تشریح عوامل موجود در صادرات فرش دستباف
بازار داخلی و خارجی نداریم
وی با اشاره به مصوباتی که به مثابه تحریم داخلی، دست و پای صادرکنندگان را بسته است، گفت: «مصوبه تعهد ارزی بانک‌مرکزی یکی از دلایل افت صادرات است، زیرا اولا اختلاف مبلغ ریالی دلار آزاد با نیمایی زیاد است و همچنین صادرات فرش با صادرات سایر کالاها فرق می‌کند. فرش عموما به‌صورت امانی صادر می‌شود و خریدار درهمان لحظه پول نمی‌دهد. مصوبه تعهد ارزی بانک‌مرکزی هم یکی از دلایل افت صادرات است. فرش عموما به‌صورت امانی صادر می‌شود و خریدار در همان لحظه پول نمی‌دهد. ممکن است فرش برگشت داده شود یا از کشوری به کشور دیگر ارسال شود.»
رئیس اتحادیه تعاونی فرش دستباف با بیان اینکه صادرکنندگان عطای صادرات را به لقایش بخشیدند، گفت: «صادرکنندگان برای اینکه دچارمشکل نشوند یا به‌عنوان بدهکار ارزی به قوه قضائیه معرفی نشوند، امسال و سال گذشته مبادرت به صادرات فرش نکردند و سرمایه‌هایشان را در بخش‌های دیگر کشور سرمایه‌گذاری کرده‌اند که نه مالیاتی دارد و نه زیانی و در عین حال سودآوری خوب و بی‌دردسری هم دارد.
در این مورد بارها با بانک‌مرکزی و وزارت صمت از طرق مختلف جلسه گذاشته‌ایم و گفتیم که فرش دستباف پرچم دوم ایران است و شما باید به جای ریختن آب در آسیاب دشمن به فعالان بخش فرش کمک می‌کردید. وقتی دشمن بعد از موشک دست روی فرش گذاشت یعنی این صنعت جایگاه ویژه اجتماعی و اقتصادی دارد. اگر کسی حداقل اطلاعات اقتصادی هم داشته باشد می‌داند که ۹۵ درصد این صنعت صادرات محور و ارزآور است و باید حمایت شود؛ مسوولان باید صادرات این محصول را تسهیل و فعالان را تشویق به تولید می‌کردند تا بتوان تا حدودی خلأ ارز نفتی را از این طریق پر کرد.»
عبدالله بهرامی در ادامه به تصمیم‌های بانک‌مرکزی که به ضرر این صنف بوده اشاره کرد و افزود: «بانک‌مرکزی می‌گوید با کاهش درآمد ارزی مواجه شده و باید به یک شکلی صادرکننده را ملزم به برگرداندن ارز کرد، اما صادرات فرش با صادرات سایر کالاها فرق دارد و نمی‌توان همچون سایر صادرکنندگان با این بخش برخورد کرد. تا دو دهه قبل ما سالانه یک میلیارد دلار صادرات فرش داشتیم و در ۱۰ سال اخیر که در بدترین شرایط تحریمی بودیم، سالانه ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیون دلار فرش صادر کردیم، اما از پارسال که بانک‌مرکزی بحث پیمان سپاری و تعهد ارزی را اجرا کرد کل صادرات فرش ما در سال گذشته به ۷۰ میلیون دلار رسید.»
وی گفت: «بازار خارجی را از دست دادیم و به‌دلیل اینکه خرید فرش دستباف اولویت مردم نیست و همچنین به‌دلیل شیوع کرونا بازار داخلی را هم از دست داده‌ایم که این موضوع به نزولی شدن تولید منجر می‌شود.»
به واردکننده ابریشم و پشم تبدیل شده‌ایم
وی با بیان اینکه از سویی دیگر نیز به تامین مواد اولیه فرش توجهی نشده است، تصریح کرد: «ما تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان پشم و ابریشم شده‌ایم این درحالی است که در کشور هم مزیت بسیار بزرگی در تولید ابریشم داشتیم و تا دو دهه قبل از صادرکنندگان این محصول بودیم. بهترین پشم‌ها را در کشور داریم اما به علت عدم فرآوری، به‌صورت خام صادر می‌شود و پس از فرآوری شدن در کشورهای خارجی با قیمت بالایی به کشور برمی‌گردد که همین موضوع تولید را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد زیرا قیمت تمام شده را به‌شدت بالا می‌برد. درحال‌حاضر نرخ هر کیلوگرم ابریشم بین یک میلیون و ۸۰۰ تا ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان است. به‌طور کلی حوزه فرش دستباف با کاهش تولید، کاهش صادرات، عدم حمایت داخلی در بحث تأمین سرمایه و عدم اجرای بیمه قالیبافان مواجه شده است.»
