازای هر نفر، ماهانه ۱۵لیتر سهمیه بنزین اعطا کند که این سهمیه از محل حذف سهمیه خانوارهای دارای سه خودرو و بیشتر تامین می‌شود. در این پیشنهاد، امکان تبادل سهمیه بنزین در یک بازار فراهم خواهد شد. البته تاکید شده است که دولت این حکم را بدون «هرگونه افزایش قیمت بنزین» انجام دهد. از نگاه مرکز پژوهش‌ها این طرح… -
ستون تجارت خلیج‌فارس
دنیای اقتصاد: تاکید مقام‌های رسمی ایران در سال‌های اخیر برای توسعه منطقه مکران و سواحل استراتژیک آن افزایشی قابل‌ملاحظه داشته است؛ تاکیدی شاید دیرهنگام، اما قطعا واجب. موقعیت جغرافیایی این منطقه به نحوی است که هم از حیث ژئوپلیتیک، هم از حیث سیاسی، هم از جنبه امنیتی دارای اهمیت قابل‌ملاحظه است و هم در تجارت کالایی و نفتی جهان نقشی غیرقابل‌انکار دارد، به گونه‌ای که گزارش بازوی پژوهشی مجلس در باب اهمیت آن می‌نویسد پیش‌شرط موفقیت ایران در رقابت‌های خلیج‌فارس پیشرفت امور در این جغرافیای حیاتی کشور است؛ جغرافیایی… -
کشاورزی رویایی در برنامه هفتم
دنیای اقتصاد: برنامههای توسعه، جهت‌گیری میان‌مدت در اقتصاد کشور را مشخص می‌کند و از این جهت حائزاهمیت است. برنامه هفتم توسعه در سه فصل «امنیت غذایی و ارتقای تولید محصولات کشاورزی»، «نظام مدیریت یکپارچه منابع آب» و «ترانزیت و اقتصاد دریامحور» به مباحث مرتبط با بخش کشاورزی پرداخته است. با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در تولید و اشتغال کشور و همچنین مشکلا تی همچون ناترازی آب، بررسی کارشناسی احکام برنامه هفتم در این بخش اهمیت زیادی دارد، به‌همین‌دلیل مرکز پژوهشهای مجلس در یک گزارش… -
حضور ناتمام نظامیان در خودرو
دنیای اقتصاد: سرریز دانش و فناوری نظامی در صنعت خودرو، یکی از موضوعات پر‌بحث طی چند سال گذشته بوده و حمایت و تاکید ویژه مسوولان ارشد کشور را همراه داشته است. با‌این‌حال این پرسش مطرح است که آیا نظامیان توانستند در دوران تحریم کمکی به خودروسازی کنند؟ همجوشی صنایع نظامی و غیرنظامی، موضوع غریبی در دنیا نیست و حتی برخی کشورها در زمینه به اشتراک گذاشتن دانش و فناوری این دو بخش، دارای الگو هستند. بر این اساس، گاهی دانش و فناوری موجود در صنایع غیرنظامی، به کمک نهادهای نظامی کشورها می‌آید و گاهی نیز این نظامی‌ها… -
بحرانیترین سدهای کشور
بررسی شاخص‌های مهم آب و هواشناسی کشور نشان می‌دهد، میانگین بارش کل کشور در سه‌ماهه تابستان نسبت به تابستان سال گذشته ۵۶درصد و نسبت به میانگین بارش بلندمدت تابستان ۲۲درصد کاهش داشته است. در سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ (ابتدای مهرماه سال ۱۴۰۱ تا آخر شهریورماه سال ۱۴۰۲) نیز میزان بارش دریافتی نسبت به سال آبی گذشته ۴درصد افزایش و نسبت به میانگین بلندمدت ۱۴درصد کاهش داشته است. بررسی وضعیت بارش در استان‌های مختلف کشور نیز حاکی از آن است که میزان بارش در فصل تابستان به‌جز چهار استان (لرستان، اردبیل،… -
قطعه‌سازی بایکوت شد؟
دنیای اقتصاد: گزارش جدید مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی نشان می‌دهد که در آبان‌ماه «خودرو و قطعات» بیشترین تاثیر را در افت شاخص تولید و فروش صنایع بورسی نسبت به مدت مشابه سال گذشته ایفا کرده‌اند. بازوی پژوهشی مجلس مطابق هر ماه گزارشی تحت عنوان «پایش بخش حقیقی اقتصاد ایران در بخش صنعت و معدن» تهیه کرده که در آن تولید و فروش صنایع بورسی را زیر ذره‌بین قرار می‌دهد. مطابق این گزارش در ماه میانی پاییز امسال «خودرو و قطعات» در کنار صنایع «کاشی و سرامیک» و «صنایع شیمیایی» بیشترین میزان افت تولید و فروش را نسبت… -
تکذیب پول‌پاشی برای خرید دلار
بانک مرکزی: ادعای تامین کسری ارز حمایتی از محل خرید ارز با نرخ بالاتر و افزایش پایه پولی از این محل کاملا دروغ است و ادعای مطرح‌شده توسط مرکز پژوهشهای مجلس و برخی رسانه‌ها مبنی بر تامین کسری ارز ترجیحی با نرخی بالاتر به‌شدت تکذیب می‌شود. بانک مرکزی اطمینان می‌دهد که تا‌کنون حتی یک‌دلار هم با نرخ بالاتر از نرخ ترجیحی برای تامین منابع ارز مورد نیاز خریداری نشده است. -
سرکوب سفره غذا
دنیای‌اقتصاد: امنیت غذایی در ایران با شعار خودکفایی گره خورده است؛ اما در واقعیت نه امنیت غذایی از حد شعار فراتر رفته و نه خودکفایی. گزارش بازوی پژوهشی مجلس نشان می‌دهد رد سیاستهای دولت پیکر ضعیف کشاورزی ایران را زخمی کرده است. دولت برای کنترل قیمت غذای شهرنشینان، تولیدات کشاورزی را سرکوب قیمت می‌کند؛ رسوب کالاهای اساسی در سال ۱۴۰۱ به رکورد رسیده و دولت عزمی برای ایجاد تحول در این بخش نشان نمی‌دهد. -
دو راهی سیاستگذار ارزی
دنیای‌اقتصاد: از نگاه رئیس مرکز پژوهشهای مجلس در حال حاضر ۷نرخ برای ارز در اقتصاد ایران وجود دارد که عاملی فسادزا به شمار می‌رود. در چنین شرایطی دو سناریو پیش‌روی سیاستگذار قرار دارد؛ تداوم تعیین دستوری نرخ ارز یا تعدیل تدریجی نرخ‌های رسمی متنوع موجود. بابک نگاهداری به‌دلیل تبعات اقتصادی و اجتماعی گزینه اول، تعدیل نرخ‌های ارز را به سیاستگذار پیشنهاد می‌کند. -
نظر مرکز پژوهشهای مجلس درباره ارز ۳۵ هزار تومانی
مرکز پژوهشهای مجلس در پاسخ به انتقادات مطرح‌شده درخصوص ارزیابی این مرکز از لایحه بودجه سال۱۴۰۳ کل کشور، عنوان کرد که نسبت دادن پیشنهاد تعیین نرخ ارز ۳۵هزارتومانی به مرکز پژوهش‌ها از اساس غلط است. پس از انتشار ارزیابی مرکز پژوهشهای مجلس درخصوص لایحه بودجه سال۱۴۰۳ کل کشور، مطالبی درخصوص این گزارش عنوان شد که در راستای تنویر اذهان و افکار عمومی و مخاطبان محترم، توضیحات زیر عنوان می‌شود؛ متن این توضیحات به شرح زیر است: مرکز پژوهش‌ها مجلس شورای اسلامی همواره اعلام کرده که با تثبیت نرخ ارز روی… -
حال اقتصاد بهتر می‌شود؟
نگاه مردم به وضعیت حال اقتصاد بهبود یافته است. براساس آمارهای افکارسنجی مرکز پژوهشهای مجلس، شاخص اعتماد مصرف‌کننده در پاییز امسال در بالاترین سطح هفت فصل پیش از خود قرار گرفته است. البته این شاخص دو بخش دارد و بررسی‌ها نشان می‌دهد که شاخص وضعیت «آینده» در سطحی پایین‌تر از «وضعیت فعلی» قرار گرفته است. به گزارش اکوایران، یکی از آمارهایی که نشان می‌دهد نگرش مصرف‌کنندگان به اقتصاد چگونه است، «شاخص اعتماد مصرف‌کننده» است. افکارسنجی مرکز پژوهشهای مجلس، به عنوان متولی این آمار، اقدام به انتشار این… -
آپشن جدید تعیین دستمزد
دنیای اقتصاد - فاطمه نصیری: یک پژوهش به بررسی مساله تعیین دستمزد منطقه‌ای در ایران پرداخته است. در کشور ما حداقل دستمزد هر‌ساله و برای همه مناطق کشور براساس هزینه معیشت و تورم تعیین می‌شود. این در حالی است که استان‌های مختلف کشور در زمینه‌هایی مانند شاخص‌های بازار کار، ساختار تولید و بهره‌وری نیروی کار، سطح درآمدی و همچنین استانداردهای زندگی با یکدیگر متفاوت هستند. برای مثال هزینه‌های تامین مسکن در تهران به صورت قابل‌توجهی بالاتر از استان‌های دیگر کشور است. این در حالی است که حداقل دستمزد تعیین‌شده در تمامی این استان‌ها… -
قانون استفاده از حداکثر توان تولید مانع اصلی تولید
دنیای‌اقتصاد: نمایندگان بخش خصوصی در نشست شورای راهبری بهبود محیط کسب‌وکار ضمن انتقاد از روند اجرای قانون حداکثر استفاده از توان تولید، اعلام کردند: روش اجرای این قانون، آن را به ضد خود تبدیل کرده است. به گزارش اتاق ایران آنلاین، فعالان بخش خصوصی در هشتادوهشتمین نشست شورای راهبری بهبود محیط کسب‌وکار، نسبت به دور شدن قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور از اهداف خود، هشدار داده و اعلام کردند: این قانون چون در دوران تحریم که پیکره تولید ضعیف بوده، تصویب شده است و از طرفی روح حاکم بر آن با اصل… -
بخش خصوصی را به تصمیم‌گیری‌‌‌ها باز گردانیم
محمود نجفی‌عرب *این روزها در هر محفل و نشستی، صحبت از بحران در اقتصاد ایران و عبور از نقاط وخیم و تجربه عینی «اقتصاد تکیده» است. متاسفانه و حتی بدون اتکا به آمارهای رسمی هم تجربه ملموسی از شرایط نامطلوب اقتصادی برای عموم شهروندان وجود دارد. نمونه بارز اینکه گزارشی از مرکز پژوهشهای مجلس، تعداد فقرای کشور را ۲۵میلیون نفر نشان می‌دهد. بدتر اینکه طی یک‌دهه گذشته ۱۱میلیون نفر به این جمعیت افزوده شده است.