تشدید واگرایی در جهان

جفری روزنبرگ استراتژیست ارشد اعتباری پیشین «بانک آمریکا مریل لینچ» کاهش رشد ایالات متحده و افزایش رشد اروپا در نخستین فصل سال ۲۰۱۵ بیشتر از آنکه واگرایی باشد، تشدید واگرایی‌های قبلی است. ناظران بازار از «زیگ» آمریکا در روزهای «زاگ» اروپا می‌گویند، اما این گفته تطابقی با واقعیات ندارد. در واقع، واگرایی اصلی مربوط به سیاست‌های پولی است؛ در حالی که اروپا به تشدید سیاست‌های انبساطی مشغول است، آمریکا به انقباضی کردن سیاست‌های خود فکر می‌کند و این امر تازه‌ای نیست. پس واگرایی فعلی، ادامه واگرایی قدیمی است. جالب اینجا است زمانی که آمریکا رشدی قوی داشت، اروپا رشد صفر داشت و حالا که رشد آمریکا منفی شده است، اروپا رشد داشته است.

نمودار زیر رشد سالانه فصل به فصل آمریکا، ژاپن و منطقه یورو را در ۴ فصل گذشته نشان می‌دهد. سال گذشته اقتصاد آمریکا تنها نقطه درخشان بازارهای توسعه‌یافته بود. تولید ناخالص داخلی آن در فصل‌های دوم تا چهارم با نرخ سالانه ۶/ ۴، ۵ و ۲/ ۲ درصد رشد کرد. این در حالی است که در آن زمان اقتصادهای ژاپن و اروپا در حال تقلا با فشارهای رکودی بودند.

با توجه به نمودار آشکار است در حالی که ایالات متحده در سال گذشته نرخ‌های رشد نیرومندی را به ثبت رسانده، ژاپن و اروپا در این مدت در حال تقلا بوده‌اند. این امر باعث شده بانک‌های مرکزی به سیاست‌های واگرا رو بیاورند. فدرال رزرو با پایان دادن به سیاست‌های تسهیل کمی به فکر افزایش نرخ‌های بهره افتاد و ژاپن و اروپا نسخه‌ای تازه از سیاست‌های تسهیل کمی را آغاز کردند.

نرخ رشد اقتصادی ایالات متحده در نخستین فصل سال‌جاری با افت روبه‌رو شده در حالی که اقتصاد منطقه یورو و ژاپن در این مدت تا حدی بزرگ شده‌اند. اینها دلایل دیگری از ادامه و تشدید واگرایی اقتصادهای جهان هستند.

تشدید واگرایی در جهان