کاهش 70درصدی صادرات کشمش

۱۵۰کارخانه فرآوری کشمش تعطیل شد

سارا صفاری

اواخر ماه گذشته وزیر بازرگانی در جمع خبرنگاران حاضر شد و با خرسندی اعلام کرد که طی سال گذشته ۱۶هزار و ۹۰۰تن انگور تازه صادر شده و ۷۴۳تن انگور تازه نیز وارد کشور شده است، این در حالی است که در سال گذشته بیش از ۱۶۰هزار تن کشمش به ارزش ۱۶۹میلیون و ۳۹۳هزار دلار صادر شده است. اما اعضای هیات مدیره و صادرکنندگان نمونه اتحادیه کشمش از بسته شدن ۱۵۰ کارخانه تولید و فرآوری کشمش و بیکار شدن عده زیادی از کارگران این کارخانه‌ها ابراز نگرانی کردند.

سیامک شهریاری، عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار در این زمینه خاطرنشان کرد: به دلیل خشکسالی، ۷۰درصد محصول کشمش کشور در سال جاری از بین رفته و شرایط به دلیل بحران جهانی به گونه‌ای شده که صادرکننده قادر به فروش کالایش در بازار صادراتی نیست.

وی با تاکید بر اینکه ۱۵۰ کارخانه فعال در زمینه فرآوری کشمش طی سال جاری تعطیل شده‌اند، خاطرنشان کرد: یکی از راه‌های کمک به این صنایع و شرکت‌ها در امر صادرات اعطای تسهیلات و اعتبارات مالی از سوی دولت است و برای صادرکنندگان خشکبار شرایطی فراهم شود تا از عهده پرداخت تسهیلات از طریق استمهال برآیند.

در همین راستا مهری جوادزاده، عضو اتحادیه صادرکنندگان خشکبار با بیان اینکه اگر دغدغه‌ای داریم به خاطر منافع خودمان نیست، اظهار داشت: اگر قرار باشد کارخانه‌ای به دلیل شرایط بحرانی ۳ سال تعطیل شود، صاحب کارخانه راحت‌تر می‌تواند شرایط را تحمل کند. باید به این نکته توجه کرد که صادرات کشمش ایران از اولین سال تاسیس گمرک وجود داشته و قریب به ۱۰۰ سال است که ایران کشمش صادر می‌کند.

وی در ادامه تاکید کرد: ایران بعد از آمریکا و ترکیه سومین تولیدکننده کشمش و دومین و پرسابقه‌ترین صادرکننده این محصول در دنیا است، این در حالی است که در سال گذشته صادرات کشمش نزدیک به ۲۲۰میلیون دلار ارز وارد کشور کرده است.

جوادزاده با تاکید بر اهمیت صادرات کشمش در دنیا و اینکه آمریکا برای صادرات این محصول یارانه می‌دهد، اظهار داشت: تولید و صادرات کشمش در کشور رفته‌رفته اوضاع وخیم‌تری می‌یابد، به‌گونه‌ای که آبان‌ماه سال ۸۶ حدود ۱۹هزار و ۵۰۰تن صادرات این محصول بود و در سال‌جاری به حدود ۶هزار و ۵۰۰تن رسیده‌ایم و درصد کاهش وزنی در اقلام مختلف کشمش با منفی ۱۴درصد روبه‌رو شده‌است.

عضو اتحادیه صادرکنندگان خشکبار با ابراز نگرانی از وضعیت کارگرانی که به علت تعطیلی کارخانه‌ها بیکار شده‌اند، بیان کرد: هرچند ماندگاری کالای صادرکنندگان ایرانی در بازارهای صادراتی اهمیت زیادی دارد اما بخش اعظم نگرانی‌های ما وضعیت کارگرانی است که اکنون بیکار شده‌اند. در شرایط بحرانی امروز کارگر و کارخانه‌دار نباید بیکار باشند و درخواست اصلی این جمع این است که به کارگرانمان رسیدگی کنند.

در ادامه طاهر مهدویه، عضو اتحادیه صادرکنندگان خشکبار و صادرکننده نمونه سال جاری با بیان اینکه ۱۷۰ کارخانه فرآوری کشمش در کشور داریم که ۹۵درصد این کارخانجات تعطیل شده و اگر ۵درصدی کار می‌کنند، صادراتشان به صورت متفرقه است، اظهار داشت: باید توجه کرد که اکنون سرمایه بسیار زیادی در کارخانه‌‌های تعطیل شده خوابیده است، کارگران بیشماری بیکار شده‌اند و این در حالی است که بارها به بیمه‌های تامین اجتماعی مراجعه کرده‌ایم و به دلیل فصلی بودن کارگران این کارخانه‌ها، بیمه‌ها کمکی نکرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه یکسری تسهیلات به کارخانه‌ها پرداخت شده، اظهار داشت: بانک‌ها برای تسهیل در بازپرداخت اعتبارات مالی صادرکنندگان همکاری نمی‌کنند و علاوه بر آن اصلا هدف تولید کشمش در ایران صادرات است و از کل محصول تولیدی در کشور ۱۰درصد مصرف داخل و ۹۰درصد مابقی صادر می‌شود اما اکنون عدم وجود بازار خارجی توجیهی برای تولید این محصول ایجاد نمی‌کند.

عضو اتحادیه صادرکنندگان خشکبار توضیح داد: مشکلات زیادی برای صادرات داریم، ضمن اینکه بحران‌های اقتصادی بر مشکلاتمان مضاعف شده و علاوه بر آن آمارها نشان می‌دهد که با کاهش صادرات کشمش ایران به بازارهای جهانی، افزایش تولید کشورهای رقیب این کمبود را جبران کرده، زیرا سایر کشورها نیز مشکل اقتصادی دارند و با کاهش بهای محصولاتشان فروش بیشتر کالاهای صادراتی‌شان را هدف می‌گیرند.

در همین راستا متین صادقی، عضو هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار با بیان اینکه مشکلات کشمش ریشه چند ساله دارد، اما در سال جاری دیگر مشکلات نظیر سرمازدگی، کاهش تولید و بحران جهانی دست به دست هم داده تا اوضاع نابسامان سا‌ل‌های اخیر وخیم‌تر شود، خاطرنشان کرد: تورم داخلی و قیمت‌های جهانی در سال جاری باعث بزرگتر شدن مشکل و وخامت اوضاع صادراتی محصول کشمش در کشور شده است. این در حالی است که با ثابت بودن بهای دلار در داخل کشور قیمت کشمش ما هر سال افزایش می‌یابد و نمود این وضعیت در سال جاری خود را نشان داد، به گونه‌ای که امسال با قیمت‌های فعلی کشمش با سایر کشورها قابلیت رقابت نداریم.

وی در ادامه تاکید کرد: هم اکنون بهای محصول کشمش صادراتی ایران حدود ۲۵ تا ۳۰درصد بیش از قیمت سایر کشورهای رقیب است. حال آنکه مثلا خرید تضمینی گندم کمکی به کشاورز نکرده و این پول باید صرف کمک به افزایش راندمان تولید در هکتار می‌شد. عضو هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار با بیان اینکه تولید در هکتار کشورمان یک‌سوم تولید جهانی است، اظهار داشت: در سال جاری بحران بین‌المللی تحریم‌ها و تورم‌ داخلی بیچاره کننده است و جلوی کار صادرات کشمش را گرفته است.

تنها گذاشتن صادرکننده ظلم است

حسین جوانبخش، دیگر عضو اتحادیه صادرکنندگان خشکبار به نقش کمرنگ سازمان توسعه تجارت در حمایت از صادرات اشاره کرد و گفت: تعلل و نداشتن سیاستی مشخص برای پشتیبانی از صادرکنندگان از طرف سازمان توسعه تجارت در شرایط بحرانی فعلی نمود پیدا می‌کند و این در حالی است که این سازمان باید از پیش شرایط را پیش‌بینی می‌کرد و دستورات لازم و راهکارها را برای کشاورزان، بانک‌ها، بنگاه‌های تولیدی و سایر بخش‌های مرتبط پیش‌بینی می‌کرد.

وی افزود: نه تنها اقدامی از سوی سازمان توسعه تجارت نشد بلکه وقتی کمک می‌خواهیم، با بی‌اعتنایی مواجه می‌شویم و تنها گذاشتن صادرکننده‌ای که روز به روز با شرایط به وجود آمده عرصه بر او تنگ‌تر می‌شود، ظلم است.

نمی‌توانیم تورم صادر کنیم!

در همین راستا حاج کاظمیان دیگر عضو این اتحادیه و صادرکننده نمونه کشمش، صادرات غیرنفتی را پایه و اساس رشد تحولات اقتصادی در تمام کشورها دانست و اظهار داشت: در حال حاضر سکوت و بی‌تفاوتی دولت سبب توفیق بیشتر رقبای قدیم و جدیدمان می‌شود و به هیچ عنوان نمی‌توان حضور ۳-۲ ساله چین را نادیده بگیریم.

وی بیان کرد: با وجود بحران‌ها و تحریم‌ها هم اکنون چین یکی از کشورهایی است که در بازارهای صادراتی حضور دارد و برای صادرات کشورمان مشکل‌سازی می‌کند. حاج قاسمیان با تاکید بر این که نمی‌توانیم تورم را به سایر کشورها صادر کنیم خاطر نشان کرد: تورم برای کشورهای وارد کننده قابل قبول نیست و در ایران صادرکنندگان حدود ۲۰درصد بار تورمی را به دوش می‌کشند.

وی به ۳درصد مالیات بر ارزش افزوده اشاره کرد و گفت: با وضع ۳درصد مالیات بر ارزش افزوده خود به خود کالاهای ایران در بازارهای جهانی ۳درصد گرانتر عرضه می‌شود، به طوری که این ۳درصد ربطی به بازارهای صادراتی ندارد، اما کشتیرانی‌ها، کارتن‌های صادراتی و... ۳درصد بر قیمت‌شان افزوده شده و این امر باعث افزایش هزینه‌های صادرکنندگان شده است.

در ادامه، سیامک شهریاری، عضو هیات رییسه اتحادیه صادرکنندگان خشکبار با ابراز نگرانی از کاهش بهای محصولات صادراتی کشمش کشورهایی نظیر ترکیه بیان کرد: این کشور نسبت به سال گذشته بهای محصولاتش را ۵۰درصد کاهش داده و اگر دولت به صادرکنندگان کمک نکند و یارانه‌ای اختصاص ندهد، بعید به نظر می‌رسد که در فرصت باقیمانده سال جاری بتوانیم محصول کشمش را صادرکنیم.