زمین به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان اقتصاد شهرها به ویژه در کلان‌شهرها و مراکز تراکم جمعیتی نقشی محوری در تمامی ابعاد اقتصادی، اجتماعی، تجاری و... ایفا می‌کند و قیمت آن همچون دیگر کالاها در اقتصاد، توسط عرضه و تقاضای بازار تعیین می‌شود. در بحث مسکن از نظر تئوری می‌توان عرضه زمین را تقریبا ثابت در نظر گرفت. این گفته از آنجا ناشی می‌شود که در یک محدوده شهری میزان مشخص و ثابتی از زمین قابل عرضه است. به این ترتیب اگر میزان تقاضا از سطح عرضه پیشی گیرد، می‌توان انتظار داشت که قیمت زمین یا ساختمان بر اثر مازاد تقاضا افزایش یابد.

با توجه به کشش کم عرضه زمین همواره این سوال مطرح است که چگونه می‌توان این بازار را تنظیم کرد. البته بازار زمین شهری در گذر زمان و در نتیجه تحولات گوناگون اقتصادی و اجتماعی دستخوش تغییرات فراوانی شده که عمده این تغییرات خود را در افزایش قیمت زمین به‌عنوان مهم‌ترین و اساسی‌ترین عامل تعیین قیمت نهایی ساخت مسکن نشان می‌دهد. به‌عنوان مثال مهاجرت‌های گسترده به مراکز شهری به ویژه کلان‌شهرهایی مانند تهران، افزایش جمعیت و کمبود موجودی زمین در شهرهای بزرگ و مراکز اصلی سکونتی طی سال‌های اخیر نقش زمین در اقتصاد شهر را پررنگ‌تر و محوری‌تر کرده است، به طوری که هم‌اکنون ۵۸ درصد از هزینه نهایی ساخت مسکن مربوط به هزینه‌ای است که سازندگان بابت تامین زمین پرداخت می‌کنند. نقش غیرقابل انکار زمین در قیمت مسکن، بررسی و تحلیل ساختار بازار زمین را به امری ضروری مبدل ساخته است و باید ضمن بررسی جوانب مختلف موضوع، سیاست‌گذاری‌های لازم در این زمینه را به مورد اجرا درآورد. در این پرونده به تحلیل مفصلی از زوایای مختلف بازار مسکن می‌پردازیم.