با گواهینامه‌های حرفه‌ای بازار سهام بیشتر آشنا شوید

گروه بورس- هدیه لطفی: سازمان بورس و اوراق بهادار از مرداد ماه ۱۳۹۰ و مقارن با برگزاری هفدهمین دوره آزمون گواهینامه‌های حرفه‌ای بازار سرمایه، تغییر و تحولات گسترده‌ای در شکل و محتوای مدارک حرفه‌ای بازار سرمایه ایران ایجاد کرد تا هر‌چه بیشتر به ساختارهای مدارک معتبر بین‌المللی نظیرCFA و CIIA نزدیک شوند. بدین ترتیب در حال حاضر ۹ گواهینامه حرفه‌ای برای بازار سرمایه ایران طراحی شده است که عبارتند از: گواهی اصول بازار سرمایه، معامله‌گری اوراق بهادار (که به نمایندگی دو یا معامله‌گری اوراق تامین مالی شهرت دارد) تامین مالی، معامله‌گری بورس کالا، معامله‌گری ابزار مشتقه، کارشناسی عرضه و پذیرش، تحلیلگری بازار سرمایه، مدیریت نهادهای بازار سرمایه، مدیریت سبد اوراق بهادار و ارزشیابی اوراق بهادار.

از بین گواهینامه‌های فوق «مدرک اصول بازار سرمایه» به عنوان مدرک پایه‌ای و پیش‌‌نیاز سایر مدارک، مورد توجه ویژه متقاضیان است به طوری که از بین ۳۳۱۵ نفری که تا کنون موفق به اخذ گواهینامه از سازمان بورس و اوراق بهادار شده‌اند، تعداد ۲۱۶۹ نفر از آنان گواهینامه اصول مقدماتی اوراق بهادار (اصول بازار سرمایه) را دریافت کرده‌اند.

همچنین، آزمون گواهینامه‌های حرفه‌ای بازار سرمایه به صورت ادواری و حداقل ۲ بار در سال از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار در تهران و برخی از شهرهای بزرگ برگزار می‌شود. با توجه به برگزاری هفدهمین دوره از این آزمون در مرداد ماه ۱۳۹۰، پیش‌بینی می‌شود دوره هیجدهم، در دی یا بهمن‌ماه سال جاری برگزار شود. رضا کیانی رییس اداره امور گواهینامه‌های حرفه‌ای سازمان بورس و اوراق بهادار، در گفت‌وگو با خبرنگار ما جزئیات بیشتری را درخصوص گواهی‌نامه‌های حرفه‌ای بازار سرمایه را تشریح کرده است.

از چه زمان و به چه علت طرح تحول مدارک حرفه‌ای بازار سرمایه مطرح شد؟

این پروژه بیش از یک سال زمان برده و پس از مطالعات تطبیقی کارشناسان معاونت نظارت بر نهادهای مالی، بررسی گسترده‌ای توسط کمیته گواهینامه‌های حرفه‌ای (متشکل از نمایندگان بورس اوراق بهادار، بورس کالا، کانون کارگزاران، کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران و سازمان بورس) در مورد آن صورت گرفت. هیأت مدیره سازمان بورس نیز پس از بررسی دقیق و اصلاح موارد در نهایت اقدام به تصویب ساختار نوین مدارک حرفه‌ای بازار سرمایه ایران کرد.بدین ترتیب مدارک جدید با تغییر و تحولات گسترده‌ای در شکل و محتوای مدارک قبلی، هر چه بیشتر به ساختارهای مدارک معتبر بین‌المللی نزدیک شد.

این تغییرات شامل چه مواردی است؟

در گذشته، مدارک حرفه‌ای بازار سرمایه شامل ۵ گواهینامه بود، که این گواهینامه‌ها عبارت از گواهی اصول بازار سرمایه، تحلیلگری بازار سرمایه، معامله‌گری اوراق تامین مالی، معامله‌گری بورس کالا و معامله‌گری ابزار مشتقه بودند و اکنون ۴ گواهی دیگر نیز به آنها اضافه شده است.در ساختار جدید، گواهینامه اصول بازار سرمایه به عنوان مدرک پایه، پیش‌نیاز گواهینامه‌های مدیریت نهادهای بازار سرمایه، کارشناسی عرضه و پذیرش، معامله‌گری اوراق تامین مالی، معامله‌گری ابزار مشتقه و معامله‌گری بورس کالا و همچنین گواهینامه تحلیل‌گری بازار سرمایه است. همچنین مدیریت سبد اوراق بهادار و ارزشیابی اوراق بهادار دو مدرکی هستند که افراد می‌توانند پس از موفقیت در آزمون تحلیل‌گری بازار سرمایه، نسبت به اخذ آن اقدام کنند.

مدارک قبلی که به افراد اعطا شده نیز تغییر می‌کند؟

مدارکی که تاکنون به فعالان حوزه بازار سرمایه اعطا شده است، با مدارک جدید معادل‌سازی می‌شود.با توجه به اینکه مدت اعتبار مدارک دو سال است، بر اساس پیشنهادی که به هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار ارسال شده، افراد برای تمدید گواهینامه‌های حرفه‌ای خود باید در دوره‌های آموزشی که به تایید سازمان بورس می‌رسد، شرکت کنند و امتیازات لازم را دریافت کنند. این دوره‌ها در کانون کارگزاران یا کانون نهادهای سرمایه‌گذاری بازار سرمایه برگزار می‌شود.شرط تمدید گواهینامه‌ها، شرکت در دوره‌های آموزشی یاد شده است و این پیشنهاد هم اکنون در هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در حال بررسی است و پس از تصویب، جزییات آن منتشر خواهد شد.

افراد چگونه می‌توانند از جزئیات زمان برگزاری هر آزمون و مفاد مورد آزمون مطلع شوند؟

جزئیات زمان برگزاری آزمون‌ها، لیست مفاد امتحانی، منابع پیشنهادی برای مطالعه و حتی نمونه سوالات سال‌های گذشته در سایت اداره گواهینامه‌های حرفه‌ای درج شده و علاقه‌مندان می‌توانند با مراجعه به آدرس تارنمای http://reg.seo.ir از نحوه و زمان برگزاری آزمون‌ها مطلع شوند.

چرا برای دریافت گواهینامه‌های حرفه‌ای، باید مدرک کارشناسی (بدون توجه به رشته آن) داشت؟

ملاک شرکت در آزمون‌های دریافت گواهینامه‌های حرفه‌ای را داشتن مدرک کارشناسی قرار دادیم تا افراد از یک حداقل سواد آکادمیک برخوردار باشند تا بدین ترتیب اطمینان از تسلط افراد به حداقل فعالیت‌های روزمره اعم از کار با کامپیوتر حاصل شود.

تاکید بیش از اندازه سازمان باعث ایجاد بازار سیاه مدارک در بین کارگزاران به منظور استخدام افراد شده است. در مورد پیدایش این مقوله و راه مقابله با آن چه نظری دارید؟

تاکنون به موردی در این زمینه برخورد نکرده‌ایم و در صورتی که نمونه‌ای مشاهده شود، برخورد جدی از سوی سازمان بورس و سازمان گواهینامه‌های حرفه‌ای با متخلفان صورت می‌پذیرد.