2

بازار آتی از سکه افتاد

نمای بازار مشتقه و مالی بورس‌کالای ایران، ظرف روزهای اخیر، متاثر از ایجاد ذهنیت مثبت نسبت به حصول نتیجه در مذاکرات احیای برجام قرمزپوش شد. با وجود این، جریان ورود نقدینگی به بازار آتی، ترکیبی از ورود و خروج نقدینگی را برای قراردادهای با سررسید مختلف به ثبت رساند. در حال حاضر، سه‌سررسید فعال آتی صندوق طلا در بازار مشتقه بورس‌کالای ایران مورد معامله قرار می‌گیرند که از سویی از ارزش هریک از این قراردادها ظرف روزهای اخیر کاسته شده و از سوی دیگر نقدینگی در حال خروج از این صندوق‌ها با سررسید مرداد و آذرماه است. در زمان تنظیم این گزارش، از سویی از ارزش هر قراداد آتی تعریف‌شده روی صندوق طلا با سررسید مرداد 58/ 2‌درصد نسبت به نرخ بازگشایی کاسته شد و از سوی دیگر این سررسید با خروج نقدینگی حدود 22درصدی مواجه شد. البته بخشی از خروج سرمایه مربوط به نزدیک شدن به زمان سررسید این قرارداد است. همچنین در این زمان، قرارداد آتی تعریف‌شده روی صندوق طلا با سررسید آذرماه نسبت به ساعات شروع معاملات افت ارزش 5/ 4درصدی داشت و این قرارداد نیز با خروج سرمایه حدود 5/ 5درصدی مواجه شد. اما وضعیت در قرارداد آتی تعریف‌شده بر صندوق طلا با سررسید مهرماه تا حدی متفاوت بود. اگرچه ارزش قرارداد آتی تعریف‌شده روی این صندوق نیز افت 5/ 4درصدی داشت؛ اما همچنان جریان ورود نقدینگی به آن مثبت بود. این موضوع می‌‌‌تواند بیانگر آن باشد که فعالان این بازار اگرچه انتظار دارند قیمت‌‌‌ سکه به‌‌‌عنوان دارایی اصلی تشکیل‌‌‌دهنده صندوق طلا در کوتاه‌مدت با افت نرخ همراه شود؛ اما در میان‌مدت انتظار می‌رود با رشد نرخ مواجه شود.

بازگشت نرخ ارز در بازار آزاد به کانال 29‌هزار تومان در اواسط روز گذشته، مهم‌ترین دلیل عقبگرد ارزشی قراردادهای آتی صندوق طلا بود. البته کاهش بهای اونس جهانی طلا نیز مزید بر علت شد تا قراردادهای بر پایه طلا کاهش نرخ بیشتری را در این روز تجربه کنند.

در زمان تنظیم این گزارش (اواسط ساعات معاملات در روز چهارشنبه 26مرداد)، قراردادهای آتی تعریف‌شده روی نمادهای زعفران نیز با افت نرخ مواجه شدند؛ اما این افت نرخ نسبت به نمادهای صندوق طلا به‌مراتب محدودتر بود و صف فروش در هیچ یک از قراردادها شکل نگرفت. در عین حال، جریان خروج نقدینگی نیز از قراردادهای آتی زعفران رقمی محدود و تنها مربوط به قرارداد با سررسید شهریور بود و معامله‌‌‌گران نسبت به افزایش ورود نقدینگی به این بازار برای قراردادهای با سررسید آبان و دی‌ماه امسال اقدام کردند.

قرمزپوشی یکپارچه گواهی‌‌‌های کالایی

بازار گواهی سپرده کالایی در بخش معاملات مستمر ظرف روز گذشته یکپارچه قرمزپوش شد. عقبگرد نرخ ارز، مهم‌ترین سیگنال جهت‌‌‌دهنده به معاملات گواهی سپرده ظرف روز گذشته بود. در ساعات پایانی روز دوشنبه، ایران و آمریکا پاسخ خود به متن پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌نویس اتحادیه اروپا را ارائه کردند. در شرایط کنونی بسیاری بر این باورند که بیش از هر زمانی، حصول نتیجه احیای برجام نزدیک است و همین موضوع باعث شده است تا ظرف دوروز اخیر دلار آمریکا کانال 30‌هزار تومانی را از دست بدهد و بالاخره 29‌هزار تومان شود. این افت و ایجاد ذهنیت کاهش بیشتر بهای ارز در بازار داخل، زمینه عقبگرد ارزش گواهی زعفران و گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالا را ظرف دوروز پایانی هفته جاری مهیا کرد.

افول صادرات؛ عامل افت نرخ طلای سرخ

گواهی‌‌‌های زعفران ظرف هفته‌‌‌های اخیر با اوج‌‌‌گیری قیمتی مواجه شدند و رکورد تاریخی بهای این گواهی‌‌‌ها در کانال قیمتی 44‌هزار تومان ظرف روزهای پایانی تیر و روزهای ابتدایی مرداد امسال شکسته شد. اگرچه بازگشت قیمتی در نرخ ارز ظرف روزهای اخیر در کاهش بهای گواهی طلای سرخ موثر بود؛ اما پیش از عقبگرد بهای ارز نیز برخی کارشناسان نسبت به افت بهای گواهی طلای سرخ هشدار می‌‌‌دادند. احتمال افزایش برداشت زعفران در سال زراعی جدید و کاهش صادرات زعفران کشور متاثر از افت تقاضا در بازارهای کالایی دنیا به دلیل واهمه از بروز رکود اقتصادی، مهم‌ترین دلایل بازگشت قیمتی گواهی طلای سرخ ظرف روزهای گذشته بود. در شرایطی که بازار گواهی طلای سرخ با سیگنال‌‌‌های کاهشی مواجه بود، افت نرخ ارز آزاد نیز مزید بر علت شد تا این عقبگرد قیمتی را در این معاملات سرعت ببخشد.

تبلور انتظارات منفی میان معامله‌‌‌گران گواهی سکه

ناامیدی نسبت به حصول نتیجه در مذاکرات احیای برجام ظرف هفته‌‌‌های گذشته باعث شده بود تا فعالان بازار مالی بورس‌کالا با برآورد رشد بهای سکه نسبت به خرید گواهی سکه با ارزشی بالاتر از ارزش بنیادی اقدام کنند. به شکل بنیادی انتظار می‌رود ارزش هر واحد گواهی سکه طلا برابر یک‌صدم ارزش نرخ معامله (میانگین قیمت خرید و فروش روز) سکه در بازار فیزیکی باشد؛ اما بازار گواهی سپرده سکه طلا تابعی از عرضه و تقاضا بوده و از همین‌‌‌رو ذهنیت خریداران و فروشندگان می‌‌‌تواند قیمت‌ها را در این بازار، در نرخی بالاتر یا پایین‌‌‌تر از ارزش بنیادی آن قرار دهد. اما این رویه ظرف هفته جاری و با توجه به ایجاد ذهنیت پذیرش توافق احیای برجام از سوی ایران و آمریکا با میانجی‌گری اروپا تغییر کرد. به این ترتیب، معامله‌‌‌گران گواهی سکه طلا از روز یکشنبه 23مرداد و همزمان با مطرح شدن احتمال نزدیکی توافق برجام حاضر به خرید گواهی با نرخی کمتر از بهای معادل وزنی آن در بازار فیزیکی شدند؛ این موضوع بیانگر منفی‌‌‌شدن انتظارات فعالان این بازار است.

در شرایطی که احتمال توافق احیای برجام باعث شده است تا بازار گواهی سکه از سکه بیفتد، طلا در بازار جهانی نیز مجددا وارد مسیر افت نرخ شده و همزمانی این دو سیگنال کاهشی می‌‌‌تواند به کاهش بیشتر قیمتی گواهی طلا در بازار مالی بورس کالای ایران و البته بازار فیزیکی دامن بزند.

بهای طلا در معاملات آتی بورس آمریکا مجددا از روز 12اوت به کانال 1700دلاری بازگشت و در زمان تنظیم این گزارش این فلز گرانبها با نرخ‌ هزار و 773دلار به ازای هر اونس به فروش رفت. آمار تورم ماهانه آمریکا برای ماه ژوئیه کمتر از تورم ژوئن و کمتر از نظرسنجی رویترز اعلام شد؛ عقبگرد تورمی آمریکا باعث شد تا معامله‌‌‌گران بازارهای مالی دنیا نسبت به کاهش سیاست تهاجمی فدرال‌رزرو امیدوار شوند و بهای طلا ظرف روزهای منتهی به 12اوت افزایش داشته باشد. اما در ادامه برخی اعضای فدرال‌رزرو اعلام کردند که همچنان تورم ایالات متحده آمریکا بالا بوده و در این شرایط احتمال افزایش 75واحدی دیگر در نرخ بهره برای ماه سپتامبر وجود دارد. این اعلام نظر باعث شد تا با وجود کاهش تورم در آمریکا مجددا طلا به مسیر افت قیمتی بازگردد. افت نرخ اونس طلای جهانی در روزهای اخیر از عقبگرد بهای گواهی طلا در بازار مالی داخلی حمایت کرد.