گروه بورس- هدیه لطفی: سهامداران حقیقی بورس اوراق بهادار تهران از زمان افتتاح تالار معاملات در بهمن‌ماه ۱۳۴۶ همواره یکی از ارکان فعال در بورس و از مشارکت‌کنندگان اصلی بازار بوده‌اند. این گروه که طبق آمار منتشره در اردیبهشت‌ماه سال جاری با رشد ۱۹۰ هزار نفری به بیش از دو میلیون و ۹۰ هزار نفر رسیده‌اند، هرچند هم‌‌اکنون بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از ارزش بازار بورس را در اختیار گرفته‌اند، اما در مواقعی چنان حرفه‌ای سهام شرکت‌ها را خرید و فروش کرده و سودهای شگفت‌انگیز کسب می‌کنند که باعث حیرت سرمایه‌گذاران حقوقی، کارشناسان و تحلیلگران باسابقه بازار سرمایه می‌شوند.

نقطه مشترک موفقیت این دسته از سهامداران علاوه بر تلاش در کسب بالاترین سود و دوری از ضرر و زیان این است که با تکیه بر علم سرمایه‌گذاری در بورس دریافته‌اند بهترین شرایط حضور پایدار در بازار پرنوسان سهام می‌تواند مطالعه زیاد و داشتن صبر و حوصله و مهم‌تر از همه دست کشیدن از طمع باشد.

در گفت‌وگوی زیر که با مهدی سنجابی، یکی از سهامداران حقیقی موفق صورت گرفته، بخشی از تجربیات وی در اختیار دیگر سهامداران علاقه‌مند قرار می‌گیرد.

چگونه با بازار بورس آشنا شدید؟

باعث آشنایی من با بازار سرمایه یکی از اساتید دوره دانشگاه بود که ایشان از فرصت‌های جالب بازار سرمایه همیشه برای سرمایه‌گذاری یاد می‌کردند.

سرمایه‌گذاری در بازار بورس را در مقایسه با سایر فرصت‌های سرمایه‌گذاری چگونه ارزیابی می‌کنید؟

فارغ از مقایسه بازدهی بورس با سایر بازار‌ها، ماهیت «علم بنیان»، این بازار را از بازارهای موازی متمایز می‌کند و وجود تنوع در موارد قابل سرمایه‌گذاری در این بازار جذابیت آن را دو چندان می‌کند.

بهترین سال‌های بورس را چه دورانی می‌دانید؟ چرا؟

همگی سال طلایی ۸۲ را به خاطر دارند؛ هرچند ساختار بازار سرمایه آن زمان با حال تغییرات زیادی کرده اما در آن سال به دلیل وجود رشد اقتصادی بالا و روند نزولی تورم و امیدواری به شرایط اقتصادی سال پر رونقی برای سرمایه گذاران رقم خورد.

بدترین دوران بورس برای شما چه زمانی بود؟ چرا؟

بدترین دوران هم یکی در سال ۸۴ که به دلیل پیچیدگی شرایط سیاسی، بازار سرمایه شرایط سختی را به خود دید و دیگری هم سال ۸۷ که همزمان با بحران جهانی و آشفتگی بازار‌های مالی و افت مواد خام و نفت و عدم پیش‌بینی شرایط آتی، بازار سرمایه تحت فشار‌های مختلف قرار گرفت.

چگونه به انتخاب سهام در بورس می‌پردازید؟

با بررسی شرایط اقتصاد جهانی و سایر کشورها و مد نظر قراردادن شرایط کلان صنایع بورسی، تمرکز روی گزارش‌های فصلی شرکت‌ها و موشکافی این اطلاعات و مطالعه اخبار بازار سرمایه و با تکیه بر دانش مالی و آگاهی از علم حسابداری مقدمات انتخاب یک شرکت موفق و خرید سهام فراهم می‌شود. البته لازم نیست در ابتدا در همه این فنون تبحر کافی را داشت، بلکه با ممارست پی‌در‌پی و صرف زمان مناسب جهت یادگیری در طی مرور زمان به نتایج مورد نظر دست پیدا می‌کنیم.

به نظر شما بازار ما تحلیل محور است یا شایعه محور؟ شما به شایعات چقدر در تصمیمات خود اهمیت می‌دهید؟

این که بازار سرمایه بر پایه تحلیل استوار است یا شایعه اهمیت زیادی ندارد، چیزی که حائز اهمیت است این است که ما بتوانیم به تحلیل خود اعتماد کنیم و براساس تحلیل خودمان عمل کنیم. اگر کار خودمان را انجام بدهیم و ضرر کنیم از اینکه به شایعات گوش دهیم و سود بکنیم ارزش بیشتری دارد، چون با ضرر کردن به اشتباه خودمان پی

می‌بریم و در پی جبران آن بر‌می‌آییم ولی با توجه به شایعات سودی را که کسب کردیم را با شایعه بعدی از دست خواهیم داد.

آینده بورس ایران را چطور می‌بینید؟

بازار سرمایه ایران بازار نو پا و در حال رشد اما با سرعتی کند است که با توجه به مقایسه حجم این بازار با تولید ناخالص داخلی و حجم نقدینگی موجود در جامعه و بررسی تعداد سهامدار فعال به نسبت نقدینگی ایران و میزان حجم معاملات روزانه، فضای رشد و بالندگی آینده این بازار بسیار زیاد است.

درخواست شما از سازمان بورس در راستای تامین درخواست‌های سهامداران حقیقی چیست؟

سازمان بورس با بالا بردن سرعت و کیفیت دسترسی به اطلاعات ارائه شده توسط شرکت‌ها، شفافیت معاملات و جلب اطمینان جامعه در جهت جذب نقدینگی سرگردان و حذف رفتارهای سلیقه‌ای می‌تواند نقش بسزایی در جهت روان شدن معاملات و حتی در کاهش تورم و رشد اقتصادی کشور و تامین نیاز سرمایه‌ای شرکت‌ها ایفا کند.

یک خاطره از دوران فعالیت خود در بورس بیان کنید؟

فعالیت در بازار سرمایه همواره با اتفاقات جالبی همراه است. اما این خاطره که احتمالا برای اکثریت سرمایه‌گذاران این بازار روی داده برای من بدین شکل بوده که وقتی در ابتدا وارد بازار سرمایه شدم، بعد از چند معامله سودآور وقتی بازار وارد روند نزولی شد و من هم که با قواعد بازار سرمایه آشنایی نداشتم، در مدت کوتاهی تمام سود کسب شده را به ضرر تبدیل کردم، در آن هنگام از بین دو گزینه خروج از بازار یا ماندن و صبر کردن و جبران زیان حاصله، صبر کردن را انتخاب کردم و در پی دلایل شکستم بر‌آمدم تا با بررسی این دلایل مانع تکرار آن در آینده شوم... البته بعدها هم به دلایل دیگر دچار شکست‌های موقتی شدم اما با تمرکز روی آنها و ریشه یابی آن اشتباهات مانع تکرار آنها شدم و همیشه این عبارت معروف را به یاد داشتم که: «تمام راه‌های منتهی به شکست را یکبار طی کن تا دیگر راهی جز راه موفقیت وجود نداشته باشد.»

توصیه شما به سهامداران حقیقی جهت موفقیت در بازار سهام چیست؟

داشتن استراتژی در معاملات و تعیین نقشه راه از اولویت‌های رسیدن به موفقیت در هر تجارت و کسب و کاری است. بایستی از شکست‌ها درس گرفت و با حذف رفتارهای احساسی از موفقیت‌ها هم مغرور نشد، چون غرور باعث شکست می‌شود. باید با تمرکز و عدم اعتماد به نفس کاذب و تلاش بی‌وقفه روز به روز بر اصول تحلیل سهام مسلط‌تر شد تا نتایج بهتری را کسب کرد.