گروه بازار پول- دو مقام مسوول بانک‌های حاضر در بورس از توافق و برنامه بانک مرکزی برای برگشت بخش قابل‌توجهی از حدود ۳ هزار میلیارد تومان به حساب بانک‌ها طی دو روز اخیر خبر دادند. خبرگزاری فارس به نقل از یکی از مسوولان ارشد بانک‌های حاضر در بورس که نامی از وی برده نشده گزارش داد که در پی برگزاری این جلسه ، مقرر شده بود بانک مرکزی دو سوم از ملبغ حدود ۳ هزار میلیارد تومانی را در روزهای پایانی سال برگشت دهد. اگر این اتفاق بیفتد موضوع برداشت از بانک مرکزی برطرف می‌شود. مدیرعامل یکی از بانک‌های خصوصی حاضر در بورس هم این خبر را تایید کرد و به فارس گفت: طبق خواسته بانک مرکزی مبنی بر ارائه اطلاعات مربوط به مصارف ارزی بانک‌ها در اولین فرصت، همکارانم تا روز جمعه این اطلاعات را تکمیل کرده و به بانک مرکزی ارسال کردند.

به گفته وی طبق توافق به عمل آمده، انتظار می رود مبلغ برداشتی از بانک‌ها طی یکی دو روز آینده به حساب بانک‌ها برگشت داده شود و مشکلی در این رابطه وجود ندارد.

وی در برابر این سوال که آیا بانک مرکزی دو سوم از مبلغ برداشت شده را عودت خواهد داد یا کمتر و بیشتر، توضیح داد: رقم دقیقی از مبلغ اعلام نشده ولی عنوان شده بخش قابل‌توجهی از حدود سه هزار میلیارد تومان به حساب بانک‌ها واریز می‌شود. پانزدهم اسفند ماه سال جاری بانک مرکزی از حساب بانک‌های ملی ایران، صادرات، سپه، ملت، تجارت، پاسارگاد، پارسیان، اقتصاد نوین، توسعه صادرات، سرمایه، سامان، سینا و برخی بانک‌های دیگر که از بانک مرکزی ارز دریافت کرده‌اند مبالغی را برداشت کرد.

بنا بر گزارش‌ها، حدود ۳۳۰ میلیارد تومان از حساب بانک اقتصاد نوین، حدود ۲۴۹ میلیارد تومان از حساب بانک پاسارگاد، حدود ۲۴۲ میلیارد تومان از حساب بانک پارسیان، حدود ۶۲ میلیارد تومان از حساب بانک سرمایه، حدود ۱۰۰ میلیارد تومان از حساب بانک کارآفرین، حدود ۴۷۰ میلیارد تومان از حساب بانک سامان و ۱۲۰۰ میلیارد تومان از حساب بانک ملی بابت آنچه که توسط بانک مرکزی «مابه التفاوت قیمت ارز مرجع و ارز آزاد» عنوان شد برداشت شده است.

اطلاعات تکمیلی نشان می‌داد این اقدام براساس تصمیمی در کارگروه ویژه کنترل نرخ ارز اتخاذ شد. این کارگروه پنج نفره ارزی که متشکل از سید شمس‌الدین حسینی وزیر امور اقتصادی و دارایی، مهدی غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت، مصطفی محمد نجار وزیر کشور، حجت‌الاسلام حیدر مصلحی وزیر اطلاعات و محمود بهمنی رییس کل بانک مرکزی است، بیش از دو ماه قبل چنین تصمیمی اتخاذ کردند.

این تصمیم پس از دو ماه گردش در بانک مرکزی پانزدهم اسفند ماه ابلاغ شد. بر اساس این تصمیم بانک‌ها بابت مابه‌التفاوت نرخ ارز دریافتی با نرخ مرجع و بازار آزاد به بانک‌ مرکزی بدهکار هستند. تصور کارگروه این است که بانک‌ها در معاملات خود ارز تحویلی با قیمت مرجع را با نرخ غیررسمی به فروش رسانده‌اند. بنابراین از این محل، سود بالایی کسب کرده‌اند و مابه‌التفاوت آن را باید به بانک مرکزی پرداخت کنند. پس از ابلاغ این تصمیم از حساب بانک‌های نزد بانک مرکزی که دارای موجودی بود بدون اطلاع صاحبان حساب برداشت صورت گرفت. بانک‌هایی نیز که حساب آنها فاقد موجودی بود، بدهکار شدند. چنین اقدامی با اعتراض شدید بانک‌ها همراه بود و حتی سهام بانک‌های حاضر در بورس با روند منفی و کاهش قیمت سهام روبه‌رو شد. در این میان روابط عمومی بانک مرکزی ایران در توضیح اقدام اخیر این بانک عنوان کرد که «برداشت از حساب بانک‌ها اواسط بهمن ماه در نامه‌ای به بانک‌ها ابلاغ شده است» و «این کار با توجه به شرایط بازار ارز و صرفا به منظور نظارت بانک مرکزی بر اقدامات بانک‌ها» صورت گرفته است. همزمان کانون بانک‌های خصوصی نیز در نامه‌ای ۶ بندی به رییس کل بانک مرکزی اعتراض خود را به این اقدام آشکار کرد. اعضای این کانون در نامه خود عنوان کردند که «از دلیل برداشت مبالغ مذکور، مستندات قانونی یا بخشنامه ابلاغی که مبالغ برداشتی بابت چه موردی است بی‌اطلاع هستند و انتظار داشته‌اند ضمن دعوت از آنان استدلال‌ها و نظرات آنها نیز توسط مسوولان و کارشناسان ذی‌ربط بانک مرکزی مورد توجه قرار می‌گرفت.» آنها در این نامه درخواست کردند که «وجوه برداشت شده در اسرع وقت به حساب بانک‌ها واریز شود.»

اقدام اعتراضی بانک‌های خصوصی حاضر در بورس در این مورد، موجب شد تا رییس کل بانک مرکزی نیز بازگرداندن مشروط پول برداشت شده از حساب بانک‌ها را وعده دهد. دوشنبه گذشته جلسه‌ای با حضور رییس کل بانک مرکزی و مدیران بانک‌ها برگزار شد تا ضمن بررسی برخی مسائل، در مورد برداشت ارزی بانک مرکزی هم نتیجه‌ای به دست آید. حال به نظر می‌رسد این جلسه نتایجی در پی داشته و بانک‌های خصوصی را به بازگرداندن پول‌های برداشت شده امیدوار کرده است.