تحلیل آل اسحاق از الزامات جهاد اقتصادی

رییس اتاق بازرگانی تهران ضمن تشریح توانمندی‌های ملی و تاریخی کشور گفت: اجرای اصل ۴۴ و قانون هدفمندی یارانه‌ها منجر به تحقق اهداف شعار جهاد اقتصادی در سال پیش رو خواهد شد.

یحیی آل‌اسحاق در گفت‌وگو با «فارس»، در خصوص نامگذاری سال جدید به نام سال جهاد اقتصادی اظهار کرد: برای مطالعه هر موضوعی باید فضای لازم وجود داشته باشد و اگر قرار است استراتژی برای کشور تنظیم شود قبل از هر چیز باید فضا، بستر مناسب، اقتضائات زمانی و مکانی در نظر گرفته شود و به درستی شناخته شود. وی افزود: هر استراتژی در فضایی انجام می‌‌شود که آن فضا شکل‌دهنده آن است و ارکان‌ جهت‌سازی هر سیاستی با فضای آن در ارتباط است. رییس اتاق بازرگانی تهران گفت: اگر قرار است نقشه راهی برای جهاد اقتصادی ترسیم کنیم لازمه آن شناخت صحیح و واقعیتی است که در حال حاضر وجود دارد. وی با اشاره به جهاد در حوزه اقتصادی گفت: امروز اولویت اول نظام اقتصادی است و به‌حق مقام معظم رهبری با توجه به تجربه‌ دو حوزه دیگر نظامی و سیاسی دقیقا مطرح کردند که در حوزه اقتصادی نیز باید همان رویکرد و برخورد صورت گیرد. آل‌اسحاق با بیان اینکه ما در حوزه اقتصادی دارای توانایی و اقتدار بالقوه‌ها و قابلیت‌های فراوانی هستیم، گفت: در حوزه اقتصادی موفقیت ما قطعی است.

رییس اتاق بازرگانی در تشریح شاخص‌های توانایی اقتصادی ایران گفت: ما در نیروی انسانی جزو بهترین کشورهای جهان هستیم، به طوری که بانک جهانی اعلام کرده است توسعه انسانی ما یکی از بهترین شاخص‌ها در جهان است، در حال حاضر ۵ میلیون نفر فارغ‌التحصیل و دانشجو داریم، کشورمان جوان‌ترین کشور دنیا است، ضریب هوشی مردم ایران متوسط به بالا است و انگیزه و همت و غیرت بالایی در ملت ایران وجود دارد.

آل‌اسحاق با اشاره به منابع مادی موجود در ایران گفت: ذخایر عمده انرژی، نفت، گاز و منابع در اختیار ایران سرشار و در ۳۰ سال گذشته سرمایه‌گذاری فراوانی در بستر‌سازی و توسعه زیربناها صورت گرفته است. وی با اشاره به موقعیت جغرافیایی ایران گفت: ایران در حال حاضر هاب منطقه است و در تئوری‌های مربوط به بررسی کشورها که به دو دسته بری و بهری تقسیم می‌شوند، خاورمیانه هارد‌لند زمین یعنی قلب کره زمین و در سرنوشت جهان تاثیر‌گذار است. آل‌اسحاق گفت: در همسایگی ایران ۱۵ کشور وجود دارند و این بازار بسیار بزرگی برای ما است. ایران در حال حاضر هاب منطقه خاورمیانه است و دروازه طلایی برای ورود به این کشورها و برای ورود به جهان است، ایران بهترین موقعیت برای اتصال این ۱۵ کشور را دارد. ما با همسایگانمان ارتباط دیرینه تاریخی، اقتصادی و فرهنگی و زبانی داریم که این موضوع می‌تواند در سرمایه‌گذاری‌ها و تفاهم‌نامه‌های مشترک موثر باشد.

وی افزود: بازاری که در اطراف ایران است بازار ۲۰۰ میلیون نفری است که با سرمایه‌گذاری مشترک می‌توان این بازار‌ها را در دست گرفت. این ۱۵ کشور در بزرگترین منطقه سرمایه‌گذاری جهان قرار دارد، به طوری که در برنامه پنجم توسعه نیز بیش از هزار میلیارد دلار سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده و همچنین پیش‌بینی شده است تا سالانه ۱۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در حوزه‌های نفتی صورت گیرد که هم‌اکنون وزارت نفت پروژه‌های لازم برای سرمایه‌گذاری ۱۵۰ میلیارد دلاری را آماده دارد.

رییس اتاق بازرگانی تهران افزود: در همسایگی ایران عراق، عربستان، ترکیه و دیگر کشورها نیز مرکز عظیمی برای سرمایه‌گذاری هستند. به طوری که در حال حاضر عراق بیش از ۷۵۰ پروژه سرمایه‌گذاری معرفی کرده است. آل‌اسحاق گفت: ایران بهترین شرایط را برای سرمایه‌گذاری در جهان دارد. در منطقه ما مشکل منابع وجود ندارد. ایران در منطقه‌ای است که آماده سرمایه‌گذاری است، ایران محوریت منطقه خاورمیانه را دارد و مناسبت‌ترین کشور برای همکاری‌های مشترک اقتصادی است.

وی افزود: ما با ۱۵ کشور زمینه امنیتی مناسب داریم، در تاریخ ایران ما به هیچ کشوری بدهکار نبوده‌ایم و به‌‌رغم امنیت نظامی از نظر فرهنگی نیز ایران یک کشور بسیار امن است. رییس اتاق بازرگانی تهران گفت: ظرف ۳۰ سال گذشته ما زیربناهایی نظیر ۱۰۰ نیروگاه، پالایشگاه، بنادر، جاده‌ها و زنجیره‌های تولید را فراهم کرده‌ایم و با اجرای اصل ۴۴ و قانون هدفمند‌کردن یارانه‌ها دیدگاه و بینش اقتصادی ما تغییر کرده است. آل اسحاق تصریح کرد: ما معتقدیم اصل ۴۴ و هدفمندی یارانه‌ها منجر به جهاد اقتصادی می‌شود. وی افزود: در اصل ۴۴ به صورت قانونی اختیارات دولتی به مردم واگذار می‌شود و در این شرایط است که در حوزه اقتصادی فضای بسیار مناسبی برای خیزش و جهش آماده شده است.

آل‌اسحاق با اشاره به حضور مقام معظم رهبری در آغاز سال ۸۹ در شرکت‌های خودرو‌سازی گفت: بنابر منویات مقام معظم رهبری و استراتژی که ایشان داشته‌اند باید تولید کشور صادرات محور باشد، تولید باید براساس نیاز جهان و منطقه باشد، باید تجاری شود و زنجیره تولید و اقتصاد به تجاری شدن ختم شود. وی همچنین با اشاره به منویات مقام معظم رهبری درباره واردات هدفمند‌ و مدیریت شده گفت: واردات ما باید هدفمند و مدیریت شده باشد و در برنامه چشم‌انداز باید تعامل مناسبی با منطقه و جهان داشته باشیم، آنچه در رابطه با نگرش لازم برای توسعه اقتصادی بوده است از سوی رهبری نظام مشخص شده است که قانونا و شرعا لازم‌الاجرا است.

رییس اتاق بازرگانی تهران با تاکید بر اینکه اقتصاد ما باید دارای نگرش درون‌زا و برون‌نگر باشد، گفت: نگاه به اقتصاد باید جهانی باشد، تولیدات براساس نیازهای منطقه و جهان باشد و از فناوری‌های جهانی استفاده کنیم، اما این اتفاقات با توجه به اقتضائات داخلی شکل گیرد. وی افزود: برای رسیدن به یک اقتصاد درون‌زا و برون‌نگر الزاماتی وجود دارد که یکی از مهمترین آنها سیاست‌های خارجی کشور است که باید با حوزه اقتصادی کشور همراه باشد. ما باید در تمام پیمان‌های اقتصادی منطقه و جهان حضور داشته باشیم و باید یک استراتژی تجاری، فعال تهاجمی داشته باشیم، امروز زمان هجمه است و نه زمان دفاع کردن.

آ‌ل‌اسحاق گفت: اگر بخواهیم در صحنه‌های بین‌المللی حضور داشته باشیم باید تدبیر، استانداردها و تعاملات لازم با جهان را داشته باشیم باید بتوانیم با تمام کشورهای همگن‌ خودمان شریک باشیم و تعامل داشته باشیم، ما نمی‌توانیم بگوییم هر چه هست خودمان تولید می‌کنیم ما باید با منطقه و جهان تعامل ارگانیک داشته باشیم. هیچ کشوری به تنهایی نمی‌تواند مسیر رشد را طی کند. تعامل با کشورهای دیگر جهان باید براساس یک قاعده برد ـ برد باشد و استراتژی صادرات محور حتما باید این الزامات را داشته باشد.

وی با اشاره به مدیریت واردات گفت: واردات باید هدفمند ‌باشد واردات باید برای تولید در جهت صادرات و مصرف بهینه داخلی باشد و ما باید در وارداتمان یک بازار ۴۰۰ میلیونی را هدف قرار دهیم، اگر این اتفاق بیفتد منجر به اشتغال کامل برای کشور دسترسی به تکنولوژی روز جهانی و ارتباط با بازارهای منطقه می‌شود.

آل‌اسحاق گفت: اگر قرار است جهاد کنیم و به اهدافمان برسیم و رشد ۸ درصدی داشته باشیم، باید استراتژی تجاری جدید برای اقتصاد داشته باشیم. باید دیدگاهمان نسبت به تجارت متحول شود. تاکنون نگاه‌مان به تجارت حاشیه‌ای بوده است و فکر می‌کردیم که بازرگانی و تجارت مولد نیست، ارزش افزوده ندارد، اما کاملا برعکس است و امروز تجارت محور توسعه جهانی است.

وی با اشاره به مطالعه‌ای با عنوان چگونگی تدوین استراتژی منطقه‌ای ایران که توسط رییس اتاق تهران انجام شده است، اظهار داشت: بین توسعه، تجارت و امنیت یک رابطه کاملا مستقیم وجود دارد و ما اگر هر کدام از این سه فاکتور را بخواهیم باید بقیه عوامل رشد کنند، لذا لازم است یک استراتژی با محوریت جهاد اقتصادی در حوزه تجارت داشته باشیم. آل‌اسحاق گفت: باید باور کنیم که جهاد و پیروزی در حوزه اقتصادی شدنی است و تا زمانی که این باور پیش نیاید انگیزه‌های لازم به وجود نمی‌آید، از نظر تمام اقتصاد‌دان‌های جهانی اگر کشوری بخواهد رشد کند باید آن منطقه رشد کند. لذا اگر بتوانیم تعاملات و پیمان‌های منطقه‌ای داشته باشیم باعث رشد و توسعه همه کشورهای منطقه خواهد شد. در حال حاضر در اروپا، آمریکای مرکزی، آسیای جنوب شرقی پیشرفت‌ها و رشد‌هایی که صورت گرفته است به واسطه همین پیمان‌های منطقه‌ای بوده است.

وی افزود: اگر می‌خواهیم جهاد اقتصادی شکل گیرد باید ایران، محور پیمان‌های اقتصادی شود و همکاری منطقه‌ای رشد پیدا کند، باید دیوارها را برداشت و پیمان‌های منطقه‌ای را با حفظ منافع ملی توسعه داد که به نظر من مدلی مثل مدل کشورهای آ.س.آن می‌تواند مدل مناسبی باشد. آل‌اسحاق گفت: خوشبختانه پایه‌های این کار فراهم شده است. شورای همکاری خلیج‌فارس و کشورهای عضو اکو پیمان‌های مناسبی است؛ اما غیر فعال است ما باید در این پیمان‌ها حضور فعال داشته باشیم و همچنین پیمان منطقه‌ای ساعت که شامل سوریه، ایران، عراق و ترکیه می‌شود نیز شکل گرفته است و قرار است به زودی لبنان و اردن نیز به این پیمان ملحق شود.

وی افزود: در این پیمان برنامه‌ریزی لازم برای داشتن بانک مشترک، بیمه مشترک حمل و نقل مشترک، هواپیمایی مشترک، سرمایه‌گذاری مشترک، مناطق آزاد مشترک، پروژه‌های نفتی و اتحادیه‌های گمرکی صورت می‌گیرد که با توجه به حجم بالقوه سرمایه‌گذاری‌ها این همکاری‌های مشترک و نهادهای بین‌المللی مالی مشترک می‌توانند فرصت‌های عظیمی برای خیزش اقتصادی ایجاد کنند. آل‌اسحاق با اشاره به موج بیداری اسلامی در منطقه گفت: در حال حاضر مهندسی و استخوان‌بندی منطقه در حال شکستن است و ساختار منطقه در حال تغییر است. وی یادآور شد: امروز چین و هند وارد صحنه جدیدی شده‌اند و کشورهای جهان مجبورند که تغییر ساختار دهند. روزی ۸ کشور جهان ادعای اداره جهان را داشته‌اند؛ اما امروز گروه جی ۲۰ تشکیل شده است و ساختار اقتصادی و اداره جهان در حال تغییر است، لذا باید توجه داشته باشیم که ایران نیز می‌تواند در این بین و در زمان تغییر ساختارهای سایر کشورهای منطقه نقش موثری داشته باشد و از این فرصت عظیم نیز استفاده کنند.

رییس اتاق بازرگانی تهران گفت: امروز برای همسایگان ما و سایر کشورها همکاری با ایران با توجه با زیر‌بناهای اقتصادی موجود مقرون به صرفه است همکاری با ترکیه می‌تواند باعث خیزش عظیمی در منطقه شود، امروز مهندسی جهان در حال یک تحول و شکستن است. رییس اتاق بازرگانی تهران ادامه داد: مصر جدید با مصر قبلی تفاوت فراوانی دارد، مصر جدید فرصت بزرگی برای تعاملات اقتصادی است با تغییر نوع حاکمیت کشورها ما باید خودمان را نشان دهیم و با ادبیات تعاملی باید بتوانیم همکاری‌های اقتصادی را فراهم کنیم. وی تاکید کرد: امروز فرصت‌ها با سرعت باد در حال حرکت هستند و اگر مسوولان کشور از این فرصت‌ها استفاده نکنند، به تاریخ، کشور و فرزندان آتی این سرزمین بدهکار هستند.

آل اسحاق با اشاره به سخنرانی مقام معظم رهبری در مشهد گفت: باید بخش خصوصی را توانمند کنیم، این شانه‌ها با ماشا‌الله تقویت نمی‌شود و نیازمند پشتیبانی قانونی فضاسازی، عملیاتی و امکانات مالی است. رییس اتاق بازرگانی تهران گفت: زمینه مشارکت‌ها باید به گونه‌ای باشد که بخش خصوصی بتواند در سرمایه‌گذاری‌های مشترک و در شرکت‌های مشترک حضور داشته باشد. بخش دولتی نباید شروع به سرمایه‌گذاری کند و در واگذاری‌ها بخش خصوصی واقعی وارد صحنه شود.

آل‌اسحاق گفت: این جهاد بزرگ اتفاق نمی‌افتد؛ مگر اینکه یک وجدان و عزم ملی وجود داشته باشد. در این فضاسازی، رسانه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای دارند و بدون رسانه‌ها این فضاسازی امکان ندارد.