فرانک ویتل، مخترع جت

فرانک ویتل (اول ژوئن ۱۹۰۷ - ۹ اوت ۱۹۹۶) دانشمند و مخترع انگلیسی بود که او را پدر هواپیمای جت نامیده‌اند. ویتل در شهر «کاونتری» به‌دنیا آمد. پدرش مکانیک بود. در ۲۶ سالگی به‌عنوان خدمه‌پرواز در کران‌ول به نیروی هوایی سلطنتی انگلستان پیوست و در سال ۱۹۲۶ با قبولی در معاینات پزشکی مربوط به خلبانی به دانشکده نیروی هوایی سلطنتی راه یا‌فت. او به‌عنوان یک خلبان بی‌پروا شهرتی بسزا به‌دست آورد و در سال ۱۹۲۸ تز فوق لیسانسش را با عنوان «پیشرفت‌های آتی در طراحی هواپیما» به رشته تحریر درآورد. ویتل پس از فارغ‌التحصیلی از دانشکده نیروی هوایی سلطنتی، به اسکادران جنگی ملحق شد و در اوقات فراغتش به مطالعه درباره اصول طراحی موتور توربوجت مدرن می‌پرداخت. یکی از اساتید پرواز که تحت‌تاثیر ایده او در زمینه هواپیماهای ملخ‌دار قرار گرفته بود، او را به نیروی هوایی و یک کارخانه خصوصی مهندسی توربین معرفی کرد. پس از مدتی همه به این نتیجه رسیدند که عقاید و نظریات ویتل غیرعملی است. او در سال ۱۹۳۰ ایده موتور جت را به صورت انحصاری به‌ثبت رساند و در سال ۱۹۳۶ با تاسیس کارخانه خصوصی «پاورجت» به ساخت و آزمایش اختراعش پرداخت.

در سال ۱۹۳۷ اولین موتور جت خود را روی زمین آزمایش کرد. تا آن زمان او همچنان از سرمایه و حمایت اندکی برخوردار بود. در ۲۷ آگوست،۱۹۳۹ «هانیکل اچ‌ای ۱۷۸» که توسط «هانس یوخیم پابست فون اوهاین» آلمانی طراحی شده بود، اولین پرواز موتور جت در تاریخ را به انجام رساند. مدل موتور جت آلمانی به صورت مستقل از تلاش‌های ویتل تکمیل شده بود. یک هفته پس از پرواز «اچ‌ای ۱۷۸»، جنگ‌جهانی دوم در اروپا آغاز شد. پروژه ویتل، فضایی دوباره برای تحقیق و آزمایش یافت. نیروی هوایی سفارش ساخت موتور جت جدیدی را به شرکت «پاور جت» داد و از شرکت هواپیمایی گلاستر خواستار تولید هواپیمایی آزمایشی با مشخصات یکسان به نام E۲۸/ ۳۹ شد. در ۱۵ مه۱۹۴۱ هواپیمای جت‌گلاستر ویتل E۲۸/ ۳۹ با موتور جت تکمیل شده توسط شرکت توربین انگلستان که تا آن روز به عقاید ویتل بی‌توجه بود، به پرواز درآمد. ویتل در سال ۱۹۴۸ با درجه فرمانده یگان هوایی از نیروی هوایی سلطنتی بازنشسته شد. کتاب وی با نام «جت، داستان یک پیشرو» در سال ۱۹۵۳ منتشر شد. او از سال ۱۹۷۷ تا زمان مرگ استاد تحقیق آکادمی فنون و علوم هوایی آمریکا در آناپولیس مریلند بود.