وحشت از رشد سریع آمریکا

سوال مهم سرمایه‌گذاران این است که عمق رونق کنونی چه میزان است و آیا با کاهش حمایت‌های بانک‌های مرکزی شرایط مثبت باقی خواهد ماند یا نه؟ پاسخ این سوال عامل مهم در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران و وضعیت بازارهای مالی است. در واقع هر نشانه‌ای از عمق کم رونق عاملی برای هراس سرمایه‌گذاران خواهد بود. نهادهای تحلیلگر نسبت به افق اقتصاد جهان خوش‌بین هستند، اما حتی آنها هم به وجود ریسک‌های مختلف اشاره کرده‌اند به همین دلیل است که چند خبر مثبت از اقتصاد آمریکا سبب هراس سرمایه‌گذاران درباره کاهش حمایت‌های بانک‌های مرکزی می‌شود.

یکی از نشانه‌های عمیق بودن رونق اقتصاد جهان، افزایش سرمایه‌گذاری شرکت‌ها و رشد مصرف شهروندان است. شرکت‌ها در ماه‌های اخیر سرمایه‌گذاری بیشتری کرده‌اند، اما هنوز هم هزاران میلیارد دلار سرمایه نقد وجود دارد که به دلیل احتیاط شرکت‌ها صرف توسعه فعالیت‌ها نشده است. یکی دیگر از عوامل نگرانی، هشدارهای ترامپ به چین و مکزیک در حوزه مبادلات تجاری است. ایده «اول آمریکا» و سیاست‌هایی که دولت آمریکا برای تحقق این ایده در پیش گرفته می‌تواند هزینه تولید را برای شرکت‌های این کشور بالا ببرد. این نوع نگرانی‌ها سبب شکنندگی رونق بازارهای مالی می‌شود.

دولتمردان آمریکا باید به این نکته توجه کنند که شاخص‌های اقتصادی به هم وابسته هستند، این به آن معناست که نمی‌توان صرفا در مسیر بالا بردن نرخ رشد حرکت کرد؛ اما به دیگر موضوعات و تاثیر سیاست‌های پولی و مالی انبساطی بر بازار مالی و شاخص‌های اقتصادی توجه نداشت. این هفته کاخ سفید برنامه توسعه زیرساخت‌ها را که ترامپ در دوران تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری خود قول داده بود، معرفی کرد. این برنامه شامل اختصاص بودجه ۲۰۰ میلیارد دلاری از سوی دولت طی یک دهه برای توسعه و نوسازی زیرساخت‌های کشور است. این بودجه به ایالت‌ها داده می‌شود تا صرف بهبود و توسعه شود، اما این رقم تنها ۲۰درصد مبلغ هر طرح توسعه خواهد بود و ۸۰ درصد منابع مالی باید از سوی شهرها و ایالت‌ها تامین شود.

در یک سال اخیر امیدواری به تداوم سیاست‌های مالی انبساطی عاملی برای رونق بورس و بهبود شاخص‌های اقتصادی در آمریکا بوده است. دولت آمریکا تلاش کرده به وعده‌هایی که قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ داده شد عمل کند و ترامپ در این مسیر حرکت کرده است. اما اجرای وعده‌ها باید با در نظر گرفتن شرایط در تمام بخش‌های اقتصادی و تاثیر بر بازارها انجام شود. معمولا برنامه‌هایی که بدون توجه به اثرات آن اجرا می‌شود نتایج مورد نظر را در پی ندارد. رویکرد احتیاط آمیز بانک مرکزی درباره برنامه بالا بردن نرخ‌های بهره مفید بود؛ اما به نظر می‌رسد بازار برای افزایش سریع تر نرخ‌ها آمادگی ندارد. این در حالی است که برای جلوگیری از ریسک‌های بزرگ‌تر باید سیاست‌های حمایتی سریع‌تر محدود شود. برخی کارشناسان معتقدند امسال بیش از سه بار نرخ‌های بهره در آمریکا بالا برده می‌شود و سال آینده نرخ‌ها به ۳ درصد خواهد رسید. این افزایش ضروری است؛ اما ابتدا باید بازارها به شکل‌های مختلف برای آن آماده شوند.