محمد احمدی کافشانی

آقای مجید صنیعی، مدیرکل سازمان تولید اسکناس و مسکوک بانک مرکزی تصمیمی را اعلام نمودند که بر اساس آن مردم می‌توانند سکه‌های از رده خارج شده خود را به شعبه‌ای از بانک ملی تحویل دهند و در ازای آن پول دریافت کنند. ایشان افزوده‌اند: بانک مرکزی از همین فلز سکه‌های جمع‌آوری شده برای ضرب سکه‌های جدید استفاده می‌کند. در ظاهر این خبر مطلب ویژه‌ای نمی‌باشد و احتمالا برای اکثر مخاطبین امری طبیعی می‌باشد که سکه‌های از رده خارج را جمع، ذوب وتبدیل به سکه‌های جدید نمایند و لابد برای عزیزان شاغل در بانک مرکزی هم چندان غیرطبیعی نباشد؛ چه سال‌های سال ممکن است این کار را انجام داده باشند.

و برای مردی هم که لابد بسیار دیده و شنیده باشند که افرادی سکه‌های جمهوری اسلامی را کیلویی خریداری و تن تن ذوب می‌نمایند. این مطلب غریب و بیگانه نباشد.

اما من مطمئن هستم برای بسیاری از ایرانیان عزیز به‌ویژه عزیزانی که در حوزه فرهنگ فعالیت دارند و خلاصه اهل تاریخ اعم از اساتید، معلمین، دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان و اهل موزه و کلک یونانی‌های فهیم و صبور و فداکاری که در غربت چندین ساله اخیر با هوشیاری و دلسوزی و ایثارگری اقدام به جمع آوری و حفظ مفاخر و میراث گران بهای تاریخی این ملت و مرز و بوم کهن بوده‌اند، این یک خبر عادی و معمولی نبوده و قطعا از عمق این فاجعه غم‌انگیز دچار تاثیری جانگاه شده‌اند و عطف به اینکه بانک مرکزی خود نیز معمولا اقدام به تهیه و انتشار مجموعه‌های کلکسیونی از اسکناس و سکه می‌نماید. نمی‌تواند کاملا خالی از این گونه مردان مطلع باشد؛ اما از آنجا که می‌گویند ماهی به‌دلیل غرق بودن در آب کمتر اهمیت آب را حس می‌کند. آقایان با توجه به حجم انبوه این سکه‌ها در جامعه می‌توانند حساسیتی نسبت به این فاجعه نداشته باشند. اما من و امثال من که سال‌ها در حوزه تاریخ برای مطالعه تاریخ ایران از سکه‌ها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و مطمئن‌ترین و شفاف‌ترین منابع تاریخ استفاده و برای دسترسی به آنها مجبور به مراجعه به منابع خارجی و کتب و تحقیقات آنها بوده‌ایم.

و سال‌ها در درس سکه شناسی در کتاب تاریخ شناسی پیش‌دانشگاهی، دانش‌آموزان عزیز را تشویق و ترغیب به جمع‌آوری، حفظ و نگهداری و مطالعه سکه‌های جمهوری اسلامی می‌نموده و در همین سال‌های اخیر برای دسترسی به سکه‌های دوران پهلوی و هم سکه‌های از رده خارج شده جمهوری اسلامی با مشکلات بسیاری روبه‌رو بوده‌ایم. به‌خوبی اهمیت و ارزش این سکه‌ها را می‌دانیم و بنابراین اینجانب در این فرصت کوتاه می‌خواهم با یادآوری مختصر اینکه سکه فقط یک فلز با یک قیمت مشخص نیست.

سکه نماد و نمود حقیقی کل فرهنگ یک جامعه است. سکه فقط ارزش پولی ندارد؛ یعنی سکه فقط پول نیست. سکه کاربرد‌ها و کارکردهای بسیار گوناگون و متنوعی دارد و امیدوارم اساتید بزرگوار سکه‌شناس ایران هم بذل توجه به این موضوع نموده و مسوولیتی امر را هوشیار و متوجه فاجعه‌ای که سرعت دارد، این ذخایر ارزشمند و غیرقابل محاسبه فرهنگی و تاریخی را به دیگ‌های ذوب می‌سپارد بنمایند و اینجانب نیز در فرصتی مناسب مقاله‌ای مفصل را که در این زمینه تهیه نموده‌ام منتشر نماییم.

اما در این فرصت کوتاه از مسوولیتی محترم روزنامه دنیای‌اقتصاد عاجزانه می‌خواهم که با توجه به این موضوع و طرح مناسب آن از نابود شدن این ذخایر گرانبها جلوگیری بنماید. و در صورت لزوم اینجانب راه حل‌های مناسب و کارآمد جهت جمع آوری و حفظ و نگهداری آن‌را عرضه خواهم کرد. که یکی از این راه‌حل‌ها راهنمایی و تشویق مردم به‌ویژه قشر نوجوان و جوان به تهیه کلکسیون و مجموعه‌هایی از سکه‌های ایران به‌ویژه سکه‌های جمهوری اسلامی می‌باشد.

عملی که هم دارای منافع اقتصادی و هم منابع فرهنگی و هم ذخیره ملی و خداپسندانه می‌باشد.

*معلم بازنشسته تاریخ