نرخ ارز در بازار رسمی کاهشی شد
تقویت عرضه غیر‌دلاری
دانیال شایگان/ دنیای اقتصاد
به نظر می‌رسد با توجه به نوسانات افزایشی روز‌های اخیر در بازار غیررسمی، نهاد بازارساز در نظر دارد با بازارسازی خود آرامش را به معاملات بازگرداند. در همین راستا روز گذشته احمد مهدوی، دبیر انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی، از تقویت عرضه درهم خبر داد. او در این رابطه گفت: «در جلسه‌ای با بانک مرکزی راهکارهای متنوع‌سازی سبد ارزهای صادراتی شرکت‌های پتروشیمی برای تنظیم بهتر بازار انواع ارزها نظیر درهم مورد بحث قرار گرفته و تصمیمات خوبی اخذ شده که به زودی اجرایی خواهد شد و شاهد افزایش سهم عرضه ارزهای غیر دلاری در بازار نیما خواهیم بود.»
بررسی‌ها گویای آن است که روند نرخ ارز در بازار غیررسمی روز گذشته نیز کاهشی ثبت شده است. در نهایت قیمت هر برگ اسکناس دلار مرکز مبادله در انتهای معاملات روز گذشته با حدود ۳۸۶ تومان کاهش نسبت به نرخ پیشین در رقم ۴۲ هزار و ۵۳۵ تومان ثبت شد. براساس قانون مدون بانک مرکزی این نهاد مجاز است تا در بازاری که نرخ آن مورد تایید باشد اقدام به مداخله کرده و بازارسازی کند. از آنجا که نرخ ارز در بازار غیررسمی مورد تایید بانک مرکزی نیست دخالت نهاد بازارساز در معاملات آزاد نیز هیچ‌گاه به‌صورت رسمی اعلام نمی‌شود. اما حدود یک سال پیش بانک مرکزی از بازار مرجع جدید خود یعنی مرکز مبادله ارز و طلای کشور رونمایی کرد. رئیس کل بانک مرکزی در زمان رونمایی از این مرکز گفت: «نرخ ارز در مرکز مبادله ارز و طلای ایران مبتنی بر منابع و مصارف ارزی کشور و همچنین براساس متغیرهای بنیادین اقتصاد تعیین می‌شود.» البته که این نخستین‌باری نبود که بانک مرکزی اقدام به تشکیل یک بازار مرجع برای معاملات ارزی می‌کرد و سامانه‌های مختلف سنا، نیما، بازار متشکل ارزی و... تجربیات پیشین این نهاد در زمینه مذکور هستند.
اما به نظر می‌رسد نهاد بازارساز با در نظر گرفتن تجربیات پیشین، بازاری جامع‌تر را طراحی کرده تا بازارسازی خود را نه فقط در مبحث ارز بلکه در بازار طلا نیز سامان‌دهی کند. بررسی روند معاملات این مرکز نیز گویای آن است که تلاش شده تا عمده نیاز‌های ارزی در بستر جدید برطرف شده تا از مراجعه افراد به بازار غیررسمی کاسته شود. در روز‌های اخیر با توجه به نوسانی شدن نرخ ارز در معاملات غیررسمی به نظر می‌رسد تلاش‌های بانک مرکزی جهت بازارسازی و تقویت عرضه نیز بیشتر شده است. سیگنال‌های منتشر شده در روز‌های اخیر خبر از تفاوت چشمگیر میزان عرضه و تقاضا در معاملات حواله دارد و علاوه بر آن نیز به نظر می‌رسد قرار است با تقویت دیگر ارزهای شاخص، فشار از معاملات دلار برداشته شود. اما در مجموع می‌توان گفت هر اندازه که به معاملات رسمی توجه شود، بازهم نمی‌توان تاثیر چشمگیر بازار آزاد را بر جهت‌دهی به بازار را انکار کرد و البته نیاز بازارسازی در بازار غیر رسمی برای مهار انتظارات وجود دارد.
