ایران بازار نابی دارد، فقط باید مدیریت شود

نبود یک شبکه خبری نقطه ضعف بازار سرمایه کشور است

گروه بورس - با توجه به اجرایی شدن معاملات آتی در بورس کالای کشور، خبرنگار ما با رضا دارابی - مشاور ارشد بازارهای مالی و کالایی در دبی- گفت‌و‌گویی انجام داده است. وی معتقد است: اگر بورس کالای ایران به طور کامل راه‌اندازی و تنوع محصولات در آن بیشتر شود، در فرایند پیشرفت ایران موثر خواهد بود.» «دارابی» از سال ۱۹۹۹ تاکنون به صورت‌ حرفه‌ای در بازارهای انرژی (نفت)، فلزات (طلا)، ارز و بازار سهام فعالیت می‌کند. یک بخش مقاله‌ای به نام Global Markets در مجله Banker Middle East دارد که به صورت مستمر چاپ می‌شود و از همان سال، مشاور یکی از شبکه‌های دبی در خصوص بازار انرژی است. در ایران برای اولین بار در سال ۲۰۰۴ به دعوت سازمان بورس و اوراق بهادار در کنفرانس «بازار سرمایه؛ نیروی محرکه اقتصاد ایران» شرکت کرد. سپس در سال ۲۰۰۵ از طرف بورس فلزات یک دوره آموزشی برای کارگزاران برگزار کرده و سومین بار نیز در اسفند ماه سال گذشته طی یک دوره فشرده اقدام به ارائه موضوع معاملات آتی برای کارگزاران و سرمایه‌گذاران کرده است. بخش اول مصاحبه با وی را بخوانید:

به عنوان اولین پرسش به عنوان شخصی که تجربه فعالیت در بورس‌های خارج را دارید، تفاوت آنها را با بورس ایران در چه می‌بینید؟

من تجربه عملی در بورس ایران ندارم، اما به نظر من بازار سرمایه ایران در حال حرکت است. جذب ایرانی‌های مقیم خارج به منظور ارائه تجربیات خود در ایران کمک بسیاری به حرکت رو به رشد بازار سرمایه ایران می‌کند.

اگر بورس کالای ایران به طور کامل راه‌اندازی شود و تنوع محصولات عرضه شده در آن بیشتر شود، در فرآیند پیشرفت ایران بسیار موثر خواهد بود.

من ۴سال پیش پیشنهاد دادم که فعالیت‌های بورس تحت وب و به صورت اینترنتی صورت گیرد، به این طریق حجم معاملات بسیار بالا می‌رود. به طور مثال وقتی ما در شرکت خود در دبی شیوه خرید و فروش اینترنتی را راه‌اندازی کردیم، حجم معاملات شرکت از مرز یک میلیارد دلار در ماه گذشت که دستاورد بزرگی برای شرکت ما بود. مسلما اگر می‌خواستیم به صورت سنتی ادامه دهیم، به این آمار نمی‌رسیدیم. در ایران پیشرفت وقتی حاصل می‌شود که معاملات اینترنتی صورت گیرد تا حجم معاملات به طرز چشمگیری افزایش داشته باشد. وقتی حجم معاملات بالا رود، بازار روان (Liquid Market) خواهیم داشت و بازار روان یعنی بازار حرفه‌ای.

به نظر شما بسترهای لازم برای رسیدن به سطح بازارهای بین‌المللی چیست؟

برای هر معامله‌گر قانونمند بودن سیستم معامله بسیار مهم است. وقتی قوانین شفاف و محکم وجود داشته باشد، بازار روان‌تر می‌شود. ما در ایران بازار نابی داریم فقط بایستی با مدیریت درست، سرمایه‌ها را به سمت بازار سرمایه جذب کنیم. حتما می‌پرسید چگونه می‌توان این امور را انجام داد؟ پاسخ این است که بعد از تهیه قوانین، باید سبد محصولات خود را کامل کنیم. ما هنوز در ایران نمی‌توانیم تمام نیازهای مشتریان خود را برآورده کنیم. باید برنامه‌ریزی کرد، نیازها را شناسایی نمود و در جهت رفع آنها گام برداشت. آنچه که مسلم است این است که آمریکا، انگلیس و دیگر کشورهای مطرح یک شبه به موقعیت حال حاضر خود نرسیده‌اند. آنها هم تمامی این مراحل را طی کرده‌اند تا به اینجا رسیده‌اند.

مورد دیگری که باید در این رابطه گفت، سرویس‌های قابل ارائه می‌باشد. هرچه فرآیند معامله سهل‌تر شود، سرمایه‌گذار بیشتری جذب می‌شود. دوباره می‌رسیم به همان بحث اینترنتی شدن که قبلا بیان کردم. مسلما در این خصوص بایستی ابتدا افراد آموزش ببینند. شما ببینید وقتی یک دوره برگزار می‌شود و با استقبال خوبی روبه‌رو می‌شود، یعنی اینکه عطش فراگرفتن دانش در ایران وجود دارد.

به نظر من در ایران نبود یک شبکه خبری در رابطه با بازار سرمایه و بورس ایران یکی از نقاط ضعف محسوب می‌شود. لازم است شبکه خبری وجود داشته باشد که تمامی اتفاقات روزانه بورس را پوشش دهد و در اختیار افراد مطلع گذاشته شود. به طور کلی باید در این رابطه حرفه‌ای رفتار کرد. به نظر من وقتی تمام این موارد با هم باشند، بورس پیشرفت می‌کند.

همان‌طور که مستحضرید، فیوچرز در ایران به زودی راه‌اندازی می‌شود، به نظر شما بسترهای لازم برای فیوچرز چیست؟

آموزش به عقیده من بسیار مهم است. افراد خبره باید تجربیات خود را بیان کنند. خیلی از صحبت‌هایی که افراد خبره می‌کنند، در هیچ دانشگاهی تدریس نمی‌شود. افراد می‌توانند از بورس‌های مختلف دعوت شوند و تجربیات خود را بیان کنند. بقیه مواردی که مهم هستند همان‌طور که قبلا گفتم عبارتند از: ۱-سبد محصولات، ۲ - ارائه سرویس‌های حرفه‌ای و ۳-اتوماسیون کردن فعالیت‌ها.

در حال حاضر نرم‌افزارهای موجود به گونه‌ای هستند که مشتری با یک کلیک می‌تواند تمام اطلاعات مورد نیاز خود را ببیند. حتی کارگزار هم می‌تواند تمام اطلاعات هر مشتری خود را به صورت تفکیکی ببیند.

من باز هم روی لزوم راه‌اندازی شبکه خبری تاکید می‌کنم. به عقیده من یک ارگان باید سرمایه‌گذاری کند و حتی به صورت اینترنتی هم که شده، شبکه خبری را راه‌اندازی کند. وقتی شبکه‌ای وجود داشته باشد که تمام اتفاقات روزانه را پوشش دهد، دیگر نیازی به حضور فیزیکی امثال من در بورس نیست. به طور مثال، من از اتفاقات بازار NASDAQ اطلاع کافی دارم که مسلما این اطلاعات را از شبکه‌های خبری به دست آورده‌ام و نه حضور فیزیکی در آن بازار.

ادامه دارد....