گام بعدی سیاست‌های پولی آمریکا؟

مدیریت صحیح «پاول»

شواهد گویای آن است که قبل از آغاز سیاست‌های ضد تورمی ایالات‌متحده، برخی از اقتصاددانان معتقد بودند که تشدید سیاست‌های انقباضی در راستای کاهش تورم مستلزم پذیرش رکودی کوتاه‌مدت است. اما مقامات بانک مرکزی توانستد تا بدون وقوع رکود شاخص قیمت مصرف‌کننده را از ۹.۱ درصد در ژوئن ۲۰۲۲ به ۳.۷ درصد در سپتامبر ۲۰۲۳ برسانند. گرچه تورم نقطه‌به‌نقطه با هدف بانک مرکزی ۱.۷ درصد فاصله دارد، اما پیشبرد اهداف اقتصادی این کشور بدون وقوع رکود از جمله اقدامات صحیح جرمی پاول به شمار می‌رود. این درحالی است عمدتا بازتاب استراتژی بانک‌های مرکزی در مقابله با تورم این است که نرخ‌های بهره کوتاه‌مدت را به اندازه کافی بالا می‌برند که فعالیت‌های اقتصادی را کاهش داده و تورم را به هدف بازگردانند.

اما این موضوع در خصوص عملکرد ضد تورمی پاول صادق نیست که اقتصاد ایالات‌متحده انعطاف‌پذیرتر از حد انتظار بود در حالی که تورم بسیار سریع‌تر از حد انتظار کاهش یافت که این امر با پیش‌بینی اقتصاددانان مبنی بر اینکه کاهش تورم نیازمند پذیرش دوره‌ای از رکود است، در تضاد است. اما سوال این است که آیا بهره‌وری می‌تواند با سرعتی سالم به رشد خود ادامه دهد یا خیر؟ تحلیلگران معتقدند نخستین مورد به بهبود داغ بازار کار مربوط می‌شود. این عملکرد توانست بهره‌وری ضعیف پس از بحران مالی ۲۰۰۹-۲۰۰۸ را بهبود بخشد. تعداد بی‌سابقه‌ای از افراد در چند سال گذشته شغل خود را ترک کرده‌اند. این یک چالش برای شرکت‌ها به شمار می‌رفت، اما نرخ ترک شغل به سطح قبل از همه‌گیری کاهش یافته است که می‌تواند با کاهش هزینه‌های استخدام و آموزش کارگران جدید، بهره‌وری را در کوتاه‌مدت افزایش دهد.

سوال دیگر این است که آیا تورم می‌تواند بدون ضعف اقتصادی آشکار به کاهش خود ادامه دهد یا خیر؟ اگر آمریکا روند بهره‌وری بهبود‌یافته‌ای نداشته باشد، ممکن است نرخ‌ها برای مدت طولانی‌تری بالاتر نمانند، بر این اساس فدرال رزرو مجبور می‌شود از طریق رکودی که احتمالا نرخ‌های بهره بلندمدت را به قیمت دارایی‌های پرخطر کاهش می‌دهد، تورم را به سختی کاهش دهند. اما بررسی‌ها در این زمینه نشان می‌دهد که از این پس ادامه سیاست‌های بانک مرکزی به روند تورمی و داده‌های اقتصادی این کشور بستگی دارد. پاول نیز در این خصوص تاکید کرد که چرخه سیاست‌های انقباضی به پایان نرسیده و در صورتی که تورم به شیب صعودی خود ادامه دهد، بار دیگر نرخ بهره را افزایش خواهد داد. بر این اساس بازارها یک روز قبل از انتشار گزارش اداره آمار واکنش نشان دادند.

بازارها در انتظار داده‌های تورمی

با توجه به مطالب فوق باید گفت که شاخص دلار در واکنش مثبت به سخنان جرمی پاول و پیش‌بینی روند صعودی تورم، در ساعت ۱۷ به وقت تهران تقویت شد و در سقف کانال ۱۰۵ واحدی قرار گرفت. به نظر می‌رسد این شاخص تا پایان روز دوشنبه کانال ۱۰۶ واحدی را نیز فتح خواهد کرد. عملکرد شاخص دلار که در تضاد با طلای جهانی است سبب شد تا این دارایی روند معاملاتی خود را در روز دوشنبه همچنان در محدوده قیمتی ۱۹۳۰ تا ۱۹۴۰ دلار طی کند و در ساعت مذکور رقمی معادل ۱۹۳۶ دلار را به ثبت رساند.