پیرامون همایش‌های بی‌فرجام اقتصادی
متکلمان وحده و میکروفون‌های زمان‌مند ...
چرا ثروت‌های عظیم طبیعی و اقلیمی و منابع دریایی و زمینی و زیرزمینی، نعایم آب و هوایی و احساس‌های حماسه‌ای نتوانسته موجبات خوشبختی که بماند، حتی خوشوقتی ما را فراهم کند؟ انگیزش نگارش این مکتوب (اگرچه یک درد کلی است) به دلیل نوع فعالیت حقیر درخصوص نقد و محک ژست‌های موثر در روند تصمیم‌گیری‌های کلان اقتصادی معاصر، آسیب‌شناسی‌های اقتصادی و رفتارشناسی متولیان و قاعده‌های بازی آن را در اصل شامل می‌شود و این مقدمه چیزی نبود جز خردک تلنگری بر باورهای بالابلندمان از قلمی اقصر بدین منظور که هلا ای هم‌قطار «زینهار» تقی بهرامی نوشهر*
دغدغه‌های معیشتی را شاید بدون تردید بتوان اساسی‌ترین انگیزه پیشرفت بشر در طول اعصار نامید، که با عنایت به گسترش آموزه‌های انسان امروزه به صورت رشته‌های کلان در علوم تحت عناوین علوم اقتصادی با زیرشاخه‌های مدیریتی و کاربردی، فنی - مهندسی، بازرگانی و حسابداری و خلاصه شاخه‌های تخصصی‌تر برآمده است. ترتیب همایش‌ها، گردهمایی‌ها و سمپوزیوم‌ها و کنفرانس‌ها در تجلی هر یک از رشته‌های علوم انسانی و تجربی، مهم‌ترین نقش‌ها را در کشورهای دیگر ایفا می‌کند؛ ولی متاسفانه در کشور ما حتی در سطوح کلان انجام چنین نشست‌هایی گاهی تا حد ابتذال به یک بیلان کار یا یک رخداد صوری و تبلیغی و نمایشی تقلیل می‌یابد؛ چرا که:
خانه از پای‌بست ویران است
خواجه در بند نقش ایوان است
ضرورت برگزاری چنین همایش‌های پراهمیتی بلاشک این مهم را می‌طلبد که قبل از هر چیز اهداف همایش مشخص شده و کاملا روشن تعریف شود، پس از تعریف اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت که به تعاقب آن نیازمندی‌ها و دلایل برگزاری همایش‌هایی از این دست را مشخص می‌کند، باید طی یک فراخوان عمومی در سیطره فعالان مربوطه که به صورت مدعو، اعضای تشکل‌ها را شامل می‌شود، نیازمندی‌ها و مشکلات را به صورت مکتوب (توسط تیم اجرایی همایش) مطالبه کرد و پس از جمع‌آوری و بررسی این داده‌ها توسط تیم‌های کارشناسی و مشاوران متخصص، اهداف و محورهای همایش مشخص شود تا زمینه بحث تخصصی مهم‌ترین مشکل فراهم شود. بعد هم با برنامه‌ریزی دقیق حساب شده ترتیبی اتخاذ شود که در طول همایش به نقد و بررسی کامل و همه‌جانبه محور مشخص شده توسط کلیه اعضا پرداخته شود، سپس در اختتامیه همایش با حضور بالاترین مقام موثر دولتی ذی‌ربط به محور همایش، نتیجه نشست به ضرس قاطع از جانب تمامی فعالان اقتصادی، از ارگان‌های ذی‌ربط مطالبه شود و با تعیین تیم پیگیری مطالبات تا حصول نتیجه کامل دمی نیاسود. در آن صورت است که می‌توان در قبال صرف هزینه‌های مادی و معنوی به نتیجه قابل قبولی دست پیدا کرد وگرنه با طی روال جاری هیچ گرهی از گره‌های کور این ملت گشوده نخواهد شد. روال بیمارگونه همایش‌های بی‌فرجام اقتصادی کشور ما، جز تجدید دیدار هم‌قطاران و درددل‌های فی‌مابین و هر از گاهی مشاجره‌هایی که کدورت‌هایی را هم در پی دارد، نتیجه‌ای دربر نخواهد داشت. متاسفانه روال کار ما در حال حاضر این است که میزبان با فخر و منت‌داری مقام ارشدی از دولتمردان مرتبط با جریان‌های اقتصادی را دعوت می‌کند و درست طبق روال تمامی همایش‌ها و جلسات خرد و کلانی که در اقصا نقاط کشور برگزار می‌شود، مسوول محترم در بخشی از برنامه با یاران و انصار و هیات همراه از گرد راه می‌رسد و پشت تریبون شروع به سخن‌وری می‌کند و پس از آنکه جمع حاضر را از بیانات گهربار به فیض می‌رساند و اندکی هم خسته می‌شود، با ترک میکروفون، سالن همایش و شهر میزبان را هم ترک می‌کند و اگر بسیار مبادی آداب باشد، با عذرخواهی سر زبانی به وقت پرواز با جلسه هیات دولت یا امثالهم اشاره‌ای می‌کند و صندلی خالی‌اش می‌ماند و آه و حسرت حضار و مابقی دردمندان که آنها هم برای اینکه جای بحث و گلایه‌ای نماند، هر کدام در تقسیم‌بندی‌های پنج دقیقه‌ای از روی نت‌های حاضر شده سریع و بی‌تنفس جملات قصاری را ارائه می‌کنند و:
به پایان آمد این دفتر حکایت همچنان باقی است
رویای تصحیح این فرهنگ نادرست حضور صاعقه‌ای مدیران و دولتمردان در همایش، کی و کجا به واقعیت خواهد پیوست، خدا می‌داند و لاغیر.
کسی که باید به دردهای فعالان این رشته گوش جان فرا دهد، همین مسوولان هستند، نه خود میزبان. من نمی‌‌دانم چه کاری مهم‌تر از این است که اکثریت قریب به اتفاق متولیان اقتصادی کشور در جمعی حاضر باشند و مسوول ارشد مربوطه از حضور سازنده و کامل در آن جمع به بهانه‌های حضور در جلسات دیگری امتناع ورزند. قاعدتا دلیل برگزاری هر همایشی نیازهای خرد و کلان است و اولین انتظاری که از آن می‌رود، این است که پاسخی برای این نیازمندی‌ها به وجود آید. ابراز نیاز همیشه به امید برآورده شدن صورت می‌پذیرد نه تکرار واهی و بیهوده، استماع و بررسی و یافتن پاسخ مناسب برای سوال‌های بزرگ اقتصادی که باید از راس هرم مدیریتی صورت پذیرد.
همایش در یک کلام و در یک تعریف منطقی، لابراتوار آنالیز آلامی است که باید منجر و منتج به نتیجه مطلوب شود، نتیجه‌ای کاملا علمی و عملی و ضرورت این موفقیت (حصول نتیجه لازم و گره‌گشایی که فلسفه وجودی هر همایش آسیب‌شناسانه‌ای است)، اتحاد کامل فعالان اقتصادی و وحدت رویه در احقاق مطالبات است. پس از بررسی‌های لازم در طول همایش وقتی مشکلی به صورت جامع مطرح و ضروری تعریف شد، باید به صورت محوری مطالبه تمامی اعضای تشکل باشد. تخصیص هر همایشی به موضوعی واحد که با عنایت به ضرورت نیاز جامعه در اولویت قرار دارد، از نزدیک‌ترین راه‌های ممکن برای حصول نزدیک‌ترین نتیجه ممکن است. از سری نشست‌های ظاهرا خوش‌فرم ولی در باطن کم‌محتوا، یکی همین دعوت مسوولان به اتاق است که در این سری نشست‌ها هم مسوولان عموما متکلمین وحده هستند و باز سینه لامکشوف و دردمند فعالان می‌ماند و انباشتگی سوالات و مطالبات ریز و درشت که همگی یادگار دست و پنجه نرم کردن در وسط توفان بحر مواج مصائب است.اگر اتاق‌های بازرگانی و صنایع و معادن پارلمان بخش‌خصوصی است، باید با این القاب با مسمی اختیارات لازم را هم داشته باشند که حتی در مواردی حاد با اتحاد کامل و با نظر عموم اعضا بالاترین مقام مسوول مربوطه یا وزیر را هم به پشت تریبون پاسخ‌دهی و گزارش بکشانند. مگر نه این است که هدف دولت و دولتمردان و خلاصه همه متصدیان امور «خدمت» است؟ پس نباید چنین حرفی برای عزیزان ناخوشایند باشد که ان‌شاء‌ا... هم نیست. دلیل این همه استیصال و اصرار بنده و همراهان و دوستان همدرد عدم برخورداری از فرصت لازم و شایان، جهت ابراز آلام این ملت است، نه اغراض و امیال شخصی که استناد این عرایض کاملا ساده و مبرهن است.
* دبیر کل خانه‌های صنعت و معدن کشور
ارسال نظر