محدودیت‌های داخلی و خارجی سنگ‌آهن

مرتضی علی‌اکبری معاون مالی و اقتصادی شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات معمولا وقتی به دنبال چاره کارمی‌رویم که آب از سرگذشته است. نزول قیمت‌های جهانی از یک طرف، افزایش قیمت تمام شده محصول با نرخ تورم داخلی از طرف دیگر و هزینه عوارض‌های کمرشکن به نام بهره مالکانه و حقوق دولتی و... باعث شده سرمایه‌گذاری در صنعت سنگ‌آهن و فولاد راکد و غیراقتصادی شود. در حدود دو سال اخیر آیا غیر از اشخاصی که ادامه حیات آنان تا مدتی بستگی به اتمام طرح‌ها دارد، کسی سرمایه‌گذاری جدید انجام داده‌ است؟ چرا روند اجرای طرح‌ها که با قدرت درکشور در حال اجرا بود، متوقف یا کند شده؟ چرا در داخل اسم خودکفایی را یدک می‌کشیم ولی قیمت تمام شده این صنعت را سرسام‌آور بالا می‌بریم؟ تولیدکنندگان حمایت نمی‌خواهند؛ سنگ جلوی پای آنان نگذارید. وقتی صنعت سنگ‌آهن در بهترین شرایط بود سرمایه‌گذاران عمده به سمت اجرای طرح‌ها برای خودکفایی رفته‌اند سرمایه خود را در همین کشور هزینه کرده‌اند، ولی حدود ۲ سال است قیمت‌های جهانی فولاد و سنگ‌آهن به کمتر از نصف کاهش یافته است اما بازهم عوارض ۳۰ درصد فروش از بابت بهره مالکانه در بودجه سال ۹۴ مطرح است. اصولا انگار صدای شکستن استخوان این صنعت به گوش تصمیم‌گیران نمی‌رسد.اصلا فرقی نمی‌کند چه زمانی که سنگ‌آهن ۱۲۰ دلار بوده و چه زمانی که ۳۵ دلار، آیا نمی‌دانیم فولاد درانبارها دپو شده و ظاهرا دست‌اندرکاران کاری به این کارها و حمایت از تولید و اشتغال چند میلیون نفری در صنایع سنگ‌آهن و فولاد ندارد. دست‌اندرکاران عوارض کمرشکن خود را می‌خواهند آیا سود صنعت فقط باید برای دولت باشد نه سهامدار؟ سهامداران در این شرایط سخت تولید، ۲۵ درصد مالیات بدهند،۳۰ درصد فروش را بهره مالکانه بدهند و حقوق دولتی بپردازند افزایش سالانه تورم را هم به آن اضافه کنیم اصلا دیگر برای سهامدار باتوجه به سرمایه‌گذاری انبوه چیزی باقی می‌ماند؟ باور کنید اگر عاشق نباشند پولشان را در بانک‌ها می‌گذارند چندین برابر بدون دغدغه سود خواهند برد. قیمت سنگ‌آهن را آزاد نمی‌کنند (حتی وقتی که آزاد کردن و نکردن آن تفاوتی ندارد) ۲ سال پیش با حدود ۱۳۰ میلیارد تومان می‌شد یک کارخانه آهن اسفنجی ۸۰۰ هزارتنی ایجاد کرد و اکنون باید نزدیک ۳۰۰ میلیارد تومان بابت احداث یک کارخانه مشابه بدهند. آیا کسی کارخانه‌ای را نزدیک ۳ برابر قیمت ۲ سال پیش ایجاد می‌کند تا سود بسیار اندک ببرد؟ در حال حاضر معادن کوچک و متوسط ما متوقف شده‌اند؛ قیمت‌های جهانی کاهش شدید پیدا کرده و چشم‌انداز سال ۹۴ وضعیت بهتری را نشان نمی‌دهد.

درپایان باید با توجه به شرایط صنعت و اقتصاد و قیمت‌های داخلی و خارجی و با چشم‌انداز وضعیت آتی قیمت و صنعت درسال ۹۴، عوارض بهره مالکانه و حقوق دولتی تعیین شود. همه می‌دانند دولت با مشکلات نفتی و تحریم‌ها دست و پنجه نرم می‌کند ونیاز به نقدینگی دارد، اما نه به بهای تضعیف این صنعت. بگذارید یکبار برای سال‌های سال خود را به خودکفایی نزدیک کنیم، همیشه محصولات درانبار دپو نمی‌شوند. در شرایط عادی کشور ما نیاز به واردات شمش دارد اگر اکنون واقعیت را نپذیریم، فردا دیر است. باید کاری کنیم که برای سرمایه‌گذاران در این صنعت جاذبه وجود داشته باشد نه دافعه؛ این صنایع از طرفی در بازار سرمایه جلودار بوده‌اند، ولی الان قیمت سهام آنان در بورس به نصف کاهش یافته و از طرفی سودآوری شرکت‌ها تضعیف شده و قیمت تمام شده نیز هرساله افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده است، با این وضعیت سهامداران باید چه انگیزه‌ای برای ادامه داشته باشند؟ سهامداران انتظار دارند دراین شرایط سخت، دست آنان با کاهش عوارض در بودجه سال ۱۳۹۴ گرفته شود. بگذارید سهامداران نفسی بکشند اگر اجازه بدهید به خودکفایی برای اولین‌بار درکشور نزدیک شده‌ایم و تا پایان راه خودکفایی چندین گام دیگر نمانده پس تلاش این صنعتگران را هدر ندهیم و یار و غمخوار آنها باشیم که همه درخودکفایی و لذت آن سهیم باشیم.