کاهش پلکانی قیمت دلار ادامه دارد

مسعودرضا طاهری- قیمت دلار آمریکا در بازار به ۱۰۷۰ تومان کاهش یافت. روز گذشته صرافی بانک‌های دولتی دلار را به صرافی‌های آزاد دارای مجوز ۱۰۵۲ تومان فروختند و بدین ترتیب قیمت فروش دلار دولتی ۱۰۵۵ تا ۱۰۵۷ تومان تعیین شد. یورو در بازار دیروز با این شرایط با ۱۵ تومان کاهش قیمت به نرخ ۱۵۰۰ تومان رسید و پوند انگلیس هم با ۱۰ تومان افت قیمت به نرخ ۱۸۰۰ تومان عرضه شد. قیمت دلار دولتی با کاهش قیمت تدریجی در چند روز گذشته از نرخ ۱۰۷۵ تومان تا ۱۰۵۲ تومان افت کرده و تلاش برای تسهیل عرضه دلار به خریداران واقعی فاصله قیمت با نرخ دلار آزاد را به تدریج کاسته است.

فاصله قیمتی ۱۰۵۷ تومانی دلار دولتی تا ۱۰۷۰ تومانی دلار بازار آزاد به نظر انگیزه چندانی برای در صف ایستادن حتی دلالان نیز باقی نمی‌گذارد، با این حال اخبار رسیده از خیابان فردوسی از تداوم اشتهای مردم برای خرید دلار آمریکا خبر می‌دهد که باید دلایل آن را در چند نکته پیگیری کرد. تمرکز فروش ارز در منطقه خیابان فردوسی و چهارراه استانبول از مهمترین دلایل روانی این مساله است. تا پیش از ایجاد این مشکل تمامی شعب ارزی بانک‌ها علاوه بر صرافی‌ها به مسافران و نیازمندان واقعی ارز می‌فروختند که با ایجاد شرایط فوق‌العاده این عملیات به صرافی بانک ملی و ملت و در نهایت به صرافی‌های منطقه فردوسی محول شده و مسافران و نیازمندان واقعی ارز از سراسر مناطق تهران یا احتمالا شهرستان‌ها به صورت متمرکز تشکیل صف‌های طولانی را در خیابان فردوسی موجب شده‌اند. انتشار اخبار این صف‌ها خود به نوعی به جو روانی بحران و اخبار ضد و نقیض دامن زده و فضا را به نفع دلالان رقم می‌زند. تا جایی که حتی خبر گزاری فارس در پی مقصد این دلار‌ها برآمده و به نقل از یک کارمند صرافی خصوصی می‌نویسد: «ارز توزیعی بانک مرکزی به خارج کشور قاچاق می‌شود. این واژه‌ای است که همکاران او هم به کار می‌برند، هر چند در توضیح منظور خود همان وضعیت یعنی حمل پول نقد برای ترخیص کالا از دبی را مطرح می‌کنند.»

ادامه اشکال در حواله ارز از طریق دبی و تلاش واردکنندگان برای حمل نقدی ارز، دستمایه این تحلیل است، در حالی که بر اساس اطلاعات واصله حواله ارز به دبی توسط صرافان دارای مجوز از سر گرفته شده است. بنا بر این انگیزه کشیده شدن پای حتی زنان خانه دار به این بازار را که در گزارش خبر گزاری فارس آمده است باید در پس تاثیر روانی شرایط موجود دانست؛ چرا که انتفاع حداکثر ۱۳ تومانی از مابه‌التفاوت نرخ سوداگری هر دلار عقلا صرفه اقتصادی ندارد.

مدیر اداره نظارت بر موسسات پولی غیربانکی بانک مرکزی نیز گفته است: عرضه ارز نه‌تنها به افراد عادی متوقف نشده، بلکه بانک مرکزی و سیستم پولی کشور تلاش دارد ارز را در اختیار مصرف کننده واقعی قرار دهد. «محسن عباسی» در گفت‌وگو با خبرگزاری‌ها افزود: برهمین اساس اگر فردی برای مسافرت‌، درمان یا دلیلی دیگر نیاز به دریافت ارز داشته باشد، می‌تواند با مراجعه به صرافی‌های وابسته به بانک‌های تجاری، ارز موردنظر را خریداری و تهیه کند.

مدیرعامل بانک ملی هم خبر داده است که صرافی این بانک براساس سیاست‌های بانک مرکزی کماکان آماده ارائه ارز مورد نیاز به مردم است.

دلارها به کجا می‌رود؟

خبر گزاری فارس گزارش داد: طی ده روز گذشته بانک مرکزی با اتکا به نظام مدیریت شناور ارزی و تزریق دلار به بازار، درصدد کنترل قیمت‌ها برآمده است، اما این سیستم برخلاف تجربیات گذشته سبب فروکش کردن عطش خرید دلار نشده است، آنهم در حالی که خریداران این بار متقاضیان واقعی ارز نیستند و صف‌های هر روزه‌شان مقابل صرافی‌ها ابهامات زیادی را به وجود آورده است.

بانک مرکزی در روزهای گذشته اعلام کرد هر فرد با ارائه کارت ملی تنها می‌تواند یک بار آنهم فقط مبلغ ۲هزار دلار از صرافی بانک‌ها خریداری کند، اما با گذشت ۱۰ روز هنوز نظام مدیریت شناور ارزی بانک مرکزی نتوانسته است تعادلی را میان بازارهای رسمی و غیررسمی ارز ایجاد کند و اختلاف قیمت دلار در صرافی بانک‌ها و بازار، بازار سیاهی با حاشیه سود ۱۰ تا ۳۰ تومان را رونق داده و به وجود آورده است.

اغلب صرافان میدان فردوسی به این سوال که آیا جذب این همه دلار نیاز واقعی بازار است، پاسخ مثبت می‌دهند. دلیلشان هم این است که واردکنندگان کالا امکان حواله کرد ارز به دبی را ندارند، بنابراین ارزهای توزیع شده توسط بانک مرکزی را از مردم خریداری کرده و به عنوان ارز همراه مسافر برای واردات کالای خود به دبی می‌برند. او به این پرسش که آیا امکان حواله کرد ارز به دبی وجود دارد، پاسخ مثبت می‌دهد و می‌گوید: امکان ارسال حواله‌جات طی دو هفته وجود نداشت و قطع بود، اما از این هفته ارتباط با دبی برقرار شده است، البته گاهی قطع می‌شود، اما امکان حواله ارز وجود دارد.

او همچنین در پاسخ به اینکه آیا سایر صرافی‌ها هم این امکان را دارند، می‌گوید: بله. همه صرافی‌هایی که مجوز داشته باشند، می‌توانند.

کارمند جوان یکی از صرافی‌ها می‌گوید: ارز توزیعی بانک مرکزی به خارج کشور قاچاق می‌شود. این واژه‌ای است که همکاران او هم به کار می‌برند، هر چند در توضیح منظور خود همان وضعیت یعنی حمل پول نقد برای ترخیص کالا از دبی را مطرح می‌کنند.

او درباره اینکه چرا اگر مشکل برای حواله کرد ارز وجود دارد، خود بانک مرکزی به میزان مورد نیاز ارز در اختیار فعالان اقتصادی قرار نمی‌دهد و از این روش به عنوان ابزاری برای مقابله استفاده نمی‌کند، می‌گوید: ما این پیشنهاد را به بانک داده‌ایم. خودشان هم از این وضعیت خبر دارند، اما اقدامی نمی‌کنند.

این گزارش می‌افزاید: قیمت ارز این روزها در حالی در بازار به ۱۰۷۰ تومان رسیده که حتی اختلاف ده تومانی دو بازار رسمی و غیررسمی به صف‌ها تداوم بخشیده است، تفاوتی که گاهی تا ۳۰ تومان هم نوسان دارد، در عین حال مشخص نیست، چرا نظام مدیریت شناور بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز این بار جواب نداده و این بانک در تعادل بخشیدن به دو بازار ارز موفق نبوده است.

ادامه این وضعیت پرسش‌های زیادی را به وجود آورده است، اگر امکان حواله کرد ارز در هفته جاری ایجاد شده دلیل ادامه صف‌ها چیست؟ آیا آنگونه که برخی کارشناسان می‌گویند این تعلل تدبیری برای جمع آوری نقدینگی از جامعه قبل از هدفمندی یارانه‌ها است؟

به نظر می‌رسد وضعیت کنونی بازار ارز این روزها نیارمند تحلیلی دقیق تر و ارائه راهکاری مناسب است. شاید نظام شناور مدیریت ارز نیازمند بازوها و مکانیزم‌های تازه‌ای برای اثربخشی است و سوالات و ابهامات بسیاری که بانک مرکزی به عنوان متولی بازار ارز باید برای آنها پاسخی ارائه کند.

قیمت دلار به ۱۰۵۵ تومان کاهش یافت

مدیرعامل صرافی بانک ملی قیمت فروش هر دلار در بازار را روز (دوشنبه) ۱۰۵۵ تومان اعلام کرد و گفت: قیمت دلار نسبت به روز یکشنبه با قیمت کمتری فروخته می‌شود.

اسدالله اسدپور در گفت‌وگو با مهر با بیان اینکه امروز (دوشنبه) صرافی‌های بانکی قیمت فروش دلار را نسبت به یکشنبه ۳ تومان کاهش داده‌اند، گفت: امروز صرافی‌های بانکی هر دلار را ۱۰۵۲ تومان به صرافی‌های مجاز می‌فروختند.

مدیرعامل صرافی بانک ملی تصریح کرد: صرافی‌های دارای مجوز از بانک مرکزی نیز مجاز هستند که امروز هر دلار با قیمت ۱۰۵۵ تومان به مردم عرضه کنند.

وی در خصوص تصمیماتی که برای روزهای آتی در مورد نرخ دلار اتخاذ خواهد شد، اظهار داشت: بانک مرکزی تصمیم‌گیری نرخ دلار برای روزهای آینده را به ما اعلام خواهد کرد و قیمت‌گذاری با ما نیست.

اسدپور در خصوص صف‌هایی که در مقابل صرافی بانک‌ها تشکیل می‌شود، گفت: این ازدحام جمعیت و صف نیست، بلکه در مقاطعی از زمان به دلیل اینکه افراد بیشتری مراجعه می‌کنند و ما نیز از پذیرش تمام این افراد در داخل صرافی معذوریم، مجبور هستیم که آنها را در پشت درهای صرافی نگه داریم.

وی ادامه داد: در مقاطعی از زمان تعداد افرادی که برای خرید دلار مراجعه می‌کنند، کمتر است، با توجه به محدودیت مکانی افراد به نوبت وارد صرافی می‌شوند.

صرافی بانک ملی ایران ارز مورد نیاز مردم را تامین می‌کند

مدیرعامل بانک ملی ایران گفت: صرافی این بانک براساس سیاست‌های بانک مرکزی کماکان آماده ارائه ارز مورد نیاز به مردم است.

به گزارش روابط عمومی بانک ملی ایران، «محمودرضا خاوری» با تکذیب اخبار عدم عرضه ارز توسط صرافی این بانک تاکید کرد: تا رسیدن بازار ارز به نقطه تعادل، صرافی این بانک با هماهنگی بانک مرکزی به عرضه ارز مورد نیاز مردم خواهد پرداخت.

وی با عنوان اینکه تدابیر اتخاذ شده از سوی دولت منجر به کاهش قیمت ارز شده است، افزود: تقاضای موجود در بازار واقعی نبوده و به همین دلیل گذرا است که به راحتی کنترل

شده است، لذا روند کاهشی قیمت ارز ادامه خواهد داشت.

خاوری درباره ادامه عرضه سکه طلا در شعب منتخب بانک ملی ایران نیز گفت: برای ایجاد تعادل در بازار عرضه و فروش سکه‌های طلا، بانک ملی ایران اقدام به فروش سکه طلا در قطعات یک، نیم و ربع بهار آزادی در شعب منتخب خود کرده است.

مدیرعامل بانک ملی ایران افزود: شعب مرکزی، بازار، فردوسی، سعدی، حافظ، میدان هفتم تیر، میدان امام حسین(ع)، استاد معین، کاشف و اسکان در سطح استان تهران و همچنین شعب کرج، اصفهان، شیراز، مشهد، تبریز، کرمانشاه، اهواز، ساری، کرمان، زاهدان و همدان به عرضه سکه طلا مبادرت می‌کنند.

به گفته وی، عرضه سکه در شعب مذکور از ساعت ۱۰ تا ۱۴ هر روز صورت می‌گیرد.

خاوری ادامه داد: بانک کارگشایی نیز که از واحدهای تابعه بانک ملی ایران است، به‌طور روزانه اقدام به حراج سکه می‌کند.

اتفاقات اخیر بازار ارز برای جمع کردن نقدینگی توسط دولت محتمل است

یک کارشناس بانکی فروش ارز در هفته‌های اخیر توسط دولت با هدف کاهش حجم نقدینگی و عملکرد بهتر هدفمندسازی یارانه‌ها را محتمل دانست.

فرید ضیاءالملکی در مورد نوسانات قیمت ارز در هفته‌های اخیر و تاثیر آن بر هدفمندسازی یارانه‌ها عنوان کرد: عرضه ارز در هفته‌های اخیر می‌تواند به اجرای این طرح کمک کند.

وی تصریح کرد: نقدینگی تاثیر مستقیم بر نرخ تورم دارد و بالا رفتن تورم موجب ایجاد مشکل در اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها خواهد شد.

این کارشناس خاطرنشان کرد: اگر نقدینگی جمع‌آوری شده از سطح جامعه، صرف هزینه‌های دولت شود پول اخذ شده دوباره به دست مردم خواهد رسید.

ضیاءالملکی یادآور شد: این احتمال وجود دارد که دولت با هدف کاهش حجم نقدینگی در سطح جامعه اقدام به فروش ارز کرده تا بدین منظور اثرات تورمی هدفمندسازی یارانه‌ها کاهش یابد.