هرتسفلد؛ باستان‌شناس قاچاقچی!
ماده دوم- حقوق پروفسور ارنست هرتسفلد در سال شش هزار تومان است که به قسط الشهور (به‌طور ماهانه) به مشارالیه پرداخته خواهد شد.
ماده سوم- در موقع ختم قرارداد و در صورت عدم تجدید کنترات مبلغ سیصد تومان به‌عنوان مخارج معاودت به مشارالیه داده خواهد شد.
ماده چهارم - چنانچه پروفسور هرتسفلد شخصا کنترات خود را فسخ نماید حق اخذ مخارج معاودت را نخواهد داشت.
ماده پنجم- دولت مجاز است سایر شرایط استخدام پروفسور هرتسفلد را طبق قانون۲۳ عقرب (آبان)۱۳۰۱ تعیین و کنترات مشارالیه را امضا نماید.»
هرتسفلد طی سال‌های ۱۹۲۵–۱۹۲۳ بخش‌هایی از پاسارگاد و تخت جمشید را برای نخستین بار مورد کاوش قرار داد. او از ۱۹۲۵ تا ۱۹۳۴ به دعوت دولت وقت در ایران اقامت کرد و در پیوند با تاریخ ایران باستان و میان‌رودان پژوهش‌های میدانی گسترده‌ای انجام داد. شناخت آثار تاریخی ایران در انجمن‌های علمی جهان تا حد زیاد مدیون تلاش‌های اوست. یکی از درخشان‌ترین جنبه‌های کاری او بیرون آوردن پلکان خاوری کاخ آپادانا از زیر خاک و همچنین کشف ده‌ها هزار لوح گِلی است که داده‌های گسترده‌ای از اقتصاد و جامعه در دوره هخامنشی را در اختیار مورخان و پژوهشگران قرار داد.
هرتسفلد همچنین مولف بیش از ۱۵اثر درباره تاریخ، محوطه‌ها و بناها و معماری در خاورمیانه از جمله ایران است. با این حال او اخلاق حرفه‌ای را در مراقبت از آثار تاریخی مکشوفه مراعات نکرده و برخی از یافته‌های خود را قاچاقی به آلمان و آمریکا منتقل کرده و به فروش رسانده است. هرتسفلد روز ۶مرداد۱۳۱۲ قصد داشت با خودروی شخصی خود از مرز خسروی در غرب کشور خارج شود. ماموران گمرک تعداد ۲۷قطعه آثار عتیقه را از جامه‌دان او کشف و توقیف کردند!
