از ارزانی خبری نیست، هست؟

مریم عسگری

در حالیکه وزارت بازرگانی طی اطلاعیه‌ای از کاهش مجدد قیمت لوازم صوتی و تصویری طی روزهای اخیر و کاهش داوطلبانه قیمت این کالاها به ویژه تلویزیون توسط برخی واردکنندگان خبر می‌دهد، برخی از نمایندگی‌های فروش و همچنین فروشندگان لوازم صوتی و تصویری در بازار داخلی از انتشار چنین اطلاعیه‌ای اظهار بی اطلاعی کرده و حتی گروهی آن را یک شوخی بازاری می‌دانند. جالب اینجا است که در بین شرکت‌های واردکننده لوازم صوتی و تصویری که نسبت به انتشار چنین اطلاعیه‌ای اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند، نام واردکنندگان داوطلب برای کاهش قیمت نیز به چشم می‌خورد.

به هر حال سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، اعلام کرده است در راستای اجرای سیاست‌های اقتصادی دولت در جهت فرآیند کاهش قیمت کالا و خدمات و همچنین با توجه به سیاست‌های کنترلی و پی گیری این سازمان به منظور اعمال کاهش قیمت کالاهای وارداتی در سطح بازار و رعایت حقوق مصرف‌کننده توسط واحدهای اقتصادی، شرکت‌های مه‌وار الکترونیک و یوتکث گروه ایرانیان که واردکننده لوازم خانگی و صوتی و تصویری با برندهای جی وی سی و یوتکث هستند، در اقدامی‌داوطلبانه برخی از کالاهای پرمصرف خود را با حداکثر ۳۴ درصد کاهش قیمت به بازار داخلی عرضه می‌کنند. این سازمان همچنین اعلام کرده است با نظارت و کنترل بر فعالیت واحدهای تولیدی و شرکت‌های وارداتی توسط بازرسان این سازمان، در صورت مشاهده هرگونه تخلف، شرکت‌های متخلف به مراجع رسیدگی‌کننده معرفی خواهند شد.

با وجودی که این اطلاعیه در رسانه‌های گروهی منتشر شده است، جای تعجب است که نمایندگی‌های فروش، تولیدکنندگان و حتی فروشندگان نسبت به آن اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند.

یک اطلاعیه و چند فرضیه

در اینکه کاهش قیمت‌ها در شرایطی که اکثر کالاهای موجود در بازار، با قیمت سابق توسط واردکننده و فروشندگان خریداری و به بازار عرضه شده است به ضرر عرضه‌کنندگان کالا است، شکی نیست.

همچنین بسیاری از فعالان بازار معتقدند، در شرایطی که بازار در حالت رکود است و قیمت‌ها طی یک مرحله در ماه‌های پایانی سال گذشته کاهش یافته‌اند، کاهش مجدد قیمت‌ها تنها باعث زیان واردکننده است؛ ضمن اینکه تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری نیز در صورت تحقق این امر به شدت متضرر می‌شوند.

اصولی، یک فروشنده لوازم صوتی و تصویری در خیابان جمهوری ضمن اینکه به ثبات قیمت انواع لوازم صوتی و تصویری طی سه ماه اخیر اشاره کرد، گفت: بی شک در صورتی که شرکت‌های واردکننده قیمت محصولات خود را کاهش دهند، واردکنندگان سایر برندها نیز ناچار می‌شوند با توجه به فضای رقابتی حاکم بر بازار قیمت‌ها را کاهش دهند؛ ولو اینکه زیان کنند.

پس این اطلاعیه تنها مربوط به یکی دو شرکت واردکننده نمی‌شود و به نظر می‌رسد تمام واردکنندگان و تولیدکنندگان ناچار به کاهش قیمت‌ها هستند.

فعالان بازار و برخی از نمایندگی‌های فروش همچنین در زمینه انتشار چنین اطلاعیه‌ای و ارائه پیشنهاد برخی واردکنندگان در زمینه کاهش قیمت‌ها فرضیات مختلفی ارائه داده‌اند.

برخی بر این باورند، احتمالا شرکت‌هایی که برای کاهش مجدد قیمت‌ها داوطلب شده‌اند طی ماه‌های گذشته قیمت کالاهای خود را کاهش نداده‌اند و اینک به دستور سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ناچار شده‌اند قیمت کالاهای وارداتی خود را کاهش دهند. این در حالی است که طبق بررسی‌های انجام شده شرکت‌هایی که نام آنها به عنوان داوطلب کاهش قیمت‌ها در بازار منتشر شده است، طی دی ماه سال گذشته نیز قیمت کالاهای وارداتی خود را کاهش داده‌اند.

همچنین شرکت یوتکث گروه ایرانیان اعلام کرده است که طی دی ماه سال گذشته قیمت محصولات خود را در حد قابل توجهی کاهش داده و اخیرا نیز برای کسب سهم بیشتری از آمار فروش بازار و همچنین رفاه مصرف‌کنندگان مجددا قیمت محصولاتش را کاهش داده است.

قابل ذکر است که شرکت یوتکث گروه ایرانیان تنها شرکتی است که از صدور چنین اطلاعیه ای توسط سازمان مذکور اظهار بی‌اطلاعی نکرده و از کاهش مجدد قیمت‌هایش خبر داده است.

گروهی دیگری از فعالان این صنف نیز معتقدند، رکود حاکم بر بازار و پیش‌بینی‌های کارشناسان بازار در رابطه با به درازا کشیده شدن دوران رکود به دلیل بحران اقتصادی باعث شده برخی از واردکنندگان برای به فروش رساندن محصولات خود اقدام به کاهش قیمت کالاها کرده و برای جلوگیری از مواجه شدن با اعتراض هم‌صنفان خود دست به دامن سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان شوند و به بهانه کاهش قیمت‌ها در راه رضای خدا اجناس خود را ولو با متحمل شدن زیان به فروش برسانند.

برخی نیز معتقدند سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان از فعالیت صنف تولید کننده لوازم صوتی و تصویری در کشور ناامید شده و با کاهش قیمت کالاهای وارداتی درصدد قطع داوطلبانه فعالیت واحدهای تولیدکننده لوازم صوتی و تصویری در کشور بر آمده است.

اما این سازمان اعلام کرده است که کاهش قیمت‌ها به دلیل کاهش جهانی نرخ مواد تولیدی بوده و این اقدام پیشنهادی از سوی شرکت‌های مذکور بوده است.

یک پیش بینی

اگر چه فعالان بازار و واردکنندگان از ثبات قیمت انواع لوازم صوتی و تصویری طی سه ماه اخیر خبر می‌دهند و اعتقادی به کاهش مجدد قیمت‌ها ندارند، اما به نظر می‌رسد طی روزهای آینده باید منتظر تغییر و تحولاتی در زمینه قیمت این کالاها در بازار باشیم؛ چرا که نه‌تنها سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان بلکه اتحادیه تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری ضمن اشاره به کاهش جهانی قیمت‌ها در بازار جهانی، کاهش

قیمت‌ها را در بازار داخلی لازم دانسته‌اند.

ابراهیم درستی، رییس اتحادیه تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری در این باره می‌گوید: اگر چه قیمت انواع لوازم صوتی و تصویری نسبت به سال گذشته با کاهش ۲۰ تا ۲۵ درصدی مواجه شده است، اما این کاهش قیمت به تبع کاهش جهانی قیمت‌ها بوده و ما نیز باید از جریان‌های خارجی پیروی کنیم.

به گفته وی، اگر وزارت بازرگانی و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان تشخیص داده‌اند باید قیمت‌ها کاهش یابد یا اینکه با پیشنهاد برخی شرکت‌ها مبنی بر کاهش قیمت‌ها موافقت کرده است؛ ما نیز باید قبول کنیم و بپذیریم که وقتی واردکننده کالا را با قیمت پایین می‌خرد یا قیمت واد اولیه تولیدی کاهش می‌یابد، مصرف‌کننده نیز حق دارد بابت کالایی که خریداری می‌کند، مبلغ کمتری بپردازد.

وی همچنین افزود: البته در شرایط فعلی قیمت‌ها تقریبا متعادل است و به نظر می‌رسد اگر قیمت‌ها بیش از این کاهش یابد، باعث ضرر تولیدکننده داخلی می‌شود؛ اما به این مساله نیز معتقدیم که وزارت بازرگانی با دلیل و برهان این اقدام را کرده است و باید دلایل این اقدام را بدانیم.

ادامه دوران رکود

این‌طور که پیدا است، ارائه چنین پیشنهادی در رابطه با کاهش مجدد قیمت‌ها توسط برخی واردکنندگان و پذیرش آن از سوی وزارت بازرگانی به هر دلیلی که بوده به ضرر واردکننده و همچنین تولیدکنندگان داخلی است؛ چرا که بر اساس اعلام یک شرکت تولیدکننده، کلیه قطعات تولیدی با قیمت سابق بازار شده‌اند و کاهش قیمت‌ها به این زودی‌ها مقدور نیست.

یکی از مسوولان شرکت سام الکترونیک نیز در این باره می‌گوید: به نظر می‌رسد کاهش مجدد قیمت‌ها طی روزهای آینده باعث تشدید دوران رکود در بازار ‌شود. چرا که مصرف‌کنندگانی که خبر کاهش مجدد قیمت‌ها را می‌شنوند برای مدتی از خرید کالا امتناع می‌کنند تا قیمت‌ها کاهش یابند. همچنین گروهی از مصرف‌کنندگان به امید کاهش بیشتر قیمت‌ها خرید کالا را به روزهای آینده موکول می‌کنند و به این ترتیب رکود حاکم بر بازار شدت بیشتری می‌گیرد.

یکی از مسوولان فروش شرکت بازرگانی ایران، عرضه‌کننده لوازم صوتی و تصویری سونی نیز در این باره می‌گوید: طی ماه‌های اخیر قیمت انواع لوازم صوتی و تصویری در بازار ثابت بوده و تنها ال جی قیمت برخی از تلویزیون‌های خود را در حد جزئی کاهش داده است. وی نیز معتقد است کاهش مجدد قیمت‌ها ضرر بزرگی به واردکنندگان، تولیدکنندگان و فعالان این صنف می‌زند.

ختم کلام

اگرچه تلاش ما برای استفاده از نظرات کارشناسان وزارت بازرگانی در این رابطه نتیجه‌ای نداشت و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نیز وعده ارائه اطلاعات را به روزهای آینده موکول کرد، اما به نظر می‌رسد این اقدام حقیقتا بر اساس پیشنهاد برخی از شرکت‌ها صورت گرفته است؛ چرا که شرکت یوتکث گروه ایرانیان نه تنها ارائه چنین پیشنهادی به این سازمان را تایید می‌کند، بلکه معتقد است کاهش قیمت‌ها به دلیل کاهش جهانی قیمت‌ها بوده و با توجه به این موضوع نه تولیدکننده و نه واردکننده متضرر نمی‌شوند.

مه وار الکترونیک نیز ضمن اشاره به ثبات قیمت‌ها طی ماه‌های اخیر توضیح در مورد این مساله را به روزهای آینده موکول کرد.