کمک به تولید نرم افزارهای موبایل فارسی

م.ر.بهنام رئوف- دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات‌این روزها بیشتر از قبل شاهد تولید و عرضه نرم افزارهای کاربردی است. نرم افزارهایی که‌این روزها بیشتر از قبل در بخش تلفن همراه یا حتی تبلت‌ها حضور دارند و علاوه بر ارائه محتوا، بازی یا سرگرمی‌کاربردهای بیشماری را برای مصرف‌کنندگانشان به همراه خواهند داشت. مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌طی چند سال گذشته فعالیت‌های بسیاری را در بخش تولید نرم افزارهای محتوایی انجام داده است.‌این مرکز همچنین با تاسیس بخش تلفن همراه توجه ویژه‌ای به تولید نرم افزار برای تلفن همراه داشته است. بر همین اساس

گفت‌و‌گویی با دکتر حسن علیزاده، رییس مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌ انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

***

با توجه به ماهیت برنامه‌های مرکز به عنوان اولین سوال بپردازیم به اقداماتی که مرکز در نظر دارد برای سال ۹۱ در بخش نرم افزارهای تلفن همراه انجام دهد.

در حال حاضر تمام شرکت‌های تکنولوژیک در جهان به سمت تلفن‌های همراه هوشمند و لوح‌های رایانه‌ای لمسی سوق پیدا می‌کند. تمام نرم افزارهای کاربردی که در جهان در حال نگارش و تهیه است هدف‌گذاری نهایی خود را بر بستر تلفن همراه قرار داده‌اند و خیلی از شرکت‌ها برای گرفتن کار و در اختیار گرفتن سفارشات در نمایشگاه‌های معتبر جهانی شرکت می‌کنند. به نظر می‌رسد که دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات به سمت تخصصی شدن می‌رود و ‌این تخصصی شدن بیشتر در بخش تلفن همراه به چشم می‌خورد. خوشبختانه ما از نظر آی تی و به خصوص نرم‌افزارهایی که در بخش تلفن همراه تولید می‌شود نه تنها از دنیا عقب نیستیم بلکه در خیلی از جاها هم سطح و گاه جلوتر هم هستیم و حرف‌های زیادی هم برای گفتن داریم.

در سال ۹۱ برنامه‌ریزی داریم که نرم‌افزارهایی که در کشور تولید می‌شود دارای رویکردهای مختلفی باشند. یعنی اگر قرار است نرم‌افزاری تولید شود حتما نسخه تلفن همراه هم باید برای آن در نظر گرفته شود.

به عنوان مثال ما پروژه‌ای هم اکنون در دست اجرا داریم با نام کتابخانه مجازی که ‌ایده اولیه آن از کتابخانه مجازی برای تلفن همراه شکل گرفته است. بخش زیادی از‌ این پروژه هم اکنون انجام شده است و چند شرکت خصوصی با همکاری یکدیگر‌این پروژه را به پیش می‌برند که ان‌شاءلله در سال جدید مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.

برنامه‌های حمایتی دوره‌های قبل‌ آیا در سال جدید هم انجام می‌شود؟

بله اما اندکی تغییر کرده است. برای سال ۹۱ در نظر گرفتیم که قدرتمندتر از گذشته در بازارهای جهانی حضور داشته باشیم. بر همین اساس الزام کرده‌ایم که نرم افزارهایی که می‌خواهیم از آن‌ها حمایت کرده یا به شکل مشارکتی با مرکز تهیه شوند حتما باید علاوه بر زبان فارسی، زبان انگلیسی برای جهان غیر مسلمان و عربی برای جهان اسلام را نیز پشتیبانی کنند.خیلی از نرم افزارهای تلفن همراهی که هم اکنون در کشور تولید می‌شوند به واسطه استانداردهایی که رعایت می‌کنند ‌این قابلیت را دارند که با به کارگیری چند زبان دیگر در جهان عرضه و به‌کار گرفته شوند. برای سال ۹۱ در نظر داریم که از نیروها و برنامه‌نویسان داخلی برای تولید و صادرات نرم افزار تلفن همراه به سفارش مشتریان خارجی عمل کنیم. به‌این شکل که سفارشات شرکت‌های خارجی را قبول و با ساخت و ارسال نرم‌افزار مورد نظر آنها به نوعی صادرات مجدد نرم‌افزار در ‌این بخش داشته باشیم. شرکت‌های ایرانی که بتوانند در‌این بخش وارد شده و فعالیت کنند می‌توانند درآمدهای ارزی داشته باشند که به واسطه همین درآمد هم می‌توانند فعالیت‌های خود را گسترش دهند.

قبول سفارش‌های تولید فقط در بخش نرم‌افزارهای تلفن همراه خواهد بود یا سایر حوزه‌های نرم‌افزاری را هم در بر می‌گیرد؟

پروژه قبول سفارش‌های خارجی برای تولید نرم افزار صرفا قرار نیست تنها در بخش تلفن همراه باشد، بلکه با رایزنی‌هایی که سایر معاونت‌های مرکز انجام داده است قرار است‌این کار در بخش‌های نرم افزارهای چند رسانه‌ای، آموزشی و حتی بازی‌های رایانه‌ای نیز انجام شود. ما در حوزه تولید نرم افزار حرف برای گفتن زیاد داریم؛ اما برای موفقیت و فتح بازارهای جهانی باید با زبان بین‌المللی محصولات خود را تولید و مطابق با استانداردهای روز جهان آن‌ها را عرضه کنیم.

یکی از وظایف مرکز و نهادهای حاکمیتی حمایت از حضور تولیدکنندگان مطرح داخلی برای صادرات محصولات آن‌ها است. برای سال جدید در نظر داریم که حمایت‌های خود را وسیع تر کنیم و از حالت خرید نرم افزارهای تولید شده و عرضه آن با قیمت پایین تر به مصرف‌کننده نهایی خارج کنیم و حمایت‌ها را در قالب ساماندهی حضور در بازارهای جهانی به کار گیریم. سیاست ما برای سال ۹۱ استفاده بیشتر از قبل از بخش خصوصی است و دومین رویکرد ما برای سال ۹۱ تقویت حضور شرکت‌های ایرانی در بازارهای جهانی است.

به جز بحث تولید و عرضه نرم افزار چه در بخش نرم افزارهای تلفن همراه و چه در بخش بازی یا نرم افزارهای آموزشی همان‌طور که می‌دانید ما هم اکنون به عنوان بزرگ‌ترین و تنها تولیدکننده حامل‌های خام دیجیتال (سی دی و دی وی دی) و ضبط و تکثیر آن در خاورمیانه هستیم. تولید و تکثیر لوح‌های فشرده ارزش افزوده بالایی در اختیار دارد که با مذاکراتی که انجام داده‌ایم در نظر داریم در سال جدید بخش تکثیر و عرضه لوح‌های فشرده را نیز بیشتر از قبل فعال کرده و سفارش‌های جهانی را به سمت ‌این بخش داخلی هدایت کنیم. از‌ این رو به دنبال ‌این هستیم که با اتحادیه تولیدکنندگان لوح‌های فشرده وارد مذاکره شویم تا از حوزه تکثیر لوح‌های فشرده، استفاده کنیم که ‌این کار در جلوگیری از تکثیر بدون مجوز محصولات نیز موثر خواهد شد. چرا که با بررسی‌های صورت گرفته مشخص شده است که ما در‌این بخش در ۶ ماه می‌توانیم به صادراتی معادل ۲۵ میلیون دلار دست یابیم. البته با توجه به تفاوت‌ آمارهای ارائه شده از سوی اتاق بازرگانی و سازمان توسعه تجارت، قرار شد تا سازمان توسعه تجارت آمار صادرات نرم‌افزار را برای سال جاری جمع‌بندی و در سال‌ آینده اعلام کند.

برای ثبت نرم افزار در مرکز‌ آیا مصادیقی که منجر به عدم ثبت می‌شود مشخص و اطلاع رسانی شده است؟

مصادیقی که منجر به ثبت اثر نخواهند شد شناسایی شده‌اند و از ابتدای سال‌ آینده برای استفاده مخاطبان، روی سایت مرکز رسانه‌های دیجیتال قرار داده خواهد شد. برخی مصادیق وجود دارند که سهوا از سوی تولیدکنندگان آثار استفاده می‌شوند و به کار بردن آنها، مانع از ثبت آثار می‌شود؛ مانند به کار بردن به تنهایی کلمه خلیج و به کار بردن کلمه اسرائیل. گاهی اتفاق افتاده که به صورت سهوی خطای این چنینی در اثری وجود داشته و مرکز توسعه رسانه‌های دیجیتال نیز سهوی بدون اصلاح، اثر را تایید کرده است؛ اما کارخانه تکثیر کننده متوجه‌ این خطا شده و اثر را برای اصلاح بازگردانده است.