دنیای اقتصاد- بورس تهران فعالیت خود را در آخرین هفته کاری سال ۸۹ در حالی به پایان برد که هجوم مجدد خریداران و سنگین شدن کفه تقاضا در بازار موجب رونق فزاینده بورس و رشد ۴/۳ درصدی شاخص در مقیاس هفتگی شد؛ بدین ترتیب شاخص کل با ثبت رقم ۲۲۸۰۳ واحدی عملا سال ۸۹ را با یک رکوردشکنی دیگر و قرار گرفتن در بالاترین سطح کل تاریخ فعالیت خود به پایان می‌برد؛ بنابراین، بورس تهران را با رشد ۸۲ درصدی شاخص، می‌توان بهترین بازار سرمایه‌گذاری ایران به لحاظ کسب بازده در سال جاری دانست. دیروز نیز بورس تهران در حالی که تنها یک روز کاری از سال ۱۳۸۹ باقی مانده است، همچنان خیره‌کننده به رشد خود ادامه داد تا بتواند خود را به مرز ۲۳ هزار واحد نزدیک کند. معامله‌گران در شرایطی با صف خرید در اکثر نمادهای معاملاتی مواجه بودند که انگیزه کم‌فروشندگان برای فروش سهام در روزهای پایانی سال سبب شده بازار با کمبود عرضه سهام مواجه شود. یک هفته با تپیکس

بهار زودرس بورس

شروین شهریاری

بورس تهران فعالیت خود در آخرین هفته کاری سال ۸۹ را در حالی به پایان برد که هجوم مجدد خریداران و سنگین شدن کفه تقاضا در بازار موجب رونق فزاینده بورس و رشد ۴/۳ درصدی شاخص در مقیاس هفتگی شد.

بدین ترتیب شاخص کل با ثبت رقم ۲۲۸۰۳ واحدی عملا سال ۸۹ را با یک رکوردشکنی دیگر و قرار گرفتن در بالاترین سطح کل تاریخ فعالیت خود به پایان می‌برد. بنابراین، بورس تهران را با رشد ۸۲ درصدی شاخص، می‌توان بهترین بازار سرمایه‌گذاری ایران به لحاظ کسب بازده در سال جاری دانست.

بالاترین قیمت‌های تاریخی

قیمت‌های سهام بیشتر شرکت‌های مطرح بورس تهران با رشد هفته جاری عملا در بالاترین سطح تاریخی به لحاظ نسبت قیمت به سودآوری خود قرار گرفته‌اند. در همین راستا، فولاد مبارکه در این هفته پس از افزایش قیمت ۱۳ درصدی سهام ، ۱۱ =P/E (بر اساس اولین پیش‌بینی سال آینده) را تجربه کرد و در بالاترین سطح ارزش‌گذاری تاریخی خود از بدو ورود به بورس قرار گرفت. این در حالی است که معاون وزیر صنایع از افزایش نیافتن قیمت فولاد در سال آینده خبر داده است. بدین ترتیب رشد کنونی قیمت سهام فولاد مبارکه را احتمالا می‌توان با انگیزه‌هایی به غیر از افق سودآوری شرکت، همچون حمایت‌های حقوقی یا هجوم نقدینگی خریداران مرتبط دانست. در تحولی دیگر، سهام مخابرات ایران با عبور نسبت قیمت بر درآمد از ۹ واحد ( بر اساس پیش‌بینی سال آینده) قیمت ۳۴۰۰ ریالی معامله عمده را پشت سر گذاشت تا در اتفاقی نادر قیمت سهام خرد از بلوک مدیریتی پیشی گیرد. صنعت خودرو نیز با ثبت P/E=۶/۲ بالاترین نسبت قیمت بر درآمد در شش سال گذشته را تجربه می‌کند. بدین ترتیب بورس تهران تحت‌تاثیر رشد قیمت‌های سهام و افزایش نیافتن سودآوری شرکت‌ها متناسب با آن،‌ سال ۸۹ را احتمالا با میانگین نسبت قیمت بر درآمد ۵/۷ واحدی به پایان می‌برد که بالاترین رکورد برای نسبت در بازه شش سال اخیر به شمار می‌رود. این نسبت در ابتدای سال جاری برای بورس تهران معادل ۸/۵ واحد بوده است.

بی‌تفاوتی بازار نسبت به حادثه ژاپن

تقریبا کل بازارهای مالی جهان در هفته مورد گزارش تحت‌تاثیر بزرگ‌ترین زلزله تاریخ ژاپن با سقوط ارزش مواجه شدند. دامنه افت قیمت‌ها در بازارهای سهام بسیار شدید بود و در نهایت حاکمیت این فضا منجر به افت قیمت مواد خام و فلزات نیز شد. افت قیمت جهانی مس با رسیدن به کمتر از سطح ۹۰۰۰ دلار و بازگشت قیمت نفت به زیر ۱۰۰ دلار از جمله پس لرزه‌های فاجعه انسانی ژاپن بودند. در این شرایط، بورس تهران موفق شد کماکان رفتار متفاوت خود نسبت به بازارهای مالی را حفظ کند و به‌رغم افت قیمت مواد اولیه، هیچ گونه نشانه ای از احتیاط خریداران را به نمایش نگذاشت. این در حالی است که کارشناسان به ویژه در بخش سنگ‌آهن و فولاد (با توجه به رتبه سوم این کشور در سطح دنیا به لحاظ مصرف و تولید) انتظار تحولات مهمی را دارند. پیش‌بینی شده با افت تولید فولاد ژاپن در کوتاه‌مدت، مصرف سنگ‌آهن جهان حدود ۲۰ میلیون تن کاهش یابد. در همین راستا، قیمت سنگ‌آهن خلوص بالا از محدوده ۲۰۰ دلار به ۱۷۰ دلار در بنادر چین بازگشته است. به نظر می‌رسد بازارهای فولاد جهان تحت‌تاثیر وقایع ژاپن در کوتاه‌مدت با رکود و افت تقاضا مواجه شوند. نکته جالب در این شرایط، پیشتازی سهام سنگ‌آهنی در بورس تهران در این هفته بود. چادرملو و گل گهر در این هفته رشد ۶/۹ و ۳/۸ درصدی را تجربه کردند. رفتار سهام مزبور در کنار رونق فزاینده فولادسازان بار دیگر واکنش متفاوت سرمایه‌گذاران و عدم ارتباط سریع شرایط بازارهای جهانی با فضای بورس تهران را خاطرنشان می‌سازد.

کفه سبک تقاضا برای اوراق با درآمد ثابت

این هفته بازار فرابورس ایران پذیرای دو نوع اوراق با درآمد ثابت برای پذیره‌نویسی بود. در نخستین پذیره‌نویسی، اوراق صکوک ماهان با نرخ ۱۵/۷ درصد ظرف دو روز با موفقیت پذیره‌نویسی شد. دومین پذیره‌نویسی مربوط به اوراق ۱۷ درصدی شرکت پالایش نفت تهران بود که در حجم ۵۰ میلیارد تومان در بازار عرضه شده است. در دو روز اول پذیره‌نویسی این اوراق، ۲۰ درصد (معادل ۲۰ میلیارد تومان) از کل اوراق ۵۰ میلیارد تومانی منتشره به فروش رسید. عرضه این دو اوراق با پذیره‌نویسی‌های قبلی در فرابورس متفاوت بود زیرا در دو تجربه قبلی، معمولا با عطش تقاضا، کل اوراق منتشره در ساعت اولیه معاملات به فروش می‌رسید. با توجه به منحصر شدن عرضه اوراق مشارکت در سال ۹۰ فقط از طریق بورس و فرابورس، نحوه استقبال اخیر از عرضه اوراق از لزوم تلاش بیشتر دست‌اندرکاران فرابورس برای جذب سرمایه‌گذاران بالقوه به این بازار جهت موفقیت پذیره‌نویسی‌های بعدی اوراق مشارکت را خاطرنشان می‌سازد.

جلسه «کاهش نرخ سود» بانکی

تاخیر چند باره در برگزاری جلسه شورای پول و اعتبار برای تصمیم گیری در خصوص مفاد بسته پولی سال آینده سرانجام به آخرین ساعات اداری روز گذشته موکول شد تا کارشناسان اقتصادی کماکان برای تعیین تکلیف سیاست‌های پولی سال آینده چشم انتظار تصمیمات مسوولان در ساختمان بانک مرکزی بمانند. این جلسه که به تدریج به نام «جلسه تصویب کاهش نرخ سود بانکی» در بین خبرگزاری‌ها شهرت یافت، احتمالا در بردارنده تحولاتی در جهت کاهش نرخ سود بوده است. با توجه به قرار داشتن نرخ عقود مبادله ای در سطح غیر رقابتی ۱۲ درصد، احتمالا کاهش در بخش سود سپرده‌ها و نرخ عقود مشارکتی اعمال خواهد شد. با توجه به اعلام نرخ تورم نقطه به نقطه ۱۸ درصدی برای ماه بهمن، (که به معنای افزایش آهنگ رشد تورم میانگین در سال آینده خواهد بود) کاهش نرخ سود بانکی به هدف افزایش دسترسی صنایع به منابع ارزان هدفی سهل‌الوصول نخواهد بود؛ هر چند این خبر با توجه به کاهش جذابیت سپرده‌گذاری در بانک‌ها تحولی مثبت برای اهالی بازار سرمایه به منظور جذب منابع جدید به شمار می‌رود.

عکس:‌ آکو سالمی