در برنامه پنجم توسعه برای بازار سرمایه یک نقش سلبی تعریف شده است، در حالی که می‌شود از پتانسیل این برنامه برای تشویق ورود حجم بیشتری از سرمایه به این بازار استفاده کرد. به گزارش خبرنگاراخبار پولی مالی، مجید قاسمی، مدیرعامل بانک پاسارگاد در همایش ملی نقش بازار سرمایه در تامین مالی با اعلـام این مطلب و توضیح این نکته که به لحاظ شکل‌گیری شفافیت موضوع وی اصطلـاح بازار سرمایه را برای سازمان بورس و موسسات تابعه و عملیاتی که در آن انجام می‌گیرد به کار می‌برد، افزود: در حال حاضر ۸۷۵ موسسه اعتباری در بازار پولی کشور فعالیت می‌کنند که از این تعداد ۲۵ بانک، ۳۰ شرکت لیزینگ و تعداد زیادی صندوق قرض الحسنه وجود دارند و سهم بانک‌ها در بازار سرمایه کشور ۷/۱۷ درصد و یا ۵/۱۵ میلیارد دلـار است.

نقش بانک‌ها در بازار سرمایه

مدیر‌عامل بانک پاسارگاد در بخش نخست سخنرانی خود به موضوع اهمیت حضور بانک‌ها در بازار سرمایه پرداخت ودر این باره گفت:حضور بانک‌های خصوصی آثار متعددی خواهد داشت، ازجمله باعث می‌شود عملکرد و بهره‌وری به صورت شفاف در معرض ارزیابی عموم قرار گیرد، همچنین این کار باعث ارزش‌گذاری و ارزش افزایی سهام بانک‌ها برای سهامدارانشان خواهد شد و در موضوع تامین مالی شرکت‌هـای پذیرفته شده می‌تواند نقش جدی داشته باشد، از سوی دیگر فروش گواهی سپرده و سایر اوراق بهادار از کارهای موفق و قابل انجام است که می‌تواند با همکاری بورس به صورت یک کارمشترک انجام پذیرد و نکته مهم دیگر بحث نهادسازی بانک‌ها در بازار سرمایه از طریق شرکت‌هـای سرمایه‌گذاری و تامین سرمایه، کارگزاری، مشاوره، سبد گردانی و صندوق‌هـای سرمایه‌گذاری است.

قاسمی در بخش دوم سخنرانی خود با رویکردی تحلیلی به بررسی موانع سرمایه‌گذاری و راهکارهای انجام این مهم در بازار سرمایه پرداخت و با اشاره به موضوع محدودیت‌های ضوابطی و نه قانونی جهت سرمایه‌گذاری بانک‌ها در بازار سرمایه، با کمک گرفتن از اساسنامه بانک پاسارگاد گفت: بر اساس اساسنامه مصوب بانک پاسارگاد ما مجاز به انجام سرمایه‌گذاری هستیم و از این رو می‌توانیم به عنوان یک شرکت تامین سرمایه وارد عمل شویم، اما بانک پاسارگاد به دلیل برخی ضوابط محدودیت‌هـا در بانک مرکزی در حال حاضربه عنوان متعهد وارد بازار سرمایه می‌شود. وی سپس گفت: بانک‌ها به عنوان سرمایه‌گذار می‌توانند وارد بازار سرمایه شوند و بخشی از پرتفوی را به خود اختصاص دهند. همچنین می‌توانند به عنوان متعهدین پذیره‌نویسی در بورس حضور پیدا کنند.

لزوم همکاری بازار پول و سرمایه

مدیر‌عامل بانک پاسارگاد سپس به لزوم یافتن راهکار تعامل بیشتر بازار پول و بازار سرمایه در کشور اشاره کرد و با طرح این نکته که یک بانک کوچک کویتی در سال ۲۰۱۰ به عنوان بانک برتر خاورمیانه معرفی شده است، در حالی که در ایران بانک‌های بزرگ در حال از دست دادن جایگاه خود در بازار هستند، گفت: چرا باید دچار این چنین غفلتی باشیم! اگر این‌گونه جلو برویم نمی‌توانیم حرفی در بازار جهانی داشته باشیم.

قاسمی افزود: در چارچوب همکاری بازار پول و سرمایه بسته سیاست نظارتی بانک مرکزی جای تامل دارد.در این بسته نه تنها هیچ جایی برای اینکه بانک‌ها بتوانند جایی را برای فعالیت در بازار سرمایه داشته باشند باقی نمی‌گذارد، بلکه حتی بانک‌ها را وادار می‌سازد تا شرکت‌هـای سرمایه‌گذاری خود را واگذار نمایند. و این در حالی است که در ادبیات بانکداری جهان تمام بانک‌های بزرگ بانک‌هایی هستند که توانسته باشند بنگاه‌های اقتصادی ایجاد کنند. سیتی گروپ و دویچ بانک نمونه‌هـای این رویکرد هستند. جالب است که بدانیم ۸۰ درصد درآمد دویچ بانک هم‌اکنون از طریق سرمایه‌گذاری تامین می‌شود و این شامل بسیاری از بانک‌های بزرگ دیگر نیز می‌شود. حتی شرکت‌هـای بزرگ نیز شرکت‌هـایی هستند که سهام عمده آنها در اختیار بانک‌ها است، بنز و هوو نمونه‌هـای موفق این رویکرد می‌باشند. چرا؟ به این دلیل که با وجود حمایت بانک‌ها سطح اعتماد عمومی به این شرکت‌هـا افزایش می‌یابد. خب کشورهای توسعه یافته از این ابزار به خوبی استفاده می‌کنند؛ در حالی که ما این ارتباط را در کشور قطع کرده‌ایم ضمن اینکه یک کشور توسعه‌ای هستیم.

وی سپس از مدیران وزارت اقتصاد و دارایی و شورای پول و اعتبار خواست تا به این نکته در سیاست‌گذاری‌ها و بسته سیاستی و نظارتی خود برای سال جدید توجه نمایند.

چالش در بازار پول و سرمایه

قاسمی سپس به موضوع چالش موجود در بازار پول و سرمایه کشور پرداخت و با ارائه نمونه بازار پول و سرمایه در آمریکا گفت: توسعه فعالیت‌هـای آمریکا تا سال ۱۹۶۵ بر محور بانک‌ها شکل می‌گرفت، اما در این سال آنها متوجه شدند که بانک‌ها دیگر توان توسعه اقتصادی بیشتر را ندارند، از این رو قانون جدیدی را برای بازار پول و سرمایه خود تنظیم کردند و این در حالی است که در سال ۱۳۴۵ ما از روی قانون منسوخ شده آنها، قانون بازارسرمایه خود را نوشتیم و به مدت ۴۰ سال یعنی تا سال ۱۳۸۵ آن را به مورد اجرا درآوردیم. در حالی بازار سرمایه آمریکا با تغییر قانون و جهش ناگهانی خود سیستم مالی آمریکا را غافلگیر کرده بود. به دنبال این رخداد بازارپولی آمریکا در ۱۹۷۲ تصمیم گرفت تا رقابت با بازار سرمایه را به نفع خود تغییر جهت دهد، از این روی کارت‌هـای اعتباری به گستردگی وارد بازار این کشور شدند. این رقابت بین بازار پول و سرمایه آمریکا در اواسط دهه ۸۰ به نوعی رقابت و همکاری منجر شد که نتیجه آن قابلیتی بود که با ایجاد ابزارهای بسیار گسترده و جذاب مالی برای مدیریت حجم عظیمی از سرمایه در این کشور پدید آمد، به‌گونه‌ای که بیش از یک هزار ابزار مالی در قالب ۶۰ گروه تعریف و به کار گرفته شد.

مدیر‌عامل بانک پاسارگاد افزود: از این روی به عزیزانی که در جلسه حضور دارند عرض می‌کنم که حیف است بسیاری از فرصت‌هـای خود را به تعویق اندازیم؛ در حالی که با مشارکت و همکاری می‌توانیم کارهای زیبا و جالبی را انجام دهیم.

قاسمی در همین باره تاکید کرد:ما چاره‌ای جز تقویت بازار سرمایه نداریم. در حالی که یکی از مشکلـات امروز ما وجود مقررات دست و پاگیر است که اجازه پیشروی مناسب را به مدیران نمی‌دهد.به عنوان نمونه در برنامه پنجم توسعه برای بازار سرمایه یک نقش سلبی تعریف شده است، در حالی که می‌شود از پتانسیل این برنامه برای تشویق ورود حجم بیشتری از سرمایه به این بازار استفاده کرد.

وی پیشنهاد کرد: برای رسید به این وضعیت مرور زیرساخت‌هـا و مقررات دست و پاگیر و برداشتن آنها گام مهمی است و پس از آن بررسی و تلفیق مقررات بازار پول و سرمایه با هدف تقویت بازار سرمایه کشور می‌باشد.

رفع محدودیت بانک‌ها برای حمایت از بازار سرمایه

به گزارش خبرنگار اخبار پولی مالی، مجید قاسمی در ادامه به مقایسه حجم سرمایه بازار سرمایه و بازار پول کشور اشاره کرد و گفت: در حال حاضر سرمایه در اختیار بازار سرمایه کشور تنها

۱۲ میلیارد دلـار از مبلغ ۸۷ میلیارد دلـار کل سرمایه این بازار است و سرمایه بازار پول کشور به ۲۷۰ میلیارد دلار بالغ می‌شود.این بدان معنی است که تولید کننده گان کالـا و خدمات تنها می‌توانند از ۱۲ میلیارد دلـار جهت رفع نیازهای مالی خود برای تولید و ارائه خدمات بهره‌مند شوند.قیاس این دو رقم اختلـاف زیاد آنها را به خوبی به نمایش می‌گذارد. با این اختلـاف چگونه می‌توان انتظار در تسریع حرکت بازار سرمایه را داشت در این باره باید کار جدی صورت پذیرد و بازارسرمایه باید تقویت شود.