روی دیگر حمله عربستان به یمن

منبع:

www.asianews.it

عربستان از جنگ با یمن به‌عنوان ابزاری برای کنترل مشکلات داخلی به‌ویژه نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی استفاده می‌کند. با آنکه خاندان پادشاهی عربستان در پول غوطه می‌خورند، بیش از ۲۰ درصد مردم این کشور در فقر به‌سر می‌برند و نسل جوان و تحصیلکرده این کشور اگر به ساختار قدرت وابسته نباشند برای یافتن شغل با مشکلات بزرگ مواجه هستند.

در این میان بسیاری از جوانان عربستانی جذب گروه داعش شده‌اند. ۱۵ درصد جمعیت عربستان شیعه هستند و به شدت از سوی حکومت تحت کنترل و فشار قرار دارند. در مقاله حاضر استاد روابط بین‌الملل و سیاست خاورمیانه در دانشگاه برادفورد به بررسی چگونگی بهره‌برداری حکومت عربستان از جنگ در یمن برای سرکوب تنش‌ها و مخالفت‌های داخلی می‌پردازد:

جنگ با یمن که تاکنون به کشته شدن تعداد زیادی از مردم این کشور منجر شده است، از سوی حکومت عربستان با دو هدف انجام می‌شود. عربستان از یکسو نمی‌خواهد حوزه نفوذ خود در شبه جزیره عربستان را از دست بدهد و یمن به دست گروهی مخالف دولت عربستان بیفتد و از سوی دیگر تلاش می‌کند از این جنگ به‌عنوان ابزار سرکوب مخالفت‌ها که حاصل مشکلات اقتصادی و فقر است بهره ببرد. با آنکه عربستان کشوری یکپارچه به نظر می‌رسد، اما در واقع چنین نیست و ریسک‌هایی نظیر درگیری‌های قبیله‌ای و قومی و فقر و نابرابری‌های اقتصادی، یکپارچگی آن را تهدید می‌کند.

دولت عربستان در مواجهه با مشکلات داخلی یا آنها را نادیده می‌گیرد یا تلاش می‌کند با توسل به سیاست خارجی بر آنها سرپوش گذارد. جنگ با یمن اثرات سیاسی و اقتصادی عمیق برای عربستان و پادشاه جدید آن دارد. شاه سلمان که در ژانویه سال‌جاری میلادی؛ یعنی حدود چهار ماه پیش به قدرت رسیده در کمتر از سه ماه از آغاز زمان تصدی این جایگاه، بزرگ‌ترین اقدام سیاست خارجی در چند سال اخیر عربستان را که همان حمله به یمن است آغاز کرده است؛ اگرچه مانورهای سیاسی اولیه او نشان می‌دهد سیاست خارجی مهمترین مشغله ذهنی وی است، اما عوامل مختلف در داخل، ثبات پادشاهی عربستان را تهدید می‌کند.

از سال ۱۹۷۳ هنگامی که بحران نفت لطماتی به اقتصاد جهان وارد کرد عربستان یک کشور تاثیرگذار و مرکز ثروت و ثبات قلمداد شده است، اما این تصویر نشان‌دهنده واقعیت‌های موجود نیست. اگرچه در عربستان بالاترین تمرکز خانواده‌های ثروتمند وجود دارد ۲۰ درصد مردم در فقر زندگی می‌کنند. ارزش خالص دارایی‌های خاندان پادشاهی عربستان ۱۴۰۰ میلیارد دلار است و هزاران شاهزاده به دلیل عضویت در خانواده‌های ثروتمند در رفاه به‌سر می‌برند.

بیش از دو سوم جمعیت عربستان زیر ۳۰ سال دارند و سه چهارم تمام افراد بیکار در این کشور زیر ۲۰ سال دارند. اکثر آنها تحصیلکرده هستند و انتظار دارند شغل دولتی به آنها داده شود، اما یافتن شغل دولتی هر روز دشوارتر می‌شود و تنها کسانی که به ساختار قدرت نزدیک هستند شانس یافتن شغل دارند. به این ترتیب نسل جوان عربستان دچار مشکلات اقتصادی است و این امر زمینه‌ساز بحران‌های اجتماعی است. مردم در‌باره فقر و فساد خشمگین هستند و یک راه برای سرپوش گذاشتن بر این خشم استفاده از ابزارهای سیاست‌های خارجی است.

اما اقدامات عربستان در یمن نمی‌تواند برای مدتی طولانی مشکلات اقتصادی داخلی را از یاد مردم ببرد و فشارها بر دولت هر روز بیشتر می‌شود. عربستان که دارای ۱۶ درصد ذخایر اثبات شده نفت جهان است عملا اقتصاد نفت‌محور دارد و اکثر فعالیت‌های اقتصادی در کنترل دولت این کشور است. بخش نفت عربستان بیش از ۸۰ درصد بودجه دولت را تشکیل می‌دهد.