معامله‌‌‌گران بازارهای مالی بورس‌کالا در فاز احتیاط
خروج سرمایه از بازارهای مالی کالایی
احتیاط در رفتار معامله‌‌‌گران بازارهای مالی پابرجا ماند
معامله‌‌‌گران بازار مالی بورس‌کالای ایران در بلاتکلیفی ارزی قرار دارند. چشم‌‌‌انتظاری نسبت به نتایج این دور از مذاکرات احیای برجام که گفته می‌‌‌شد، آخرین دور از این‌سری مذاکرات باشد، باعث شده است تا فعالان بازارهای مالی کشور وارد فاز احتیاط شوند و در خرید و فروش‌های خود جانب احتیاط را رعایت کنند. در این شرایط، جریان غالب در اغلب معاملات کاهشی است؛ اما انتشار هر خبر منفی در خصوص بی‌‌‌نتیجه ماندن مذاکرات باعث می‌شود تا بازارهای مالی مجددا رنگی از رونق بگیرند.
بازار گواهی‌‌‌های سپرده کالایی طی روز گذشته متاثر از نوسان نرخ ارز در بازار داخل، ترکیبی از رشد و کاهش قیمت را به ثبت رساند. مثبت‌شدن نوسان نرخ ارز در بازار داخل ظرف ساعات ابتدایی روز سه‌‌‌شنبه پانزدهم شهریور، باعث شد تا جریان کاهش قیمت در گواهی‌‌‌های سکه طی روزهای قبل معکوس شود، به‌طوری‌که در زمان تنظیم این گزارش، پنج‌نماد فعال گواهی سکه با رشد قیمت 5/ 0 تا 5/ 1درصدی نسبت به نرخ بازگشایی مواجه شدند. البته روز گذشته، نوسان مثبت نرخ ارز محدود بود و این موضوع باعث شد تا رشد نرخ نتواند بازار گواهی را به شکل یکپارچه سبزپوش کند. به این ترتیب، گواهی‌‌‌های زعفران در این روز همچنان در مسیر افت نرخ نوسان داشتند و با افت نرخ 5/ 0 تا 3درصدی مواجه شدند. در حالی بازار گواهی سپرده کالایی طی روز گذشته با ترکیبی از افزایش و کاهش قیمت مواجه شد که صندوق‌های کالایی نیز همین روند را در پیش گرفتند.
طلای سرخ در کف قیمت چهارماهه
گواهی‌‌‌های سپرده زعفران نیز ظرف روزهای سپری‌شده از شهریور امسال با افت نرخ قابل ملاحظهای متاثر از سیگنال پذیرش محصول جدید در انبار، افت نرخ ارز در بازار آزاد و واهمه از بروز رکود اقتصادی در دنیا و در نتیجه افول بازارهای صادراتی مواجه شدند. به این ترتیب، در حالی که بهای گواهی‌‌‌های زعفران ظرف مردادماه امسال در کانال قیمتی 40 تا 44هزار تومان نوسان قیمتی داشت، نرخ این گواهی‌‌‌ها به کانال 36 تا 39هزار تومان عقب‌‌‌نشینی کرد. این ارقام کمترین نرخ فروش گواهی طلای سرخ پس از اردیبهشت سال‌جاری است و به این ترتیب، غلبه سیگنال‌‌‌های کاهشی در بازار گواهی زعفران باعث کف‌‌‌نشینی قیمتی چهارماهه طلای سرخ شده است.
در حالی که افت نرخ ارز در بازار داخل سیگنالی مهم برای تمامی بازارهای مالی و کالایی کشور است، احتمال بروز رکود در اقتصاد جهانی می‌‌‌تواند به‌‌‌طور خاص بر بازار گواهی زعفران اثرگذار شود. واهمه از بروز رکود اقتصادی در دنیا باعث شده است تا تقاضا برای محصول زعفران صادراتی کشور افت محسوسی در بازارهای جهانی داشته باشد. در شرایطی که احتمال افزایش عرضه محصول زعفران به بازار داخل وجود دارد، افول بازار صادراتی می‌‌‌تواند تاثیر منفی به‌مراتب بیشتری بر بازار طلای سرخ بگذارد. در شرایطی بازار صادراتی زعفران تولید ایران ضعیف می‌شود که تورم در بازار داخل و کوچک‌شدن توان خرید مصرف‌کننده داخلی به افت تقاضای داخلی برای این محصول منجر شده است؛ به این ترتیب، زعفران همزمان تحت فشار افت تقاضای داخلی و صادراتی قرار دارد.
خروج سرمایه از قراردادهای مثبت و ورود آن به قراردادهای منفی
بازار مشتقه بورس‌کالای ایران نیز مانند سایر بازارهای مالی بورس‌کالا روز گذشته با ترکیبی از کاهش و افزایش قیمت در سررسیدهای مختلف مواجه شد و روند نوسان دارایی پایه توانست به این بازارها جهت دهد. به این ترتیب، سررسیدهای آتی تعریف‌شده برای گروه زعفران نگین در این روز کاهش قیمت را تجربه کردند. این در حالی بود که سررسیدهای آتی گروه صندوق طلا مثبت شدند. جریان ورود و خروج نقدینگی در بازار مشتقه از نکات حائز اهمیت بازار آتی بورس‌کالا در روز پانزدهم شهریور بود. با اینکه سررسیدهای آتی تعریف‌شده برای صندوق‌های طلا در این روز مثبت بودند، جریان نقدینگی برای سررسید مهر و آذر منفی بود؛ هرچند جریان ورود نقدینگی برای سررسید بهمن همچنان در این روز مثبت باقی ماند. این موضوع می‌‌‌تواند نشان‌دهنده این باشد که فعالان این بازار به رشد قیمت‌ها در میان‌مدت اعتمادی ندارند. برخلاف قراردادهای آتی صندوق طلا، جریان ورود نقدینگی به قراردادهای گروه زعفران نگین مثبت بود. جذب نقدینگی در شرایطی که قیمت‌ها کاهشی است، می‌‌‌تواند به این مفهوم باشد که فعالان این بازار معتقدند قیمت‌ها در کف هستند؛ بنابراین از خرید سررسید در کف قیمت استقبال می‌کنند.
گواهی سکه از سکه افتاد
بررسی روند معاملات گواهی‌‌‌های سکه طلا در بازار مالی بورس کالای ایران از غلبه احتیاط میان معامله‌‌‌گران این بازار حکایت دارد، به نحوی که فعالان این بازار ظرف 20روز اخیر هر گواهی سکه را با نرخی کمتر از ارزش بنیادی آن خریداری کردند. به شکل بنیادی، ارزش هر واحد گواهی سکه طلا برابر یک‌صدم ارزش نرخ معامله (میانگین قیمت خرید و فروش روز) سکه در بازار فیزیکی است؛ اما بازار گواهی سپرده سکه طلا تابعی از عرضه و تقاضاست؛ از این‌‌‌رو ذهنیت خریداران و فروشندگان می‌‌‌تواند قیمت‌ها را در این بازار، در نرخی بالاتر یا پایین‌‌‌تر از ارزش بنیادی آن قرار دهد.
ظرف روزهای اخیر، گواهی‌‌‌های سکه در بازار مالی بورس‌کالا با نرخی کمتر از ارزش بنیادی آن مورد معامله قرار گرفته‌اند، به نحوی که در زمان تنظیم این گزارش، میانگین نرخ فروش گواهی‌‌‌های سکه حدود یک‌درصد کمتر از ارزش بنیادی آن بود. این موضوع بیانگر غلبه ذهنیت کاهشی میان معامله‌‌‌گران این بازار است. بلاتکلیفی ارزی مهم‌ترین دلیل غلبه احتیاط در این بازار بود.
در حالی که نوسانات نرخ ارز سیگنال‌‌‌های متناقضی برای بازار گواهی سکه و صندوق طلا به همراه دارد، این فلز گرانبها در بازارهای جهانی نیز روزهای پرالتهابی را پشت‌‌‌سر می‌‌‌گذارد. البته رکوردشکنی شاخص دلار آمریکا باعث شده است تا طلا در محدوده‌‌‌ای نزدیک به کف کانال قیمتی هزار و 700دلاری نوسان داشته باشد. در زمان تنظیم این گزارش و اواسط روز سه‌‌‌شنبه ششم سپتامبر، هر اونس طلا با نرخ 1715دلار در معاملات آتی کامکس مورد معامله قرار گرفت و بازده هفتگی منفی 5/ 0درصدی، بازده ماهانه منفی 4درصدی و بازده سالانه منفی 4/ 4درصدی را برای سرمایه‌گذاران به همراه داشت. در حالی طلا در محدوده نزدیک به کف کانال قیمتی هزار و 700دلاری نوسان می‌کند که این فلز در روزهای ابتدایی ماه مارس تا 2هزار و 52دلار نیز اوج‌‌‌گیری قیمتی داشت. به این ترتیب، در حال حاضر طلا با نرخی حدود 5/ 16درصد کمتر از اوج قیمتی در سال‌جاری میلادی نوسان دارد.
سیاست‌‌‌های انقباضی فدرال‌رزرو به‌‌‌منظور مهار تورم مهم‌ترین دلیل عقبگرد قیمتی طلا ظرف ماه‌‌‌های اخیر بود. این سیاست‌‌‌ها دنیا را با واهمه بروز رکود اقتصادی مواجه کرده؛ اما باعث شده است تا شاخص دلار آمریکا صعود قابل ملاحظهای داشته باشد و به رکورد 20سال اخیر خود برسد. این موضوع با افزایش تمایل سرمایه‌گذاران به نگهداری دلار باعث شده است تا سایر بازارهای مالی و کالایی قرمزپوش شوند. به این ترتیب بازار گواهی سکه طلای ایران در این بازه زمانی از منظر اتفاقات جهانی نیز با سیگنال کاهش نرخ مواجه شده است.
