علل افزایش جذابیت سپردهها
۱. سیاست‌‌‌های بانک‌مرکزی در زمینه کاهش نرخ رشد نقدینگی و نرخ تورم: نرخ بهره حقیقی که عبارت است از نرخ سود بانکی منهای تورم، معیار تصمیم‌گیری در مورد سپرده‌‌‌گذاری در بانک است. یکی از عوامل افزایش نرخ بهره حقیقی، کاهش تورم است. بنابراین در شرایطی که نرخ تورم کاهش می‌‌‌یابد هزینه فرصت سرمایه‌گذاری در سایر بازارها افزایش می‌‌‌یابد؛ زیرا باید از فرصت سودآوری بالاتر نسبت به گذشته صرف‌نظر کرد. به عبارت دقیق در این شرایط به‌رغم ثابت بودن نرخ بهره اسمی که توسط بانک‌مرکزی تعیین و اعلام می‌شود، سود واقعی حاصل از سپرده‌‌‌گذاری افزایش می‌‌‌یابد و افراد برای فعالیت در بازارهای دیگر نظیر بازار سرمایه باید از سود بیشتری نسبت به گذشته صرف‌نظر کنند. در نتیجه به علت افزایش نرخ سود حقیقی، انگیزه و تمایل برای سپرده‌‌‌گذاری در بانک افزایش می‌‌‌یابد.
۲. افزایش نرخ سود بانکی از بهمن‌ماه سال ۱۴۰۱: عامل دیگری که موجب افزایش نرخ سود حقیقی و انگیزه برای سپرده‌‌‌گذاری در بانک می‌شود، افزایش نرخ سود اسمی است. از بهمن‌ماه سال گذشته بانک‌مرکزی به افزایش نرخ سود سپرده‌‌‌های بلندمدت به میزان ۵/ ۴درصد اقدام کرده و در نتیجه نرخ سود سپرده‌‌‌های بلندمدت از ۱۸درصد به ۵/ ۲۲درصد افزایش یافته است. بالا بردن نرخ سود اسمی موجب افزایش توانایی بانکها در جذب سپرده می‌شود. علاوه بر این برخی از بانکها اقدام به پرداخت نرخ‌های سود بسیار بالاتر از نرخ اعلامی توسط بانک‌مرکزی میکنند؛ به‌طوری که در برخی موارد تا ۵درصد بیشتر از نرخ سود رسمی به مشتریان خود، سود پرداخت میکنند. پیشنهاد نرخ‌های سود این‌چنینی که اخیرا به امری متداول در میان بانکها تبدیل شده است، موجب افزایش جذابیت سپرده‌‌‌گذاری در بانک می‌شود.
۳. استفاده از تسهیلات بانکها: در شرایط تورمی موجود، تقاضای قابل‌توجهی برای دریافت تسهیلات در نرخ‌های سود کنونی وجود دارد. از طرفی در پی غیر‌قانونی شدن دریافت سپرده نقدی در بانکها، بسیاری از بانکها برای اعطای تسهیلات به مشتریان، شرط ایجاد معدل حساب از طریق سپرده‌‌‌گذاری را مطرح میکنند. بنابراین افراد برای بهره‌‌‌مندی از تسهیلات بانکها اقدام به سپرده‌‌‌گذاری در این بانکها میکنند که موجب افزایش حجم سپرده‌‌‌های بانکی می‌شود.
۴. عدم‌جذابیت سایر بازارها: در ماه‌‌‌های اخیر شاهد ثبات قیمت دارایی‌‌‌هایی نظیر طلا و کاهشی بودن قیمت سایر دارایی‌‌‌ها مانند مسکن و خودرو بوده‌‌‌ایم. از طرفی با بررسی مبادلات انجام‌شده در بازار مسکن و خودرو شاید بتوان گفت این بازارها در رکود هستند. بنابراین در این شرایط و با توجه به افزایش نرخ سود حقیقی سپردهها، سپرده‌‌‌گذاری در بانک آسان‌‌‌ترین و مطمئن‌‌‌ترین راه کسب سود است.
۵. استفاده از فرصت‌‌‌های سودآوری آینده: با توجه به انتظارات از شرایط اقتصاد سیاسی آینده، افراد انتظار فراهم شدن فرصت‌‌‌های سرمایه‌گذاری و سودآوری در آینده نزدیک را دارند، به همین دلیل برای استفاده از شرایط سودآوری احتمالی به نقدینگی نیاز خواهند داشت و در این شرایط نقدشوندگی دارایی افراد اهمیت پیدا می‌کند؛ در نتیجه سپرده‌‌‌گذاری در بانک بهترین و ایمن‌‌‌ترین روش نگهداری پول است.
۶. برگزاری جشنواره‌‌‌های حساب‌‌‌های قرض‌‌‌الحسنه در تابستان: بسیاری از بانکها در فصل تابستان برای جذب سپرده‌‌‌های ارزان‌قیمت اقدام به برگزاری جشنواره حساب‌‌‌های پس‌‌‌انداز میکنند که موجب جذب سپرده‌‌‌های مشتریان با انگیزه‌‌‌های خیرخواهانه یا دریافت جایزه می‌شود. بنابراین اقدامات بانک‌مرکزی در جهت کاهش نرخ رشد نقدینگی و تورم در کنار انتظارات افراد از شرایط آینده اقتصادی و سیاسی کشور و کاهش جذابیت سایر بازارها، موجب افزایش انگیزه برای سپرده‌‌‌گذاری در بانک و باعث افزایش حجم سپرده‌‌‌های بانکی در ماه‌‌‌های اخیر شده است.
چنانچه اطلاعات سپرده‌‌‌های بانک‌های مختلف در دسترس باشد با بررسی سهم بانکها از افزایش سپردهها می‌‌‌توان به علت اصلی این موضوع پی برد. به‌طور مثال داشتن سهم قابل‌توجهی از سپرده‌‌‌های بانکی توسط بانک‌هایی که نرخ سودی بسیار بالاتر از نرخ سود اعلامی بانک‌مرکزی به مشتریان خود پیشنهاد می‌دهند، می‌‌‌تواند نشان‌دهنده اهمیت بالای نرخ سود در افزایش حجم سپرده‌‌‌های بانکی نسبت به سایر عوامل باشد.
