نرخ سه‌گانه ارز

نویسنده: پیتر ساکو منبع: پانام‌پست ارزش بولیوار ونزوئلا در ماه گذشته سقوط کرد و در بازار سیاه از ۵۶/۱۰۲ در هر دلار به ۰۲/۱۵۹ در هر دلار رسید. این کاهش ارزش حاکی از آن است که ونزوئلا به سمت ابرتورم پیش می‌رود. اقتصاددانان برآورد می‌کنند که ابرتورم زمانی رخ می‌دهد که تورم- کاهش قدرت خرید یک پول که از طریق افزایش سطح قیمت اندازه‌گیری می‌شود- در مبنای ماهانه از ۵۰ درصد فراتر رود. با توجه به نرخ ارز در بازار سیاه و شاخص قیمت مصرف‌کننده در آمریکا، می‌توان نتیجه گرفت که تورم ونزوئلا در ماه نوامبر به ۲۷/۵۵ درصد رسیده است. در حال حاضر یک اسکناس ۱۰۰ بولیواری فقط ۹/۶۲ سنت ارزش دارد. اگر سقوط آزاد ارزش بولیوار ادامه یابد، تورم ترکیبی سالانه به ابرتورم تبدیل خواهد شد.

در کشوری که سه نرخ رسمی برای ارز وجود دارد، نرخ غیررسمی دقیق‌ترین معیار برای اندازه‌گیری قدرت خرید بولیوار محسوب می‌شود. بوریس آکرمن،اقتصاددان و استاد دانشگاه سیمون بولیوار در کاراکاس، می‌گوید:«نرخ بازار سیاه معیار بسیار خوبی از نرخ ارز است. به‌رغم کنترل مالی سختگیرانه دولت، انتظارات عمومی و دلالی همچنان موجب افزایش نرخ ارز می‌شود.»

در اقتصاد بحران‌زده ونزوئلا، مردم این کشور به دلیل بی‌ثباتی بولیوار به دلار آمریکا پناه می‌برند که جایگزینی باثبات و اندوخته‌ای با ارزش است. در واکنش به این مساله، نیکلاس مادورو،رئیس‌جمهوری ونزوئلا تلاش می‌کند به‌طور پیوسته دسترسی به دلار آمریکا را در این کشور کاهش دهد و حتی معامله با دلار را ممنوع اعلام کرده است.

در سال جاری، دولت برای جلوگیری از رونق بازار سیاه سومین نرخ «سیکاد دو» را اعلام کرد. سیکاد دو یک بازار قانونی برای مبادله ارز است. اما این اقدام نتیجه منفی داشت و نرخ ارز در بازار سیاه از زمان راه‌اندازی سیکاد دو در ماه مارس، دو برابر شده است.

مشکلات اقتصادی ونزوئلا به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است به طوری که نشریه اکونومیست معتقد است ونزوئلا دارای «بدترین مدیریت اقتصادی جهان» است. آکرمن می‌گوید: «مسیر پیش‌رو مشخص است. دولت اگر می‌خواهد روند کنونی را معکوس کند باید کنترل قیمت‌ها را حذف کند و قیمت بنزین را افزایش دهد. دولت باید دست به آزادسازی اقتصادی بزند. اما فکر نمی‌کنم این اتفاق به زودی رخ دهد.»

به‌رغم شکاف در حزب سوسیالیست متحد ونزوئلا، آنهایی که زمام امور را به دست دارند به «انقلاب بولیواری» چاوز همچنان وفادار هستند.

در واقع به نشان وفاداری به سوسیالیسم قرن ۲۱، مادورو در سال جاری اورلاندو بورگو، همرزم «چه گوارا» در انقلاب کوبا و دانش‌آموخته دانشگاه مسکو را به‌عنوان رئیس تیم مشاوران اقتصادی خود منصوب کرد.

در ماه نوامبر مادورو برای جبران کاهش درآمدهای نفتی ونزوئلا ۴۵ قانون و اصلاحات را امضا کرد.

از جمله این قوانین، قانون جدید مالیات‌ها است. ونزوئلا که مالک بزرگ‌ترین ذخایر نفتی جهان است، اکنون با خطر ناتوانی در بازپرداخت بدهی‌هایش رو‌به‌رو شده و مجبور شده است از الجزایر نفت خام سبک وارد کند.

آکرمن می‌گوید: «فکر نمی‌کنم ونزوئلا به سطح ابرتورم وارد شده باشد، اما مطمئنا به این سطح نزدیک شده است. ارائه تعریف دقیق از ابرتورم دشوار است، اما اگر دولت هم‌اکنون اقدام نکند، به زودی وارد ابرتورم می‌شویم.»

ونزوئلا از بالاترین نرخ تورم جهان رنج می‌برد و اولین کشوری است که از نشانه‌های ابرتورم آسیب دیده است. تورم ونزوئلا از طریق پروژه پول‌های آشفته موسسه کاتو رصد می‌شود. این موسسه نرخ تورم را در کشورهایی که دارای مشکلات اقتصادی شدید هستند، محاسبه می‌کند.