مکانیزم‌های تامین مالی در شرکت‌های لیزینگ
گروه بازار پول - مواد خام برای اجاره‌دهندگان از ارکان اساسی برای تامین محصولات اجاره‌ای به مشتریان است. اما در این مورد تنها مساله پول مطرح نیست، بلکه باید میزان هزینه‌ها درست باشد، مدت اجاره مناسب باشد و سایر ویژگی‌ها چنان باشد که اجاره‌دهندگان آمریکایی بتوانند تجهیزات مورد نیاز را طوری اجاره دهند که از یک سو محصول مربوطه برای مشتری اقتصادی و پرجاذبه باشد و از سوی دیگر سود کافی را عاید اجاره‌دهنده کند. یافتن چنین پول مورد نیازی حتی در آمریکا نیز که دارای بازار سرمایه وسیعی است، یک چالش می‌نماید.
گواه این امر این است که تعداد اجاره‌دهندگان در آمریکا بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ تا ۲۵درصد کاهش یافت، برخی از این مراکز با هم ادغام شدند و به طور مشترک شروع به همکاری کردند، برخی به یک واحد تبدیل شدند و بعضی به سادگی دست از کار کشیدند.
انجام یک مطالعه در مورد بازارهای سرمایه در آمریکا می‌تواند در چشم‌اندازی راهگشا برای اجاره‌دهندگان سراسر دنیا مفید باشد.
این مقاله با نگاهی سرمایه‌ای که در دسترس اجاره‌دهندگان تجهیزات آمریکا است، بررسی می‌کند که چگونه اجاره تجهیزات به این سرمایه‌ها گره خورده و وابسته است و این وابستگی با مکانیزم‌هایی چون تخفیف و فروش پرتفولیو ایجاد شده است.
تخفیف، فروش و شیوه‌های کاری پرتفوی
ارزش کنونی تجهیزات مورد اجاره، از طریق محاسبه ارزش سرمایه و سود تضمینی آن می‌تواند مورد تخفیف قرار گرفته و قبل از سر رسید نقد شود و به توافق طرفین برسد و همچنین در جایی که مالیات، قوانین و تملک حساب‌ها تغییر می‌کند قرارداد مبادلات می‌تواند مورد فروش قرار گیرد. هر روشی که مورد استفاده قرار گیرد، نقد کردن پیش از سررسید و فروش مبادلات به صورت تکی یا پرتفولیو (جمعی) سرمایه با ارزش برابر برای بسیاری از اجاره‌دهندگان به ارمغان می‌آورد. حتی اجاره‌دهندگان بزرگ که دسترسی آسانی به بازارهای مالی دارند ممکن است تصمیم بگیرند که با تخفیف پیش از سررسید نقدا یا مبادلات تک یا جمعی پرتفوی (جمعی) خود را به فروش رسانند تا درآمد خالص و میانگین درآمدهای خود را افزایش دهند. معامله‌های تخفیفی به سرمایه‌گذاران بخش خصوصی بانک‌ها یا سایر شرکت‌های لیزینگ می‌تواند اولین قدم برای یک دلال لیزینگ به سوی بازار مالی باشد. بسیاری از اجاره‌دهندگان کوچک‌تر نیز با بانک‌های عام‌المنفعه کوچک قراردادهای تخفیف منعقد می کنند، اگر چه می‌دانند این معامله کار دشواری را در پی خواهد داشت چون اغلب این بانک‌ها محصول لیزینگ تجهیزات را ارائه نمی‌دهند. این کار وقت و آموزش بسیار زیاد را می‌طلبد که بانک‌های عام‌المنفعه در مورد اجاره‌های تخفیفی و نقد کردن پیش از سررسید اطمینان حاصل کنند.
اغلب بانک‌های عام‌المنفعه کوچک و بانک‌های منطقه‌ای برای لیزینگ تنها تخفیفی یک مرحله‌ای را ارائه می‌دهند. نرخ خرید براساس میزان اعتبار مشتری، اجاره و وثیقه گذارده شده و غیره تعیین می‌شود وجوه اجاره می‌تواند به طور حضوری یا غیرحضوری به اجاره دهنده پرداخت شود.
فروش‌های پرتفولیو (جمعی) گاهی صدها و حتی هزاران مورد اجاره را در بر می‌گیرد که در مدارک محاسبات مالی آنها مدت زمان پرداخت تقلیل یافته است. به علاوه اجازه دهنده مدارک و تضمین‌های خاص را برای اجرایی کردن مدارک قرار داد، اعتبار آنها و جلوگیری از کلاهبرداران در نظر می‌گیرد.
وام‌های بانکی
بانک‌های آمریکا منابع اولیه تامین پول برای اجاره‌دهندگان هستند. وام‌های بانکی می‌تواند تسهیلات کوتاهمدت، میان‌مدت و دائمی برای اجاره تجهیزات ارائه دهد. در پی رکود اقتصادی سال ۲۰۰۲، بانک‌های آمریکا توانستند دوباره به حیات خود ادامه دهند، خسارت‌های مربوط به وام‌های خود را کاهش دهند و نقدینگی را به حد اعتدال رسانند.
اجاره دهندگان می‌توانند با موفقیت در مورد مسیر چرخش اعتبارات با بانک‌ها مذاکره کنند و بر سر میزان اعتبار و مدت آن به توافق رسند. اغلب مسیرهای چرخش اعتبارات، زمانی یک یا دو ساله دارند و ساختار آنها طوری است که حجم اعتبارات پرداختی توسط بانک‌ها از بدهی مرکز اجاره‌دهنده به طور میانگین به نسبت ۷ به یک تجاوز نمی‌کند.
مسیر چرخش اعتبار می‌تواند به گونه‌ای تشکیل شود که یک مورد اجاره در این مسیر قرار گیرد و تا زمانی که سالانه یک تا دو بار چرخش اعتبار انجام می‌شود، مدت اجاره ادامه یابد، اما سایر انواع مسیرهای چرخش اعتبارات طوری هستند که اجاره تنها برای مدت کوتاهی در این مسیر اعتبارات قرار می‌گیرد. در شرایط عادی به این چرخش اعتبارات اصطلاحا مسیرهای انبار ذخیره‌سازی گفته می‌شود که در آنها موجر تجهیزات قراردادی کوتاهمدت، به عنوان مثال شش‌ماه، منعقد می‌کند تا اینکه مرکز تامین اعتبار مشخص شود.
مسیرهای ذخیره‌سازی
معاملات در مسیرهای ذخیره‌سازی جمع می‌شوند و تشکیل یک پرتفولیو می‌دهند که این امر معمولا موجب به وجود آمدن شرایط اقتصادی بهتر برای موجران و توانایی تصمیم‌گیری سریع‌تر برای آنها می‌شود. این مسیرهای ذخیره‌سازی معمولا توسط بانک‌های متوسط و بزرگ ارائه می‌شود. البته شرکت‌های مالی بزرگ که در زمینه‌های مختلف فعالیت می‌کنند نیز مسیرهای چرخش اعتبارات و ذخیره‌سازی را ارائه می‌دهند. اغلب مسیرهای چرخش اعتبارات از جمله مسیرهای ذخیره‌سازی، براساس مبنای مراجعه حضوری به موجران ارائه می‌شود، یعنی اگر مستاجری در پرداخت تعهداتش کوتاهی کرد، موجر باید آن مورد اجاره را از بانک خریداری کند. حتی در مورد منابع اعتباری، معمولا بانک‌ها برای موجران پارامترهای مالی و تجهیزاتی را که مستاجر باید از آنها برخوردار باشد، تعیین می‌کنند تا مورد اجاره به آن مشتری قابلیت هدایت به مسیر ذخیره‌سازی از سوی بانک را داشته باشد.
حتی در مواردی که موجر مسوولیتی در قبال قصور احتمالی درباره اعتبار مستاجر ندارد، بانک‌ها ضمانت‌هایی را تعیین می‌کنند که موجران در برابر آنها متعهد شوند چون زیان اولیه یا زیان نهایی اعتبارات در این موارد رایج است. در این خصوص موجران درصدی از کل اعتبار یعنی ده یا ۱۵ درصد از کل را متعهد می‌شوند.
وثیقه
وثیقه لیزینگ به خصوص در دهه ۹۰ میلادی در میان موجران آمریکایی روش پرطرفداری بوده است که موجران توانسته‌اند توسط آن به بازارهای سرمایه دست یابند.
وثیقه مربوط به تجهیزات لیزینگ را می‌توان اجاره گروهی از تجهیزات دانست که ارزش اعتبار آن در مجموع با نوع دیگری از سرمایه‌گذاری برای محصولات برابری می‌کند. میزان اعتبار مورد نیاز معمولا توسط یکی از سه مرکز خدمات مهم در آمریکا تعیین می‌شود:
مرکز استاندارد اندپورز (s&p)، مودیز اینوستور سرویس و یا فیچ ریتینگ.
اغلب اجاره‌دهندگان کوچک یا متوسط شرایط سختی را می‌گذارنند تا با معیارهای افزایش اعتبارات، خود را مطابقت دهند و به همین دلیل وثیقه برای لیزینگ را مقرون به صرفه‌تر می‌دانند. سرمایه‌گذاران بدون توجه به آنکه چگونه میزان اعتبارات خود را مطابقت دهند و به همین دلیل وثیقه برای لیزینگ را مقرون به صرفه‌تر می‌دانند. سرمایه‌گذاران بدون توجه به آنکه چگونه میزان اعتبارات این مراکز افزایش می‌یابد به دنبال شرایط زیر:
- تجربه و کیفیت مدیریت
- تاریخچه پنج‌ساله مالی یا عملکردی
-کیفیت منابع مالی
- میزان دارایی و مایملک
- نقدینگی منابع پولی
وثیقه مربوط به تجهیزات لیزینگ به اندازه سایر محصولات بانک‌ها از جمله وام‌های خودرو و کارت‌های اعتباری پرطرفدار نیستند و به همین علت تعداد وثیقه‌های لیزینگ جدید از سال ۱۹۹۹ تاکنون در هر سال روند ثابتی را دنبال نکرده است.
این وثیقه‌ها باید توسط سیستم نظارتی مقابله با ورشکستگی با اهداف خاص شکل گیرد. اغلب شرکت‌های لیزینگ که لیزینگ را از طریق وثیقه ارائه می‌دهند، به اندازه کافی بزرگ و سرمایه‌دار هستند و دسترسی آسانی به بازار سرمایه دارند. شرایطی که باید این شرکت‌ها از آنها برخوردار باشند براساس سرفصل‌های زیر باید اطلاع‌رسانی شوند:
طرف‌های مربوط
- دورنمای شرکت
- مدیریت
- بازاریابی
- خلاصه وضعیت مالی
- استراتژی مالی و منابع موجود
- سیاست‌ها و روش‌های اعتبارات
- روش‌های مستندسازی
- سیاست‌ها و روش‌های صدور صورتحساب و وصول
- قابلیت‌ها و فعالیت‌های مربوط به مدیریت دارایی
- قابلیت‌ها و فعالیت‌های (MIS)
معمولا اجاره‌دهندگان کوچک‌تر و اولین فعالان در این عرصه نمی‌توانستند به شرایط موردنیاز دست یابند، اما از سال ۲۰۰۱ سه نوع استراتژی مختلف برای این‌گونه اجاره‌دهندگان وجود دارد، یک استراتژی آن است که لیزینگ در عوض اوراق مالی بانک به فروش رسد.
دومین استراتژی که روشی خلاقانه است، این است که تعدادی از اجاره‌دهندگان کوچک را می‌توان گرد هم آورد تا پیشنهاد با چند فروشنده را به بانک ارائه دهند. روش آخر آنکه اوراق قرضه در نظر گرفته شود اما اوراق قرضه توسط بیمه اوراق بهادار مورد حمایت قرار گیرد.سایر روش‌های دسترسی به بازار سرمایه هم وجود دارند از جمله آنها می‌توان به اوراق تجاری تضمین شده یا ارائه اوراق بهادار مربوط به اجاره تجهیزات اشاره کرد، اما متاسفانه این روش‌ها نیز تنها به اجاره‌دهندگان بسیار بزرگ و سرمایه‌دار محدودند و این امر در بازارهای سرمایه اروپا، آمریکا و ژاپن صادق است.
سرمایه‌گذاران خصوصی
دسترسی به سرمایه‌گذاران خصوصی می‌تواند از طریق بازار عمومی شکل گیرد. درآمدهای حاصل از لیزینگ برای سرمایه‌گذاران خصوصی که تامین اعتبار آن را متقبل می‌شوند، زیاد است. در بازار امروز سود حاصل با منافع مالیاتی معمولا بین ۷ تا ۱۰درصد است. صندوق‌های مالی معمولا برای اجاره تجهیزات با مبلغی محدود به عنوان مثال ۵۰میلیون دلار شکل می‌گیرند و به محض آن که مبلغ دلاری اجاره وصول شد، صندوق بسته می‌شود و زمان اجاره به سر می‌رسد. وام جانبی نیز منبع دیگری برای تامین نقدینگی شرکت‌های لیزینگ است. این منبع مالی معمولا توسط سرمایه‌گذاران خصوصی که به دنبال بازگشت سرمایه بیشتر و البته پر خطرتری هستند تامین می‌شود. سود وام‌های جانبی بسیار متفاوت است و معمولا از ۱۳درصد تا بیست و چند درصد سالانه متغیر است.
جمع‌بندی
بازارهای سرمایه‌ای وسیع آمریکا طیف وسیعی از محصولات را ارائه می‌دهند که می‌توان از آنها برای تامین سرمایه و رشد شرکت‌های لیزینگ استفاده کرد. گستردگی این منابع را نباید با سهولت دسترسی آنها اشتباه کرد. موجران بزرگ آمریکایی دسترسی نسبتا آسان‌تری به صندوق‌های با سود پایین دارند و با این وجود موجران کوچک و متوسط مجبور به رقابت در این بازار سرمایه هستند و بسیاری نمی‌توانند به حیات خود ادامه دهند. به هر حال نمی‌توان تنها به گزارش و شهرت شرکت‌ها تکیه کرد. موجران کوچک و متوسط باید بتوانند در فضایی بسیار رقابتی بازگشت سرمایه‌ای بسیار خوب را رقم زنند تا بتوانند به شکوفایی و رشد دست یابند.
تجربه و کیفیت مدیریتی، تاریخچه عملکردی و کیفیت دارایی‌ها می‌تواند در افزایش شانس آنها موثر باشد اما هیچ‌گاه تضمینی برای آن نیست.
ارسال نظر