گزارش دنیای اقتصاد از نمایشگاهی که با استقبال سرد روبه‌رو شد
یک نمایشگاه و هزار درد دل
روح ا... حاتمی- نمایشگاه فرش در حالی به اتمام رسید که بسیاری از حاضران در آن اعم از غرفه‌داران و بازدیدکنندگان نارضایتی خود را از آن ابراز داشته‌اند.
عکس: حمید جانی‌پور
روح ا... حاتمی- نمایشگاه فرش در حالی به اتمام رسید که بسیاری از حاضران در آن اعم از غرفه‌داران و بازدیدکنندگان نارضایتی خود را از آن ابراز داشته‌اند. کم بودن تبلیغاتی که شایسته نمایشگاه باید باشد، استقبال کم از سوی بازدیدکنندگان خارجی و داخلی و عدم حمایت دولت از بافندگان، تولیدکنندگان و صادرکنندگان مهم‌ترین دغذغه‌ها و انتقادات فعالان فرش بود. بافندگان که البته حضوری اندک در این نمایشگاه داشتند از نبود برخی خدمات بیمه‌ای از جمله بیمه‌های درمانی شکایت داشتند.
تولیدکنندگان اما از دولت خواهان تزریق نقدینگی در قالب وام‌هایی کافی با بهره کم شدند و صادرکنندگان نیز از نهادهای حاکمیتی تقاضا کردند تا جوایز صادراتی را افزایش بدهد و دیپلماسی اقتصادی خود را در زمینه فرش فعال‌تر کند. آنان از دولت می‌خواستند تا اجازه ندهد رقبایی چون چین، هند یا حتی افغانستان به راحتی از طرح‌ها و نقشه‌های قالی ایرانی استفاده و بعد آنها را به نام قالی ایرانی و البته با قیمت تمام شده کمتر در بازار جهانی عرضه کند. همچنین بر اساس اعلام قبلی قرار بود بازدیدکنندگانی از
۵۴ کشور خارجی در نمایشگاه حضور داشته باشند، اما از عمده انتقادات غرفه‌داران به همین مساله برمی‌گشت. آنان عدم استقبال تجار فرش خارجی را ناشی از مسائلی همچون تحریم‌ها و تغییر زمان نمایشگاه از شهریور به مهر ماه و عدم خدمات‌دهی به تجار خارجی می‌دانستند و از دولت خواستار شدند تا همچون کشورهای رقیب در زمینه فرش امکان استقبال و خدمات‌دهی مناسب به تجار خارجی را فراهم کند.
کارگاه تاسیس کنید
کاظمی از تولیدکنندگان فرش بیجار (زرین) در گفت‌وگو با خبرنگار ما از رسومات و موانع فرهنگی سخن می‌گوید که دست آنها را برای نظارت و سرکشی به بافندگان‌شان در روستاها و سایر نقاط بسته است. این فعال فرش می‌افزاید: اولین خواسته ما از دولت تاسیس کارگاه‌های قالی‌بافی همچون کارگاه‌های هند، پاکستان و ... است تا ما بتوانیم نظارت دقیق و فنی بر بافت داشته باشیم.
وی در مورد نمایشگاه هم اظهار می‌دارد:
بی انصافی است اگر بگوییم بد بود. اما در مجموع ۱۰درصد از موجودی خود را فروختیم.
عمقی نداشت
مهدی یی از اصفهان هم که فرش او با نام «اسماء الحسنی» در بخش انتخاب بهترین فرش‌های نمایشگاه، برنده جایزه شد، ضمن آن که مهم‌ترین دلیل انتخاب فرشش را از سوی دست‌اندرکاران کامل بودن مشخصات آن از نظر طرح، نقشه و رنگ می‌داند، در پاسخ به سوالی درباره نمایشگاه در یک کلام جواب می‌دهد که «عمقی نداشت و بازدیدکننده خارجی هم کم بود». وی ضمن آن که دلیل این امر را تبلیغات کم داخلی و بین‌المللی برای نمایشگاه می‌داند، هشدار می‌دهد: اگر عزم ملی برای سر و سامان دهی به فرش ایجاد نشود در سال‌های آینده وضع فرش ایران از این هم که هست بدتر خواهد شد. این فعال بخش خصوصی، خواستار طرحی راهبردی برای فرش می‌شود تا به گفته او: وقتی مسوولان و معاونان وزرا تغییر می‌کنند، هر کسی ساز خود را برای فرش نزند و سلیقه‌ها یا کج‌سلیقگی‌ها نتواند تاثیرگذار باشد. با این طرح راهبردی همه از تولیدکننده تا دولتی‌ها و بخش صادرات ملزم به اجرای آن خواهند شد. مهدی یی در پایان خواستار تاسیس بانک اطلاعات نقشه‌های فرش، ساختن سرودی ملی برای آن و ثبت روزی در تقویم رسمی‌با نام روز ملی فرش شد.
باز هم قیمت تمام شده بالا
اما محمد بهاروند، رییس اتحادیه مرکزی فرش دستباف روستایی ایران ضمن آن که می‌گوید مرکز ملی فرش، اتحادیه‌های تولیدی و صادراتی و مجری نمایشگاهی ایدرو برای نمایشگاه سنگ تمام گذاشتند و همکاری‌های بی‌شایبه‌ای را با تجار داشتند، می‌افزاید: اما باید دانست که فقط بحث برگزاری نمایشگاه ملاک عمل نیست، مهم این است که چگونه برگزار شده است. وی سپس به گفته «پرویزیان» تاجر ایرانی و مقیم آمریکا اشاره می‌کند که به او گفته، قیمت فرش‌های موجود در نمایشگاه از قیمت آنها در بازار فعلی آمریکا بالاتر است و می‌گوید: ما که نمی‌توانیم از کیفیت خوب مواد اولیه و حق‌الزحمه بافندگان بزنیم. اما موازی کاری‌ها و هزینه‌های سربار‌داریم. در این راستا دولت فعلا و نه برای همیشه لااقل تا زمانی که تثبیتی به وجود بیاید، از غرفه‌داران نباید یک ریال هم بگیرد. در این شرایط ما نیاز به ابزاری قوی داریم تا رقبای خارجی را کیش و مات بکنیم.
اتحادیه صنفی تولیدکنندگان و بافندگان، بی‌فایده و بی‌خدمات
بهاروند ادامه داد: تشکیل اتحادیه صنفی تولیدکنندگان و بافندگان که هیچ گونه خدماتی ندارد، بی‌مورد است. اتحادیه مذکور از هر بافنده‌ای ۲۰ الی ۳۰هزار تومان می‌گیرد. در حالی که بافنده می‌تواند با ۱۰هزار تومان عضو تعاونی‌های روستایی و شهری بشود نه این که حق عضویت سالانه بدهد. اتحادیه صنفی عرض یک ماه سه‌چهارمیلیارد تومان بابت توزیع برگ‌های سهام عدالت از بافندگان گرفت. بهاروند از صدا و سیما هم گله‌مند است که چرا این همه به فرش به عنوان میراث تمدن و تاریخ ایرانی بی‌توجه است.
توریست‌ها نیامدند
اما سعید اوتادی، از بافته‌های عشایری ایران انگار که دل پری از برگزاری نمایشگاه دارد، تا از وضعیت نمایشگاه می‌پرسیم، با عبارت «خیلی بد» پاسخ داده و می‌گوید: به مملکت ما یک توریست [تاجر خارجی] نیامد حال آن که مسوولان برای بازدیدکنندگان خارجی برخی نمایشگاه‌ها هتل می‌گیرند و ارزش قائل می‌شوند.
این فعال فرش در جواب این که «شما آینده بازار را چطور می‌بینید؟» می‌گوید: فرش مرد!
مدیرعامل شرکت فرش نگارستان کاشان مرشدی هم که فرش لچک ترنج کاشان او در گروه فرش‌های کلاسیک شهری باف تمام ابریشم با رج شمار بالای ۵۰ از سوی دست‌اندرکاران انتخاب شده است، از مسوولان ابراز نارضایتی می‌کند، هر چند که نمایشگاه را بهتر از پارسال ارزیابی می‌کند و در مورد انتخاب فرشش اظهار می‌دارد: من مطمئن بودم که فرشم انتخاب خواهد شد. چون داوران از نخبه‌های فرش ایران بودند و فرش خوب را تشخیص دادند. عبدا... بهرامی، رییس اتحادیه سراسری شرکت‌های تعاونی تولیدکنندگان فرش دستباف ایران نیز در گفت‌وگو با دنیای‌اقتصاد ضمن آن که از نظم و ترتیب و مرتب بودن نمایشگاه توسط ایدرو تشکر می‌کند، می‌گوید: تغییر زمان نمایشگاه فضای مناسب را ایجاد نکرد و متولیان دولتی که هم قدرت اجرایی و هم بنیه مالی‌دارند باید چاره‌ای بیندیشند. آنان باید بازارهای هدف را به طور به روز شناسایی کنند و تجار خارجی را به ما معرفی کنند.
افزایش ۴۰درصدی قیمت مواد اولیه
این فعال بازار فرش افزود: در حالی که با رکود جهانی و با کاهش قیمت مواد اولیه فرش قیمت تمام شده آن نیز پایین آمد، ما در ایران شاهد افزایش ۴۰درصدی قیمت مواد اولیه هستیم، حال آن که ما انتظار کاهش آن را به نصف داشتیم و این برمی‌گردد به واسطه‌ها و دلال بازی‌ها.
بهرامی‌‌در ادامه خواهان واگذاری توزیع مواد اولیه به اتحادیه‌های تعاونی روستایی و شهری باف
شد تا مواد اولیه با قیمت مناسب و کیفیت بالا در اختیار تولیدکنندگان قرار بگیرد و فرش ایران دیگر از بی‌کیفیتی و افت فروش در بازارهای جهانی و در رقابت با کشورهایی چون ترکیه، هند، چین و ... این همه زیان نبیند. وی در پایان گفت: صدور کارت‌های قالی‌بافی الان در دست اتحادیه صنفی قالی‌بافان بازرگانی است، حال آن که این امر باید به اتحادیه‌ها و بخش خصوصی واگذار شود.محرری، مدیرعامل شرکت فرش بهارستان که هیات داوران از فرش لچک ترنج تخت‌جمشید شرکت متبوعش تقدیر کرده‌اند هم رنگ‌بندی و نقشه فرش را دلیل تقدیر می‌داند و در مورد نمایشگاه می‌گوید: خوب نبود و از آن استقبال نشد. قیمت‌ها بالا و دستمزد فرش پایین است. ضمن آن که دولت از نظر کمک نقدینگی و وام به تولیدکنندگانی مثل ما هیچ‌کاری نمی‌کند و حتی مصوبه مجلس را مبنی بر اعطای وام ۵۰میلیونی اجرا نکرده و تقریبا یک سوم آن را آن هم با شرایطی که به سود ما نیست می‌دهد.
استفاده از رنگ‌های گیاهی
در گروه فرش‌های کلاسیک شهری‌باف با رج‌شمار ۳۰ تا ۵۰ رج هم، قالیچه لچک ترنج از شرکت فرش حکیمی‌فرد‌الموتی به عنوان برترین فرش انتخاب شد. مدیرعامل این شرکت در گفت‌وگو با ما می‌گوید: چون رنگ‌های فرش‌های ما گیاهی بود، از اصالت و سلامت برخورداری داشت و از نقشه‌های اصیل هم استفاده کردیم انتخاب شد.حکیمی‌فرد الموتی ارزیابی خود را از نمایشگاه چنین تشریح کرد: بهتر از پارسال بود، اما مشکلات و موانعی همچون بحران مالی جهانی و مسایل سیاسی و رابطه ما با غرب بر صنعت دستی فرش اثر منفی داشته است. این فرش‌هایی که شما می‌بینید در موزه‌ها مانده‌اند، همه با رنگ‌های گیاهی توانسته‌اند دوام بیاورند.
اما در گروه فرش‌های کلاسیک شهری‌باف پشمی‌با رج‌شمار بالای ۵۰، قالی لچک ترنج شاه عباسی از شرکت فرش محمد صیرفیان به عنوان برترین فرش انتخاب شده بود. به سراغ این فعال فرش هم رفتیم و او گفت: خوب نبود و اطلاع‌رسانی کافی صورت نگرفت. بازدیدکننده خارجی اندک بود و ما خودمان چندنفری را از دبی و ژاپن دعوت کرده بودیم که آمدند. زمان نمایشگاه بهتر بود در همان اول شهریور ماه بماند و در ماه رمضان هم می‌توان ساعت آن را از ۱۵ تا ۲۲ تنظیم کرد. ضمن آن که بسیاری از خریداران عمده یا تاجرند و مسافر یا از خارج می‌آیند و از این نظر مشکلی برای آنها ایجاد نمی‌شود.
فرش‌های لوکس، ۵۰درصد کاهش تولید
ابریشم هاشم آخوندی نیز در گفت‌وگو با ما، مهم‌ترین مشکلات فرش را در حال حاضر، نقشه‌های تکراری و قیمت تمام شده کمتر رقبای خارجی با توجه به ارزان‌تر بودن دستمزد کارگر در آن کشورها دانست و افزود: شبه‌دولتی‌ها به فرش هم ضربه زدند. آنها یارانه و کمک از دولت دریافت می‌کنند، ولی الان خود من برای آوردن فرش‌هایم از‌هانوفر آلمان باید کیلویی ۴یورو بپردازم. الان تولید فرش‌های مرغوب و ابریشمی به ۵۰درصد کاهش یافته و مثلا ما فرشی را که پارسال ۲میلیون و هفتصد‌هزار تومان خریدیم اکنون باید ۲ میلیون و ۳۰۰هزار تومان بفروشیم. این همه تورم در ایران و جهان هست، ولی فقط این فرش است که از ارزش و بهای آن کاسته می‌شود.
صادرات ۶۰میلیون دلاری فرش ایران به اروپا
میزان صادرات فرش ایران به اروپا در سال ۲۰۰۹ میلادی نسبت به سال قبل، ۳۰درصد کاهش داشته است. بهرام طاهباز، رییس اتحادیه واردکنندگان فرش ایران در اروپا در گفت‌وگو با موج، با اعلام این مطلب اظهار کرد: در سال گذشته، ایران بین ۱۱۰ تا ۱۲۰میلیون دلار فرش به اروپا صادر کرد.وی گفت: با گذشت بیش از هشت ماه از سال ۲۰۰۹، ایران تاکنون ۵۰ تا ۶۰میلیون دلار فرش به اروپا صادر کرده است.طاهباز در پاسخ به اینکه آیا این امکان وجود دارد که ما بتوانیم صادرات فرش به اروپا را به میزان صادرات سال گذشته برسانیم، اذعان داشت: برای ما امکان جبران کاهش صادرات وجود ندارد.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به روند فعلی صادرات فرش ایران به اروپا و شرایط بازار جهانی و با احتساب میزان صادرات فرش ایران به اروپا در ماه‌های آتی، حجم صادرات ایران به اروپا در سال ۲۰۰۹ حدود ۳۰درصد کاهش خواهد یافت.
ارسال نظر