جزئیات نقض توافق«فولادسازان»

گروه بورس-علیرضا باغانی:فولادی‌ها نباید با ادامه کاهش قیمت‌های جهانی فولاد زیر قول خود می‌زدند و توافق انجام شده برای افزایش نرخ کنسانتره را زیر پا می‌گذاشتند. بدقولی‌ فولادی‌ها

محمد علی احمدزاد اصل،رییس هیات مدیره چادرملو که درباره آخرین وضعیت افزایش نرخ سنگ‌آهن سخن می‌گفت، با بیان این مطلب افزود: در حالی که چند هفته پیش توافق شده بود که با احتساب پرداخت ۱۱هزار تومان کمک به صندوق بازنشستگی فولاد، هر تن کنسانتره چادرملو به سطح ۶۴هزار تومان افزایش یابد، اما فولادسازان با تداوم روند نزولی قیمت محصولاتشان در بازارهای جهانی، این توافق را زیر پا گذاشته و فضایی ابهام‌آلود در این رابطه به وجود آوردند.

سه پیشنهاد داده بودیم

وی در پاسخ به این پرسش که توافق سنگ‌آهنی‌ها با فولادسازان چگونه بود، گفت: همزمان با انجام مذاکرات بر سر افزایش نرخ سنگ‌آهن، ما سه پیشنهاد به فولادی‌ها برای نرخ کنسانتره دادیم که یکی از این پیشنهادها افزایش نرخ بود.

وی با بیان این که درخواست اصلی‌ ما قیمت‌گذاری سنگ‌آهن بر اساس عرضه و تقاضا بود، گفت: دیگر پیشنهاد ما این بود که نرخ سنگ‌آهن در قراردادهای بلندمدت و کوتاه‌مدت تابعی از قیمت‌ جهانی فولاد باشد که در نهایت از میان این پیشنهادها فولادسازان افزایش نرخ کنسانتره به صورت توافقی را پذیرفتند.

بی‌بهرگی از افزایش نرخ فولاد

وی با اشاره به افزایش نرخ فولاد در سال گذشته گفت: پارسال فولادی‌ها از افزایش نرخ محصولاتشان با رشد سودآوری مواجه شدند، اما تولیدکنندگان سنگ‌آهن محصول خود را با همان قیمت‌های قبلی به فولادسازان فروختند، حال آنکه با کاهش ۳۰درصدی نرخ جهانی فولاد، تولیدکنندگان فولاد خواستار عدم افزایش نرخ سنگ‌آهن هستند، این در شرایطی است که در زمان افزایش نرخ فولاد، سنگ‌آهنی‌ها هیچ سودی عایدشان نشد که حالا به دلیل کاهش نرخ‌های جهانی فولاد، سنگ‌آهن ارزان به فولادی‌ها بدهند.

این مقاومت‌ها قدیمی است

او مقاومت فولادسازان در برابر افزایش نرخ کنسانتره را مربوط به مدت‌ها قبل دانست و گفت: قبل از جدی شدن مذاکرات، به موازات مطرح شدن بحث‌هایی مبنی بر افزایش نرخ کنسانتره، فولادی‌ها نسبت به جمع‌آوری سهم سنگ‌آهنی‌ها در بازار اقدام کردند و از طرفی دیگر با پررنگ جلوه دادن تبعات افزایش نرخ‌‌ها در بهای تمام شده فولاد، توافق بر سر افزایش نرخ سنگ‌آهن را دائما به تاخیر انداختند.

فولادی‌ها تایید کرده بودند

مدیرعامل سرمایه‌گذاری سپه با بیان اینکه توافق فولادی‌ها و سنگ‌آهنی‌ها بر سر افزایش نرخ نهایی شده بود، گفت: مدیران شرکت‌های فولادی از جمله مدیرعامل فولاد مبارکه در پاسخ به پرسش بورس مبنی بر تاثیرات افزایش نرخ کنسانتره بر بهای تمام شده محصولاتشان، رسما افزایش نرخ سنگ‌آهن را تایید و گفته بود که این افزایش قیمت تاثیر محسوسی در نرخ محصولات ما ندارد. همین موضوع موجب شد که بسیاری از سهامداران جزء هم براساس این اطلاعیه‌های رسمی، سهام سنگ‌آهنی‌ها از جمله چادرملو را در قیمت‌های بالا خریداری نمایند، در حالی که اکنون فولادسازان زیر قول خود زده‌اند.

تعیین نرخ براساس چهار متغیر

رییس هیات‌مدیره «کچاد» با ذکر این نکته که در افزایش نرخ سنگ‌آهن تمامی شرایط طرفین مورد بررسی قرار گرفته بود، گفت: طرفین پس از هفته‌ها مذاکره، بررسی و مطالعه نهایتا براساس چهار معیار از جمله قیمت‌های جهانی، شرایط بازار سرمایه، شرایط حمل‌ونقل و قراردادهای بلند مدت و کوتاه مدت با افزایش نرخ کنسانتره سنگ‌آهن به توافق رسیدند.

مصالح فولادسازان رعایت شده بود

وی افزود: در افزایش نرخ کنسانتره تمامی مصالح طرفین لحاظ شده بود و نباید فولادسازان در برابر افزایش قیمت مواد اولیه که به گفته خودشان تاثیر چندانی در بهای تمام شده محصولاتشان ندارد، مقاومت کنند.

احمدزاد اصل با بیان این که مقاومت در برابر افزایش نرخ سنگ‌آهن، این صنعت جوان را در همین حد نگاه می‌دارد، گفت: سنگ‌آهنی‌ها طرح‌های توسعه بسیاری دارند که مقاومت فولادی‌ها با افزایش نرخ سنگ‌آهن، تمام طرح‌های توسعه‌ای را با مشکلاتی مواجه می‌ساز‌د.

حال آن که سهامداران سنگ‌آهنی‌ها سال‌ها است که با عدم دریافت سود مورد انتظار خود به پیشبرد طرح‌‌های توسعه شرکت‌های تولیدکننده سنگ‌آهن کمک کرده‌اند، ولی در شرایط کنونی بهره‌برداری از این طرح‌ها مستلزم اعتبارات بسیار بیشتری است که از محل افزایش نرخ‌ها تامین می‌شود.

او با اشاره به حمایت وزارت صنایع از فولادی‌ها گفت: صنعت جوان سنگ‌آهن نیز مانند صنعت فولاد نیازمند حمایت دولت است، ما از وزارت صنایع انتظار داریم که با توجه به خصوصی شدن شرکت‌های تولید کنند سنگ‌آهن همچنان به حمایت‌های خود ادامه دهد تا این شرکت‌ها که با سرمایه ده‌ها سهامدار حقیقی و حقوقی فعالیت می‌کنند، بتوانند در توسعه و آبادانی کشور نقش اصلی خود را ایفا کنند.

احمدزاد اصل با ذکر این نکته که مقاومت فولادسازان در برابر افزایش نرخ سنگ‌آهن و توسل به مسوولان دولتی چندان با مشی شرکت‌های حاضر در بورس مطابقت ندارد، گفت: مصرف‌کنندگان سنگ‌آهن و تولیدکنندگان اصلی فولاد در بورس تهران حضور دارند و با توجه به خصوصی شدن این شرکت‌ها، متوسل شدن فولادسازان به دولت برای عدم افزایش نرخ کنسانتره با خط مشی شرکت‌های بورسی که باید از شفافیت لازم برخوردار باشند، مطابق نیست، ضمن اینکه با توجه به آنکه تولیدکنندگان سنگ‌آهن در بحث افزایش نرخ‌ها حقوق دولتی را نیز رعایت کرده و بخشی از این افزایش قیمت را نیز برای کمک به صندوق فولاد اختصاص دادند، بنابراین استفاده فولادی‌ها از نفوذ خود در وزارت صنایع در این موضوع جای بسی تعجب است.

کاهش قیمت فولاد بهانه است

او با بیان اینکه کاهش قیمت جهانی فولاد امری طبیعی و مقطعی است، گفت: نباید فولادسازان از کاهش قیمت‌های جهانی به عنوان اهرمی به منظور مقاومت در برابر افزایش نرخ سنگ آهن استفاده کنند، چرا که به گفته خود آنها این کاهش نرخ‌ها زودگذر و مقطعی است و چرا فولادسازان در زمانی که قیمت محصولاتشان در سقف بود نیز در برابر افزایش نرخ کنسانتره مقاومت می‌کردند.

وی افزود: فولادی‌ها محصولات خود را به قیمت جهانی می‌فروشند و خواسته ما هم فروش سنگ‌آهن بر اساس قیمت‌های جهانی بود، ولی در سال جاری فعلا چنین توافقی حاصل شد که متاسفانه همین توافق هم زیر پا گذاشته شد. این در حالی است که با توجه به نرخ‌های بالای سنگ‌آهن در بازار جهانی سنگ‌آهنی‌ها می‌توانند محصول خود را صادر کنند.

از دست دادن یک فرصت تاریخی

در همین حال یک منبع آگاه در گفت‌و‌گویی اعلام کرد: با بدقولی‌ فولادسازان در رابطه با افزایش نرخ کنسانتره، سنگ‌آهنی‌ها فرصت تاریخی خود را برای انجام طرح‌های توسعه از دست می‌دهند.

این منبع با اشاره به مداخله وزارت صنایع در بحث افزایش نرخ سنگ‌آهن گفت: فولادسازان در شرایط افت قیمت‌های جهانی از مسوولان دولتی خواسته‌اند که فعلا بحث افزایش نرخ کنسانتره را منتفی کنند.

وی گفت: سهامداران سنگ‌آهنی‌ها تاکنون از سود نقدی این شرکت‌ها بهره‌مند نشده‌اند تا طرح‌های تولید آن‌ها به پیشرفت برسد، حال آنکه عدم افزایش نرخ، بازده اقتصادی سنگ‌آهنی‌ها را کم کرده و باز هم این شرکت‌ها نمی‌توانند توسعه‌های خود را به شکل درستی انجام دهند.وی گفت: وزارت صنایع در شرایطی در موضوع افزایش نرخ کنسانتره مداخله کرده که پیش از این مذاکرات و تصمیم‌گیری در این خصوص به طرفین مذاکره سپرده شده بود و قرار بود دولت فقط در مقام ناظر در این مذاکرات حضور داشته باشد.

وضعیت بهره مالکانه در دنیا

وی با اشاره به وضعیت بهره مالکانه معادن در دنیا گفت: در دنیا بین ۳ تا ۵درصد از فروش شرکت‌های بزرگ معدنی به عنوان بهره مالکانه دولتی گرفته می‌شود، حتی در برخی کشورها اساسا برای توسعه بخش‌ معدن بهره مالکانه‌ای گرفته نمی‌شود، حال آنکه در ایران این بهره مالکانه با افزایش این نرخ‌ها قرار شد ۱۱ تومان به ازای هر کیلو سنگ‌آهن اخذ شود، اما در این شرایط نیز وزارت صنایع به‌رغم موافقت سنگ‌آهنی‌ها با بهره مالکانه باز هم در موضوع افزایش نرخ مداخله کرده و طرف فولادی‌ها را گرفته‌اند.

او با اشاره به اجرای طرح تحول اقتصادی توسط دولت نهم گفت: براساس چشم‌انداز توسعه ۲۰ ساله و اصل ۴۴ و همچنین طرح تحول اقتصادی، اقتصاد کشور باید به سمت اقتصاد جهانی حرکت کند و باید محصولات از حالت کنترل و نظارت دولت خارج شود، در حالی که به‌رغم وجود چنین سیاستی در دولت و کشور، افزایش نرخ کنسانتره که به ضرر هیچ بنگاه اقتصادی نیست، بلکه منابع بسیاری برای صنعت سنگ‌آهن و سهامداران آن دارد با مقاومت بسیار مواجه می‌شود.

سنگ‌آهن باید بورسی شود

او با بیان اینکه سنگ‌آهن باید در بورس کالا معامله شود، گفت: درخواست سنگ‌آهنی‌ها ابتدا ورود سنگ‌آهن به بورس بود، حال آنکه سنگ‌آهنی‌ها به خواسته فولادی‌ها فقط در افزایش نرخ با یکدیگر بر توافق رسیدند، اما آنها این موضوع را هم تحمل نکردند.

طرح‌‌های توسعه سنگ‌آهنی‌ها

وی از طرح ۴/۳ میلیون‌ تنی گندله‌سازی اردکان، مطالعه‌گندله سازی ۳ میلیون تنی بهاباد، خط ۴ و ۵ کنسانتره چادرملو هر یک به ظرفیت ۵/۱ میلیون تن، طرح گندله‌سازی ۵ میلیون تنی گل‌گهر و طرح کنسانتره و گندله گهر زمین به ظرفیت هر یک ۱۰ میلیون تن به عنوان طرح‌های توسعه‌ای یاد کرد که در صورت عدم افزایش نرخ سنگ‌آهن با مشکلات نقدینگی مواجه می‌شوند.گفتنی است؛ قیمت تمام شده یک تن سنگ‌آهن وارداتی از برزیل توسط فولاد مبارکه به قیمت Fob ،۱۱۰ دلار است، حال آنکه فولاد مبارکه به نرخ C&F باید ۲۰۰ دلار به ازای هر تن کنسانتره بپردازد. نرخ هر تن سنگ‌آهن وارداتی از برزیل به صورت تحویل در کارخانه فولاد مبارکه نیز ۲۳۴ دلار برآورد شده است.

فولاد خوزستان نیز به نرخ Fob سنگ‌آهن را با قیمت تمام شده‌ای به میزان ۱۱۰ دلار در هر تن از برزیل می‌تواند دریافت کند و به نرخ c&F هم «فخوز» رقمی معادل ۲۰۰ دلار باید به ازای هر تن کنسانتره بپردازد. قیمت هر تن وارداتی کنسانتره از برزیل در محل کارخانه فولاد خوزستان هم ۲۱۰ دلار تخمین زده شده است.