فرش ایرانی در خلیج‌فارس پهن می‌شود

دنیای اقتصاد - بجنورد - جواد آگاهی: سالانه بیش از ۴۰۰هزار متر مربع فرش دستباف در خراسان شمالی بافته می‌شود که ۵۵‌درصد از این میزان به صورت ذهنی و با نقوش اصیل عشایری است و در بازار جهانی بالاخص کشورهای حاشیه خلیج‌فارس جایگاه خوبی دارد. مسوول واحد فرش سازمان بازرگانی خراسان شمالی با بیان این مطلب گفت: ۴۵‌درصد فرش‌های دستباف روستایی خراسان شمالی با نقوش سفارش شده خریداران بافته می‌شوند و مابقی دستبافت‌‌ها که شامل طرح‌های اقوام ترکمن، فارس و بلوچ‌ها هستند نقش و طرح‌های اصیل عشایری دارند و به طور ذهنی بافته می‌شوند.مجتبی مهر‌آبادی افزود: طرح‌های اصیل و سنتی بافندگان خراسان شمالی هنوز هم بیشترین میزان تولید را در استان دارند و مشتری و متقاضی خاص خود را در بازارهای داخلی و خارجی حفظ کرده‌اند. وی تصریح کرد: فرش‌های اصیل وعشایری این استان به کشور‌های لبنان، اسپانیا، ایتالیا و آلمان و فرش‌های تجاری به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و آمریکای لاتین صادر می‌شوند.

وی خاطرنشان کرد: با وجود تحول ایجادشده در زندگی روزمره روستاییان، اما آنها به اصالت فرش این خطه پایبند بوده و مانع از تغییر طرح‌ها، اندازه و رنگ فرش استان شده‌اند.

وی ادامه داد: با وجود این نیاز امروز بازار فرش، طرح‌هایی جدید با نقوش خلوت است که بافندگان سنتی باید این موضوع را مد نظر داشته باشند.وی اظهار کرد: بافت فرش از روی نقشه‌های از پیش طراحی شده علاوه بر موردپسند بودن بازار، سرعت بافت فرش را نیز افزایش می‌دهد و با اعمال مدیریت روی نیروی انسانی بازده کاری افزایش می‌یابد.

مسوول واحد فرش سازمان بازرگانی خراسان شمالی تولید فله‌ای و ناآگاهانه فرش دستباف در خراسان شمالی را دلیلی برای افول فرش بافی و نبود بازار متمرکز فرش در این استان عنوان کرد.

مهر آبادی همچنین در خصوص استفاده از نیروهای متخصص در صنعت فرش اظهار کرد: زمینه و شرایط لازم برای ورود افراد تحصیلکرده در رشته‌های طراحی فرش به بازار کار فراهم شده و ما امیدواریم با ورود این افراد بازار فرش استان متحول شود.

وی طرح‌های حمایتی از نیروی تحصیلکرده را در قالب ارائه تسهیلات، ساماندهی و صدور کارت شناسایی، برگزاری جشنواره و نمایشگاه‌های فرش عنوان کرد و افزود: افراد کارشناس در این عرصه می‌توانند با تبادل نظر با تولیدکنندگان و تشکیل گروه‌های مشاوره، شرکت‌های تعاونی و موسسه‌های تحقیقاتی به شکلی پویا در این عرصه فعالیت کنند.

مسوول واحد فرش سازمان بازرگانی خراسان شمالی گفت: متاسفانه سنت‌گرایی در رشته فرش ریشه دوانده و جامعه سنتی به جامعه تحصیلکرده آن طور که باید بها نمی دهد، این در حالی است که حرف اول در تولید یک محصول هنری را طرح و نقش آن می‌زند.

وی خاطرنشان کرد: جامعه هنر امروزه در رشته‌های مختلف، ایده و طرح جدید را با توجه به نیاز و سلایق مردم طراحی و به بازار عرضه می‌کند که متاسفانه این موضوع در هنر و صنعت فرش مورد توجه قرار نگرفته است. مهر آبادی در ادامه به ارائه طرح ساماندهی طرح و نقش فرش دستباف خراسان شمالی اشاره کرد و افزود: طی ۴ سال گذشته طرحی از طرف سازمان بازرگانی استان با هدف احیای شناسایی و ساماندهی طرح‌ها و نقوش فرش دستباف خراسان شمالی به مرکز ملی فرش ایران ارائه شده است.

وی اضافه کرد: در قالب این طرح نقوش اصیل خراسان شمالی شناسایی و به شکل بانک اطلاعاتی ثبت خواهد شد.

وی بیان کرد: از طریق یک موسسه تحقیقاتی و با حضور چند نفر از کارشناسان بومی استان روی طرح‌ها و نقوش تحقیق و بررسی می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: مناطق شاخصی مانند روستای دویدخ از توابع جرگلان که فرش تمام ابریشم ۲ رو را با طرح‌های ذهنی بافندگان عرضه می‌کند در قالب بروشورهای ۲ زبانه چاپ خواهد شد.

وی گفت: پیگیری لازم از سوی سازمان بازرگانی با هدف طراحی و تصویب طرح و نقش مختص خراسان شمالی انجام شده است و با تعیین طرح، نمونه‌ای از آن بافته شده و به موزه ملی فرش اهدا می‌شود.

مهرآبادی تعداد دار قالی این استان را بیش از ۹هزار عنوان کرد و افزود: بیش از ۱۸هزار بافنده بر این تعداد دار گره می‌زنند؛ اما تعداد کمی از آنها بیمه هستند.

وی ادامه داد: در سال گذشته ۱۱هزار کارت شناسایی برای بافندگان صادر شد که این تعداد در سال جاری به ۱۶هزارو ۶۶کارت افزایش یافت.

وی نبود صنایع جانبی و خدمات تکمیلی را از جمله مشکلات پیش روی بافندگان فرش در این استان عنوان کرد و گفت: این ضعف استان باعث شده تا آنها به اجبار برای فروش فرش‌های خود یا متوسل به هزینه انتقال فرش به شهرهای نایین و اصفهان شوند یا فرش‌های خود را به کمتر از قیمت واقعی به تاجران و دلالان فرش بفروشند.مدیر عامل اتحادیه صنایع دستی خراسان شمالی نیز گفت: یکی از مشکلات پیش روی فرش خراسان شمالی و بافندگان آن نبود مواد اولیه مرغوب در استان است که ضربه سنگینی را به فرش خراسان شمالی وارد کرده است.

حسین ایزانلو افزود: خوشبختانه اتحادیه‌های فرش‌ درصدد رفع این مشکل هستند که امیدواریم از این پس بافندگان فرش، دیگر دغدغه مواداولیه را نداشته باشند.وی اضافه کرد: واسطه‌گری و زیر نظر بیمه قرار نداشتن اکثر بافندگان از دیگر مشکلات فرش استان است که تاکنون باعث افت شدید قیمت فرش برای تولید‌کنندگان آن شده است. وی خراسان شمالی را به عنوان استانی مستعد در تولید فرش دستباف عنوان کرد و افزود: با توجه به اینکه خراسان شمالی یکی از استان‌های با سابقه در امر تولید گلیم، سفره کردی، قالیچه‌های کردی، ترکمنی و...است می‌توان به جرات گفت که ما نه تنها حرفی برای گفتن در کشور، بلکه در بازارهای جهانی نیز داریم.وی ادامه داد: گلیم خراسان شمالی یکی از مرغوب‌ترین نوع دستبافت‌‌های کشور می‌باشد که این مرهون زحمات هنرمندان این استان است.مدیر عامل اتحادیه صنف قالیبافان بجنورد نیز در ادامه گفت: تبلیغات می‌تواند نقش بسزایی در رونق فرش ما در بازار جهانی داشته باشد که متاسفانه این کار کمتر از طرف صادر‌کنندگان شکل می‌گیرد.

ابوالقاسم محمدی در خصوص ایجاد صنایع جانبی و تکمیلی فرش در استان گفت: این کار مستلزم هزینه و سرمایه‌گذاری زیادی است به همین دلیل و سوددهی پایین آن در خراسان شمالی کسی اقدام به احداث این صنایع نمی‌کند.

وی اظهار کرد: خوشبختانه از زمانی که فرش تحت پوشش سازمان بازرگانی استان قرار گرفته، ساماندهی خوبی در فروش و صادرات آن صورت گرفته است.