مزیت تولید ماشین‌آلات در دوران بهبود تعاملات
دکتر مازیار رستم‌نژاد مدیرعامل تیراژه ماشین تولید ماشین‌آلات سنگین در ایران دارای مزیت مطلق است و برنامه‌ریزی برای پیشرفت صنعت ماشین‌آلات سنگین یکی از الزامات دستیابی به توسعه صنعتی و اقتصادی کشور است؛ چرا که ماشین‌آلات سنگینی که در راهسازی، معدن، سدسازی، راه‌آهن و پروژه‌هایی از این دست نقشی کلیدی ایفا می‌کنند، ابزاری برای توسعه محسوب می‌شوند. ماشین‌آلات سنگین به‌عنوان زیربنای توسعه برای عمران کشور مورد نیاز است و به هیچ عنوان نمی‌توان آن را یک کالای مصرفی و لوکس تلقی کرد؛ چرا که بدون شک اجرای پروژه‌های عمرانی مانند راهسازی، راه‌اندازی یک خط راه‌آهن یا ساختن یک سد بدون دخالت ماشین‌آلات سنگین حتی با سختی فراوان هم امکان‌پذیر نخواهد بود.
دکتر مازیار رستم‌نژاد مدیرعامل تیراژه ماشین تولید ماشین‌آلات سنگین در ایران دارای مزیت مطلق است و برنامه‌ریزی برای پیشرفت صنعت ماشین‌آلات سنگین یکی از الزامات دستیابی به توسعه صنعتی و اقتصادی کشور است؛ چرا که ماشین‌آلات سنگینی که در راهسازی، معدن، سدسازی، راه‌آهن و پروژه‌هایی از این دست نقشی کلیدی ایفا می‌کنند، ابزاری برای توسعه محسوب می‌شوند. ماشین‌آلات سنگین به‌عنوان زیربنای توسعه برای عمران کشور مورد نیاز است و به هیچ عنوان نمی‌توان آن را یک کالای مصرفی و لوکس تلقی کرد؛ چرا که بدون شک اجرای پروژه‌های عمرانی مانند راهسازی، راه‌اندازی یک خط راه‌آهن یا ساختن یک سد بدون دخالت ماشین‌آلات سنگین حتی با سختی فراوان هم امکان‌پذیر نخواهد بود.البته نوع بهره‌گیری و استفاده از این ماشین‌آلات هم یکی از موضوعات مهمی است که همواره باید مورد توجه قرار گیرد؛ چرا که کاربرد آنها به شکلی است که وجودشان در هر شرایط بحرانی مانند جنگ و بلایای طبیعی نیز ضروری و حیاتی است؛ ضمن اینکه در شرایط عادی هم عمران و آبادی هر کشور در گرو بهره‌گیری از همین ماشین‌آلات است. بنابراین به جرات می‌توان گفت ماشین‌آلات سنگین ابزاری هستند که هر کشوری در هر شرایطی به آن نیاز دارد و همین مساله به خوبی اهمیت آنها را نشان می‌دهد. این مزیت قطعا در دوران پساتحریم که روابط ایران و جامعه بین‌الملل بهبود می‌یابد، پررنگ‌تر می‌شود و باید به این نکته کلیدی توجه ویژه داشت.
قوانین مساوی برای بولدوزر و خودرو لوکس
اما، یکی از مسائل عمده‌ای که ما در حوزه واردات و تولید ماشین‌آلات سنگین با آن مواجهیم، اعمال قوانین مربوط به خودرو در حوزه ماشین‌آلات سنگین است و این مساله موانع قابل توجهی برای توسعه این صنعت ایجاد کرده است. در حال حاضر ما برای واردات یک بولدوزر با همان قوانینی مواجهیم که واردکنندگان خودرو با آن روبه‌رو می‌شوند، آن هم بدون توجه به اینکه بولدوزر یک ماشین ۴۴ تنی است و عمدتا در معادنی به کارگرفته می‌شود که ممکن است با نزدیکترین جاده یا روستا چندین کیلومتر فاصله داشته باشد.
متاسفانه باوجود این تفاوت فاحش، قوانین مشابهی برای خودروها و ماشین‌آلات سنگین وجود دارد و همین مساله برای تولیدکننده، واردکننده و حتی در مواردی، مصرف‌کنندگان هم مشکل ساز شده است. به‌عنوان مثال در سال‌های گذشته، در یک دوره زمانی مشخص دولت دهم برای کنترل بازار خودرو، واردات آن را به مدت ۶ ماه متوقف کرد. به این ترتیب واردات ماشین‌های سنگین هم متوقف شد و در طول این مدت، ثبت سفارشی صورت نگرفت؛ در صورتی که ماشین‌آلات سنگین برای پیشبرد پروژه‌های عمرانی ضروری است و نمی‌توان خرید آنها را به تعویق انداخت، چرا که علاوه‌بر تاثیر منفی این دست از قوانین بر قیمت ماشین‌آلات در داخل، قیمت تمام شده پروژه‌های عمرانی نیز تحت تاثیر قرار گرفته و هزینه‌های سرباری را به کشور تحمیل می‌کند.این در شرایطی است که ماشین‌آلات سنگین بر خلاف سایر محصولات و خدمات که فروشنده پس از فروش تنها در قبال کیفیت آن متعهد است، پکیجی از خدمات را شامل می‌شود.
ماهیت ماشین‌آلات به گونه‌ای است که فروش آن آغاز تعامل با خریدار است، زیرا ما موظفیم در طول یک‌سال ضمانت این ماشین‌آلات و مشکلات ایجاد شده را رفع کنیم؛ البته این ضمانت در مورد خودرو هم وجود دارد، ولی به‌دلیل کثرت نمایندگی‌ها و افرادی که به این حوزه آشنا هستند، تامین خدمات برای خودرو بسیار ساده‌تر است. تفاوت ماشین‌آلات سنگین با خودرو این است که نمی‌توان آنها را به تعمیرگاه منتقل کرد و این کارشناسان ما هستند که باید به محل مراجعه کرده و نسبت به رفع نقایص موجود اقدام کنند. به همین دلیل شرکت‌های فعال این حوزه معمولا تیم‌های صحرایی متشکل از دو نفر مکانیک و یک نفر راننده دارند که موظفند در محل اجرای پروژه ماشین را تعمیر کنند. حال اگر این ماشین به کشوری صادر شود، ما ناگزیر خواهیم بود که یا نیروی تعمیرکار به کشور مورد نظر بفرستیم یا تعمیرکاران آن کشور را آموزش دهیم.
صنعت و صادرات
بر این اساس، قطعا مشارکت در پروژه‌های صادراتی نیز، زمینه بسیار مناسبی برای توسعه شرکت‌های ما است. آموزش نیروی انسانی و تامین ماشین‌آلات برای پروژه‌های صادراتی که شرکت‌های ایرانی مجری آنها هستند، یک فرصت مناسب برای توسعه فعالیت‌های صنعت ماشین‌آلات سنگین است. به علاوه ما می‌توانیم برای تامین ماشین‌آلات سنگین پروژه‌های عمرانی که در کشورهای همسایه اجرا می‌شود، نیز برنامه‌ریزی کنیم. آذربایجان، ارمنستان و سوریه از جمله کشورهایی هستند که زمینه بسیار خوبی برای صدور ماشین‌آلات سنگین و آموزش‌های این حوزه دارد.
جمع‌بندی
در یک جمع‌بندی باید گفت، یکی از صنایعی که در ایران مزیت مطلق دارد، صنعت ماشین‌آلات سنگین است، البته مزیت مطلق به معنای ساخت همه قطعات در داخل کشور نیست. ما تنها باید روی ساخت قطعاتی تمرکز کنیم که تولیدشان صرفه اقتصادی داشته باشد. در حال حاضر هیچ کشوری در دنیا مدعی ساخت کامل یک ماشین سنگین نیست، چرا که این کار عملا صرفه اقتصادی و وجهه منطقی برای هیچ کشوری ندارد. بنابراین باید تلاش کنیم در زمینه ساخت قطعات و ماشین‌آلاتی که مزیت مطلق دارند و در طول سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری زیربنایی برای آنها صورت گرفته، به خودکفایی دست پیدا کرده و زمینه را برای توسعه تکنولوژیکی این صنعت فراهم کنیم.
در مجموع، اگر هر یک از ما بتوانیم برای ساخت قطعات مختلف ماشین‌آلات خود از این ظرفیت استفاده کنیم، با بهره‌برداری مضاعف، علاوه‌بر استفاده از سرمایه‌های ملی و ایجاد ارزش افزوده، نیاز شرکت خود را برای ایجاد دوباره چنین ظرفیت‌هایی برطرف خواهیم کرد.
ارسال نظر