حرکت محتاط ژاپنی‌ها

میتسرو اوب

تحلیلگر وال استریت ژورنال

یک هیات ۶۰ نفری شامل فعالان اقتصادی ژاپن به سرپرستی معاون وزیر اقتصاد این کشور به ایران سفر کرده است تا معاهده‌های تجاری با ایران منعقد کنند. ‌هیات تجار نفت ژاپنی در حال سبک و سنگین کردن اوضاع عقد قراردادهای نفتی بعد از توافق بین ایران و ۶ قدرت جهانی هستند با این امید که تحریم‌ها برداشته خواهد شد. «میاکه» ‌وزیر امور خارجه پیشین ژاپن و مسوول پژوهش‌ها در موسسه کانون گفته است: «هنوز ریسک بسیار زیادی در ایران وجود دارد چرا که احتمال وقوع تنش‌ همچنان بالا است. تضمینی وجود ندارد که اوضاع برای سه سال آینده ثابت بماند، بهتر است برای انعقاد قرارداد با ایران عجله نکنیم.»

براساس این گزارش، ‌کارشناسان ژاپنی در قرارداد با ایران بسیار محتاطند و معتقدند از آنجا که قیمت نفت می‌تواند برای اقتصاد ژاپن تعیین‌کننده باشد، برای عقد قرارداد باید قیمت‌ نفت کنترل شود. رشد اقتصاد ژاپن در سه ماه نخست سال جدید میلادی ۱/ ۰ درصد افت کرد و این احتمال می‌رود که در نیمه دوم سال هم دوباره افت کند و بنابراین باید ژاپن جلوی هرگونه ریسک‌ را بگیرد. اما در این حین، نیپون مدیرعامل شرکت نفت و انرژی ژاپن که بزرگ‌ترین پالایشگاه ژاپنی و واردکننده نفت از ایران است اشاره کرده که به دنبال واردات بیشتر از ایران است.

میزان واردات نفت ژاپن از ایران از ۱۰ درصد در سال ۲۰۱۰ تا حدود ۵ درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است. ساکانشی، تحلیلگر ارشد موسسه اقتصادی انرژی ژاپن می‌گوید: «ایران درصدد یافتن سرمایه‌گذاری خارجی برای منابع نفتی خود است که ممکن است سرمایه‌گذارانی برای میدان نفتی آزادگان از سوی ژاپن پیدا شود.»

با وجود این کارشناسان به ریسک بالا در این مورد هشدار می‌دهند و تامین نیاز نفتی ژاپن را نیازمند تنوع‌سازی تامین نفت خود می‌دانند. مذاکره هیات ژاپنی با ایران درباره موافقت‌نامه سرمایه‌گذاری مشترک صورت گرفت و هدفش دستیابی به توافق در کوتاه‌ترین زمان ممکن است تا شرکت‌های ژاپنی بتوانند بار دیگر در این کشور نفت‌خیز فعالیت کنند. از آن زمان هیات‌های بین‌المللی در تلاش برای فعالیت در بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی که درصدد پیوستن به تجارت جهانی و نظام مالی جهانی پس از فروپاشی اتحاد شوروی در سال ۱۹۹۱ است، راهی تهران می‌شوند. یک مسوول وزارت امور خارجه ژاپن گفت این کشور درباره تحریم‌هایی که شامل ممنوعیت سرمایه‌گذاری‌های جدید در پروژه‌های نفت و گاز ایران است، تصمیم‌گیری خواهد کرد. این مسوول ژاپنی گفت: «تلاش می‌کنیم در کمترین زمان به توافق با ایران دست یابیم ولی هیچ چیز قطعی نیست.»

«دایشیرو یاماگیوا» معاون وزیر اقتصاد و بازرگانی و صنایع ژاپن به همراه مسوولان اجرایی شرکت‌های نفتی و بازرگانی ژاپن به تهران سفر و با شماری از مقامات بلندپایه دولت ایران گفت‌وگو کرد.