مدیرعامل پارس خودرو در گفت‌و‌گو با دنیای اقتصاد عنوان کرد
طراحی برند داخلی با همکار خارجی
قول داده بودم خیلی وارد مباحث حاشیه‌ای با «مدیرعامل پارس خودرو» نشوم، اما به دلیل اینکه «علی ملک» در کلامش صداقت دارد حیف است با وی از حواشی نگوییم و نشنویم.مدیرعامل پارس خودرو که جزو کاندیداهای این دوره انتخابات اتاق بازرگانی به شمار می‌رود نه تنها شایعه حضور در یکی از شرکت‌های خودروساز را تکذیب می‌کند، بلکه از برنامه پارس خودرو برای طراحی برندی داخلی نیز می‌گوید. به گفته وی، هم‌اکنون بسیاری از شرکت‌های خارجی تمایل به همکاری با خودروسازان کشور دارند و پارس خودرو نیز در حال حاضر مشغول مذاکره با خارجی‌هاست. ملک همچنین تاکید می‌کند که سال‌جاری میلادی، سال بیشتر شدن سهم تولید خودرو در کشورهای در حال توسعه، نسبت به توسعه یافته‌ها خواهد بود. بخش نخست گفت‌و‌گو با مدیرعامل پارس‌خودرو را می‌خوانید.
عکس: آکو سالمی
قول داده بودم خیلی وارد مباحث حاشیه‌ای با «مدیرعامل پارس خودرو» نشوم، اما به دلیل اینکه «علی ملک» در کلامش صداقت دارد حیف است با وی از حواشی نگوییم و نشنویم.مدیرعامل پارس خودرو که جزو کاندیداهای این دوره انتخابات اتاق بازرگانی به شمار می‌رود نه تنها شایعه حضور در یکی از شرکت‌های خودروساز را تکذیب می‌کند، بلکه از برنامه پارس خودرو برای طراحی برندی داخلی نیز می‌گوید. به گفته وی، هم‌اکنون بسیاری از شرکت‌های خارجی تمایل به همکاری با خودروسازان کشور دارند و پارس خودرو نیز در حال حاضر مشغول مذاکره با خارجی‌هاست. ملک همچنین تاکید می‌کند که سال‌جاری میلادی، سال بیشتر شدن سهم تولید خودرو در کشورهای در حال توسعه، نسبت به توسعه یافته‌ها خواهد بود. بخش نخست گفت‌و‌گو با مدیرعامل پارس‌خودرو را می‌خوانید. شایعه‌ای بر سر زبان‌ها افتاده که از رفتن شما به یکی از شرکت‌های خودروساز حکایت می‌کند. آیا آن را تایید می‌کنید؟
خیر، من این را از شما می‌شنوم.
یعنی این هم مانند سال گذشته است که قرار بود به سایپا بروید؟
نه اتفاقا رفتن من به سایپا جدی بود.
خب چرا الان در پارس خودرو هستید، نه در سایپا؟
تقدیر الهی بود.
واقعا می‌خواهم بدانم چرا نشد که به سایپا بروید؟
عرض می‌کنم که، تقدیر الهی اجازه نداد.
اما خیلی‌ها خواهان آن بودند که شما به سایپا بروید.
همین طور است.
ظاهرا دوستی دیرینه‌ای با وزیر صنایع و معادن دارید؟
نه، اینطورها هم نیست.
آخر می‌گویند چندین سال است که همدیگر را می‌شناسید و حتی همکلاس بوده‌اید.
آقای محرابیان وزیر این مملکت هستند و من هم دوستشان دارم. البته ایشان هم به بنده محبت دارند.
پس آدم خونگرمی هستند؟
به هر حال به من محبت دارند و من هم ایشان را دوست دارم.
آیا سابقه این دوستی به چند سال پیش برمی گردد؟
به خیلی سال پیش.
شما زیاد از طرف آقای محرابیان مورد تقدیر قرار می‌گیرید.
نه، من فقط دو لوح تقدیر از محرابیان گرفته‌ام.
معمولا هم به دلیل «اقدامات خیره‌کننده» لوح تقدیر می‌گرفتید.
خب به خاطر اینکه واقعا اقدامات فوق‌العاده انجام می‌دادیم. شما وضعیت سایپادیزل را قبل و بعد از مدیریت من بسنجید تا متوجه این اقدامات بشوید.
تازگی‌ها که لوح نگرفته‌اید؟
چرا، ولی مربوط به گذشته است.
بگذریم! ظاهرا شما جزو کاندیداهای انتخابات اتاق بازرگانی نیز هستید.
بله. البته من به نمایندگی از وزارت صنایع نیز عضو اتاق بوده ام، اما این بار دوستان اتاق از من خواسته اند در انتخابات شرکت کنم.
دوستان، علاقه زیادی به شما دارند، این طور نیست؟
چطور؟
خب سری پیش هم که قرار بود به سایپا بروید، گفتید «دوستان» تکلیف کرده اند.
آن زمان واقعا تکلیف کرده بودند، اما الان تشویق کرده‌اند.
اگر موافق باشید، به سراغ مسائل صنعت خودرو کشور برویم و به چالش‌های آن بپردازیم. شما چندی پیش عنوان کردید که قرار است طی سال ۲۰۱۱، صنعت خودرو در کشورهای در حال توسعه، از کشورهای توسعه یافته پیشی بگیرد.
می‌خواهم بدانم، از نظر شما خودروسازی ایران هم‌اکنون در چه جایگاهی قرار دارد و آیا ما نیز جزو کشورهای موردنظر برای تمرکز صنعت خودرو خواهیم بود؟
ما اگر روند بلوغ خودروسازی را در ایران بررسی کنیم، می‌بینیم که آغاز فعالیت این صنعت به سال ۱۳۳۵ و مونتاژ محصول در پارس خودرو برمی گردد. ما تا قبل از انقلاب اسلامی، به تیراژ خوبی رسیده بودیم، اما پس از پیروزی انقلاب به دلیل وقوع جنگ تحمیلی، با افت روبه‌رو شدیم. به هر حال بیشتر امکانات صنعتی کشور به خدمت جنگ درآمده و از طرفی چون همه مردم درگیر این جنگ بودند، خودرو به عنوان کالایی رفاهی، معنا و جایگاه چندانی در میان جامعه نداشت. بنابراین فعالیت دوباره خودروسازی ما از سال ۶۹ و با مونتاژ محصولات تحت لیسانس، آغاز و در همین دوره، شبکه تامین قطعات خودرو ایجاد می‌شود.
در دوره بعد نیز که سال ۷۶، مبدا آن است، طراحی «خودرو ملی» آغاز و سمند در ایران خودرو و تیبا در سایپا به تولید می‌رسد. در این دوره البته به نوعی نیز شاهد شکل گیری و سپس ارتقای خدمات پس از فروش هستیم. در نهایت نیز از سال۸۸، وزارت صنایع یکسری سختگیری‌های خاص را در جهت استانداردسازی، ارتقای کیفیت و خدمات پس از فروش و همچنین حذف برخی رانت‌ها، در نظر گرفته است. در واقع از سال ۸۸ گام‌های اساسی برای ارتقای کیفی خودروها برداشته شد، تا ضمانتی باشد برای ادامه بقا و رشد صنعت خودرو.
به هر حال باید بپذیریم که با وضعیت فعلی کیفیت، اگر دیوار تعرفه نبود، خودروسازی کشور توان ادامه حیات را نداشت.
اگر از این سه مرحله بگذریم، هم‌اکنون نیز با توجه به استراتژی در نظر گرفته شده مبنی بر طراحی و تولید پلت فرم ایرانی، دوره چهارم بلوغ صنعت خودرو کشور آغاز شده است. اما برگردم به پرسش دیگر شما در مورد سهم کشورهای در حال توسعه از صنعت خودرو طی سال جاری میلادی.
بحثی که بنده در این مورد مطرح کردم، یک واقعیت انکارناپذیر است. در سال ۲۰۱۰، فاصله تولید کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته، تقریبا کم شد و به نظر من در سال جاری این تعادل به هم می‌خورد و تولید در حال توسعه‌ها از توسعه یافته‌ها پیشی خواهد گرفت.صنعت خودروسازی ما نیز جزو این کشورها خواهد بود، به نحوی که سهمی بالای یک و نیم میلیون دستگاه خواهیم داشت.
شما در حالی از تدوین برنامه و استراتژی در صنعت خودرو کشور صحبت به میان می‌آورید که شرکت‌های خودروساز داخلی نشان داده اند تبعیت چندانی از این نوع استراتژی‌ها ندارند. در واقع آنها به دلیل حمایت‌هایی که دارند (مانند تعرفه)، معمولا مسائل مربوط به ارتقای کیفیت را به نوعی پشت گوش می‌اندازند. با این حساب، چه تضمینی وجود دارد که خودروسازان کیفیت محصولات خود را در سال‌های پیش رو افزایش دهند؟
البته به اعتقاد من یک مقدار تغییر کرده‌اند. هرچند سرعت این تغییر، دلخواه نیست، اما خودروسازان هم متوجه شده‌اند که بقایشان سخت شده و حساسیت‌ها روی آنها زیاد است. منتها چون به دلیل حمایت‌های دولتی، «لخت» بار آمده اند، تغییر کردنشان سخت جلوه می‌کند. بنابراین این‌گونه نیست که پشت گوش بیندازند.
به نظر شما چرا روند تغییر خودروسازان «کند» است؟
به خاطر اینکه هزینه‌ها بالاست. الان اگر بخواهیم پلت فرم طراحی کنیم، به یک میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز داریم. متاسفانه چون از قبل به دنبال طراحی پلت فرم نبوده و حال به یکباره وارد این ماجرا شده ایم، هزینه‌های کار افزایش یافته و از همین رو حرکت خودروسازان «کند» است.
فکر نمی کنید مسوولان صنعتی ما، سخت گیری روی خودروسازان را دیر شروع کردند؟
قبول دارم، همین طور است.
در حال حاضر با وجود همه پیشرفت‌ها، مشتریان از کیفیت خودروهای داخلی رضایت چندانی ندارند. آیا می‌توان با توجه به برنامه‌ریزی‌ها و استراتژی‌های در نظر گرفته شده، تخمین زد که سطح کیفی خودروهای داخلی تا چند سال دیگر به حد مطلوب می‌رسد؟
به اعتقاد من، روند افزایش رضایت مشتریان از کیفیت خودروهای داخلی، تداوم دارد، منتها نکته اینجاست که از آن طرف، سطح توقعات آنها نیز رو به افزایش است. بنابراین باید مکانیزمی تعریف کنیم که سرعت رشد کیفیت را از سرعت افزایش توقعات، جلو بیندازیم.
به هر حال نباید این را فراموش کنیم که خودروسازی، صنعتی پیشتاز در کشور به شمار می‌رود و نه تنها اشتغالزایی خوبی ایجاد کرده، بلکه در مورد رشد کمی و کیفی نیز از خیلی صنایع دیگر پیش است. بنابراین مشتریان هم باید با مشکلات و نقاط ضعف این صنعت راه بیایند.
یعنی چکار کنند؟
یعنی فقط ضعف‌ها را نبینند و به تاثیری که این صنعت در تولید ناخالص ملی و اشتغالزایی دارد نیز توجه کنند. به هر حال اینها مزیت هستند و اگر مشتریان به اینها نیز توجه داشته باشند، قطعا صبوری بیشتری خواهند داشت.
آخر هر موقع بحث نارضایتی مشتریان از کیفیت خودروها پیش می‌آید، خودروسازان همواره همین موضوع اشتغالزایی و تولید ناخالص ملی را بهانه کرده و به نوعی از زیر بار ارتقای کیفیت محصولات خود، شانه خالی می‌کنند.
من حرفم این است که بهبودها را هم باید دید. مشتریان چند سال پیش تنوع چندانی در خودروهای داخلی نمی دیدند، اما در حال حاضر حق انتخاب زیادی دارند. آنها تا همین چند سال پیش باید مدت‌ها برای خرید خودرو منتظر می‌ماندند، اما هم‌اکنون شرایط خیلی بهتر از گذشته است.از اینها گذشته، ما هم‌اکنون با وجود تورم بالا طی ۱۵ سال اخیر، قیمت خودرو را چندان گران نکرده ایم و از لحاظ تیراژ نیز دوازدهمین خودروساز بزرگ دنیا هستیم.
اینها همه درست، اما این را هم باید در نظر گرفت که ما با محصولاتی قدیمی و کم کیفیت و تنها از لحاظ تیراژ، خودروساز دوازدهم دنیا هستیم. از طرفی، انجمن جهانی خودروسازان، اصلا صنعت خودروسازی ایران را در لیست خود لحاظ نمی کند و ما به واسطه آمارهای تولید، خود را دوازدهم دنیا می‌دانیم.
خب همین که این ظرفیت ایجاد شده، کار بزرگی در خودروسازی ما به حساب می‌آید.
بله، اما پس کیفیت چه می‌شود؟
خب با توجه به استراتژی در نظر گرفته شده برای ارتقای کیفیت و برنامه ریزی بابت صادرات یک میلیون دستگاهی، دیگر نمی توانیم خودرو کم کیفیت تولید کنیم. بنابراین اگر قرار است نتوانیم به کیفیت مناسب برسیم، اصلا اجازه تولید وسیع و دلخواه نداریم.الان خود ما در پارس خودرو قصد داریم برندی داخلی را طراحی کرده و به واسطه آن، آینده بازارمان را تضمین کنیم.
جدا؟ یعنی شما هم به دنبال خودرو ملی هستید؟
تقریبا. در واقع ما قصد داریم به واسطه جوینت شدن با شرکتی معتبر، برندی داخلی را برای خود طراحی کنیم.
این شرکت که می‌گویید، نیسان ژاپن نیست؟
شرکت‌های زیادی هستند که می‌توانیم با آنها کار کنیم.
مطمئنید شرکت‌های زیادی حاضرند با خودروسازی ما همکاری مشترک داشته باشند؟ آن هم در شرایطی که فضای کسب و کار در ایران تغییر کرده و رنو تجربه نسبتا ناموفقی در صنعت ما داشته است.
بله خیلی از کشورها هستند که بدون توجه به مسائل حاشیه‌ای و به منظور وسعت بخشیدن بازار خود، حاضرند با خودروسازی ما شراکت داشته باشند. آنها حتی حاضرند به دشمن خود هم جنس بفروشند.
یعنی کاری به مسائل سیاسی و حاشیه‌ای ندارند؟
خیر، چون از نظر آنها بیزینس، بیزینس است.
با همه اینها، نمی خواهید نام همکار آینده تان را بگویید؟
به موقع اعلام می‌کنیم.
حداقل بگویید، آسیایی است یا اروپایی؟
هم در اروپا مذاکراتمان پیش رفته و هم در آسیا. شرایط خوب است الحمدالله.
کلاس و قیمت خودرو موردنظر چطور؟ اینها مشخص شده است؟
ما دیگر نمی توانیم در پارس خودرو محصول لوکس تولید کنیم، چراکه تیراژ آنها پایین است. در واقع قصد ما تولید خودرویی با تیراژ بالا است.
ارسال نظر