ضرورت سرمایه گذاری بخش خصوصی درآن سوی مرزها

گروه بازرگانی -فرشید خاموشی: همایش راهکارهای توسعه تجارت با کشورهای عربی و آفریقایی صبح روز گذشته در سالن کنفرانس شماره یک نمایشگاه بین‌المللی تهران برگزار شد.

در این همایش یک روزه تنی چند از مدیران اقتصادی بخش‌های دولتی و خصوصی و تجار و بازرگانان ایرانی حضور داشتند، هر چند این‌بار نیز صندلی مدیران وزارت بازرگانی و سازمان توسعه تجارت خالی ماند. مدیرعامل شرکت «تگفا»، به عنوان مجری این همایش، پیش از همه در جایگاه سخنرانی قرار گرفت و به بیان محورهای همایش پرداخت.

پورفرهادی، با اشاره به اینکه در سال گذشته ۴۰درصد از صادرات غیرنفتی ایران به سوی کشورهای عربی و آفریقایی در قاره سیاه روانه شد، گفت: تجربه حضور ناموفق در بازار کشورهای آسیای میانه نباید به سایر بازارهای هدف ایران گسترش پیدا کند و باید با شناسایی این بازارها و نیازهای اساسی هر منطقه راه نفوذ به بازار کشورهای هدف را دنبال کنیم.وی افزود: با برپایی این همایش در پی آن هستیم تا دفاتر بازاریابی محصولات ایرانی را در قاره آفریقا ایجاد کرده و ارتباط تنگاتنگی بین تجار برقرار کنیم.

پورفرهادی، خاطرنشان کرد: با راه‌اندازی این دفاتر، تجار و بازرگانان کشورمان با مقررات تجاری و گمرکی کشورهای آفریقایی آشنا می‌شوند.

پس از سخنـــــــرانی مجــــــری همایش، دکتــــر فرهاد فزونی، رییس اتاق مشترک ایران و عراق پشت تریبون رفت. او سخنانش را حول بازار عراق متمرکز کرد و مزایای مراودات بازرگانی با این کشور و کم کاری‌ها و کاستی‌های اعمال شده بر این بازار را گوشزد کرد تا شاید تجربه چندین ساله تجارت با عراق در راهیابی به قاره سیاه و ثبات در این بازار به کار آید: «در سال ۸۴ صادرات کشورمان به عراق ۱/۱میلیارد دلار بود که ۱۰درصد از کل صادرات غیرنفتی ایران را در آن سال رقم زد. این در حالی است که در سال جاری تاکنون این میزان تجارت با عراق ۳۰درصد رشد داشته است، اگرچه ترکیب صادرات کالاهای سال گذشته با سال‌جاری بسیار متفاوت است.»

او با اشاره به اینکه بازار عراق و اقتصاد این کشور در حال تغییر و تحول است، افزود: اگر تا دیروز تنها کالاهای مصرفی خاص نیاز بازار عراق را برآورده می‌کرد، امروز علاوه‌بر کالاهای مصرفی، برای کالاهای سرمایه‌ای و خدمات فنی و مهندسی جایگاه خاصی باز شده است و باید روی این نوع از کالاها سرمایه‌گذاری کرد.رییس اتاق مشترک ایران و عراق در ادامه به اقدامات بخش دولتی و

دل نگرانی‌های بخش خصوصی پرداخت و گفت: دولت به طور مداوم و روزانه بخش خصوصی را به حضور جدی و فعالیت در عراق تشویق می‌کند، ستاد بازسازی عراق، شوراها و کمیسیون‌های اقتصادی و بازرگانی در رابطه با این کشور و دیگر موارد، گواه روشن این مدعاست؛ اما همگی می‌دانیم که عدم امنیت اقتصادی، ریسک سرمایه‌گذاری و تجارت را بالا می‌برد. این ریسک را چه کسی باید بپذیرد؟ تا به این‌جای کار دولت، بخش خصوصی را به سوی خطرپذیری و ریسک سرمایه‌گذاری در عراق هل داده است، اما خود در کنار گود نظاره‌گر است.عضو هیات نمایندگان اتاق تهران از بانک‌های دولتی به دلیل عدم حضور در عراق انتقاد و تصریح کرد: بیش از دو سال از صدور مجوز حضور بانک‌های دولتی کشورمان در عراق می‌گذرد، اما این بانک‌‌ها حاضر نیستند در شهرهای عراق شعبه بزنند. بارها پیشنهاد دادیم که حداقل دولت هزینه بیمه ریسک بانک‌ها را بپذیرد تا این مشکل حل شود اما این خواسته را هم نپذیرفتند، حال انتظار دارند که بخش‌خصوصی حضوری فعال داشته باشد. فزونی، با تاکید بر اینکه اعتباراتی که به دولت عراق داده شده، اعتبار خریدار است، یادآور شد: دولت عراق اعتباراتش را برای پروژه‌هایی که خود صلاح می‌داند، خرج می‌کند و در واقع این عراقی‌ها هستند که تصمیم می‌گیرند چه نوع کالا و خدماتی را به کشورشان وارد کنند.

او برای حضور باثبات بخش‌خصوصی ایران در بازار عراق راه‌حلی ارائه کرد: «بخش‌خصوصی باید آرام آرام شروع به سرمایه‌گذاری در عراق کند تا عراقی‌ها باور کنند که ایرانی می‌تواند کالای با کیفیت تولید کند و با احداث کارخانه‌های تولیدی ایجاد اشتغال نماید.» دکتر سیدیوسف سنایی، استاد دانشگاه تربیت مدرس، دیگر سخنران این همایش بود. او که خود را یک محقق معرفی کرد به بیان اقتصاد قاره آفریقا و الگوهای حضور در کشورهای آفریقایی پرداخت. دکتر سنایی، با یادآوری اینکه قاره آفریقا ۱۳درصد جمعیت جهان را در خود جای داده است، گفت: تمامی ۵۳کشور آفریقایی در سازمان‌ها و اتحادیه‌های بین‌‌المللی حضور دارند که بارزترین آنها حضور در سازمان تجارت جهانی است.

وی تصریح کرد: ما در واقع با اتحادیه آفریقایی روبه‌رو هستیم. اتحادیه‌ای که یک شعار دارد و آن «حل مشکلات آفریقایی با راهکارهای آفریقایی» است.

استاد دانشگاه تربیت‌مدرس به همگرایی در بین کشورهای این قاره تاکید کرد و گفت: حضور اقتصادی و تجاری در یک کشور آفریقایی به منزله حضور در کل آفریقا است. وی با اشاره به اینکه سهم تجارت جهانی قاره آفریقا بین ۲ تا ۳درصد است، افزود: در سال ۲۰۰۵ تراز تجاری آفریقا با جهان بین ۲۷۰ تا ۳۲۰میلیارد دلار بود و طبق برآوردها سهم ایران در بازار آفریقا حدود ۳۰۰میلیون دلار است. وی بخش‌های نفت و پتروشیمی، کشاورزی، صنایع غذایی، برق، معادن و گردشگری را از مزایا و قابلیت‌های اقتصادی قاره آفریقا برشمرد و یادآور شد: بخش‌خصوصی ایران اگر به دنبال پول دار شدن است باید روانه آفریقا شود. دکتر سنایی، فرهنگ آفریقایی را با برگزاری نمایشگاه‌های دائمی در این قاره مغایر دانست و گفت: با برپایی نمایشگاه‌های فصلی شرکت‌های ایرانی می‌توانند مبادلات بیشتری با کشورهای آفریقایی داشته باشند. او در پایان راهکاری را برای حضور مستمر در بازار آفریقا پیشنهاد داد: «بخش‌خصوصی می‌تواند با راه‌‌اندازی صنایع کوچک و متوسط در قاره آفریقا پایگاه محکمی ایجاد کند. تولیدکنندگان ایرانی با این راهکار می‌توانند محصولات خود را از این قاره به سایر نقاط جهان بدون حقوق گمرکی و با استفاده از معافیت مالیاتی صادر کنند، علاوه بر اینکه با ایجاد اشتغال و آموزش به آفریقایی‌ها، جایگاه خود را در این قاره استحکام می‌بخشند».