زادروز مایکل اسپنس

گروه تاریخ و اقتصاد: مایکل اسپنس، اقتصاددان آمریکایی و برنده نوبل اقتصاد (۲۰۰۱) سال ۱۹۴۳ درشهر مونت کلر در ایالت نیوجرسی آمریکا به‌دنیا آمد. دوران دبیرستان را در مدارس دانشگاه تورنتو گذراند. در سال ۱۹۶۶ بورسیه تحصیلی دانشگاه آکسفورد را پس از فارغ‌التحصیلی در رشته فلسفه از دانشگاه پرینستون دریافت کرد. او در دانشگاه آکسفورد رشته ریاضیات را دنبال کرد و کارشناسی ارشد ودکترای خود را از دانشگاه هاروارد دریافت کرد.

سپس به تدریس در دانشگاه‌های هاروارد و استنفورد پرداخت. وی در آغاز به اقتصاد اطلاعات علاقه‌مند شد، سپس به ابعاد پویای رقابت مخصوصا ارتباط میان استراتژی‌های بنگاه‌ها و نحوه عملکرد آنها در بازار توجه کرد. اسپنس در سال ۱۹۷۸ موفق به دریافت جایزه گالبرایت برای عنوان بهترین استاد شد و در سال ۱۹۸۱ مدال جان بیتس کلارک را دریافت کرد. اسپنس عمدتا در زمینه اقتصاد خرد کار کرده است. اسپنس چند سال پیش در گفت‌وگو با یک خبرگزاری داخلی، نظر خود درباره اقتصاد ایران را چنین بیان کرد:

راه‌حل عمومی رفع بیماری هلندی (تورم توام با رکود) چیست؟ چه راهکارهایی برای خروج اقتصاد ایران از این مشکل دارید؟

اسپنس: بیماری هلندی همان تاخیر تنوع بخشی اقتصادی است که به دلیل مازاد حساب‌های جاری و نرخ ارز رو به رشد اتفاق می‌افتد که این خود از ثروت منابع طبیعی ناشی می‌شود. تکنیک استاندارد برای برخورد با این مشکل، ایجاد صندوق ثروت ملی و معکوس کردن درآمد تجارت از طریق سرمایه‌گذاری در پرتفوی متنوعی در خارج از کشور است.

سایر کشورها برای خروج از تورم توام با رکود چه کرده‌اند و کدام موفق‌تر بوده است؛ تزریق نقدینگی برای بهبود وضعیت تولید، بهره‌گیری از نقدینگی برای کنترل تورم یا سایر روش‌ها؟

اسپنس: به‌طور کلی رکودهای بلندمدت به دلیل مشکلات ساختاری روی می‌دهند. برای بازیابی رشد باید به این مشکلات رسیدگی کرد. معمولا کاهش دادن تورم منجر به افت موقت رشد می‌شود، ولی ارزش انجام دادنش را دارد.

اقتصاد ایران با پارادوکس افزایش بیش‌از اندازه نقدینگی و در عین حال معضل کمبود نقدینگی بنگاه‌های تولیدی روبه‌رو است، عمده دلیل این مشکل را چه می‌دانید؟ راهکار پیشنهادی شما برای حل این مشکل چیست؟

اسپنس: نمی‌دانم.

راهکارهای افزایش رشد اقتصادی کدامند؟

اسپنس: با وجود تحریم‌ها این کار بسیار مشکل است. بهترین گزینه برای اقتصاد ایران توافقنامه‌هایی است که تحریم‌ها را کاهش داده و رابطه ایران و جامعه جهانی را بازگرداند.

در شرایطی که ایران به دلیل تحریم‌ها با مشکلات اقتصادی همچون کاهش فروش نفت روبه‌رو است. چه جایگزین‌ها و راهکارهایی را برای آن توصیه می‌کنید؟

اسپنس: من فکر نمی‌کنم جایگزین‌های مناسبی برای یافتن راه خلاصی از تحریم‌ها وجود داشته باشد.