گواهی سپرده شمش طلا؛ مقصد نقدینگی سرگردان در میانه آتش جنگ در خاورمیانه
بازی جنگ با نبض طلای بورسی
فروکش آتش جنگ در رینگ دارایی‌‌‌های طلایی بورسی
بازار دارایی‌‌‌های طلایی بورسی ظرف سومین هفته از مهرماه آماج ورود نقدینگی سرگردان بود. البته این روند در روز سه‌‌‌شنبه هجدهم مهر تا حدی تغییر یافت. با این حال همچنان پتانسیل این بازار برای جذب نقدینگی و صعود ارزش دارایی‌‌‌های مبتنی بر طلا با حمایت سیگنال‌‌‌های بنیادی از جمله صعود نرخ طلای جهانی و افزایش بهای ارز در بازار آزاد داخل وجود دارد.
حمله حماس به مواضع اسرائیل در سرزمین‌‌‌های اشغالی فلسطین در روز شنبه پانزدهم مهرماه با ایجاد واهمه از تبعات اقتصادی و نظامی این جنگ بر دنیا و ایران زمینه صعود نرخ ارز در بازارهای داخلی را فراهم کرد. به این ترتیب دلار پس از مدت‌‌‌ها خلسه در کانال قیمتی ۴۹هزار تومانی، صعودی قدرتمند به کانال قیمتی ۵۰هزار تومانی داشت و ظرف سه‌روز ابتدایی هفته به کانال ۵۳هزار تومانی نیز رسید که این ارقام بیشترین بهای فروش اسکناس آمریکایی در بازار آزاد و غیررسمی کشور در بازه سه‌ماهه بود.
بازگشت انتظارات تورمی به مسیر رشد و جهش در نرخ ارز باعث شد تا تمایل به خرید کالا در میان عموم افراد جامعه افزایش یابد و به این ترتیب زمینه صعود نرخ در رینگ کالاهایی که جنبه سرمایه‌‌‌ای نیز دارند، فراهم شود. در این شرایط، جایگاه طلا به‌‌‌عنوان دارایی امن در زمان بروز بحران‌ها اقتصادی و ژئوپلیتیک، باعث شد تا دارایی‌‌‌های بر پایه طلا مقصد مناسبی برای این نقدینگی باشد. به این ترتیب سرریز سرمایه‌‌‌های خرد و کلان به معاملات مبتنی بر طلا زمینه صعود بهای سکه در بازار فیزیکی و جهش ارزش گواهی سکه، گواهی شمش طلا و صندوق‌های طلا در بازار مالی بورس‌کالا ظرف روزهای ابتدایی هفته از شنبه پانزدهم تا روز دوشنبه هفدهم مهر را مهیا کرد.
بروز جنگ در سرزمین‌‌‌های اشغالی فلسطین زمینه‌‌‌ساز صعود بهای طلا و نفت در بازارهای جهانی نیز شد؛ اما رشد نرخ حاصل‌شده در بازار طلای داخلی به مراتب بیش از نرخ جهانی بود. فعالان بازار داخل با واهمه از تاثیر منفی این جنگ بر توافق‌‌‌های احتمالی ایران و غرب و ایجاد مانع در مسیر آزادسازی منابع ارزی ایران واکنش به مراتب شدیدتری به این جنگ نشان دادند؛ به نحوی که نرخ سکه بورسی با ثبت رشد 13.5درصدی از کانال قیمتی 26میلیون و 780هزار تومانی در روز چهارشنبه 12مهرماه به کانال قیمتی 30میلیون و 30هزار تومانی در روز دوشنبه هفدهم مهرماه صعود کرد. اما در این زمان طلا در بازار جهانی رشد 2.3درصدی را به ثبت رساند.
در این شرایط تکذیب همکاری ایران در حمله حماس به مواضع اسرائیل در سرزمین‌‌‌های اشغالی از سوی مقامات رسمی کشور ظرف ساعات ابتدایی روز سه‌‌‌شنبه هجدهم مهرماه باعث شد تا در وهله اول نرخ دلار کاهشی شود و در ادامه از نرخ دارایی‌‌‌های سرمایه‌‌‌ای نظیر طلا کاسته شود. به این ترتیب بازار مالی و مشتقه بورس‌کالا در میانه روز سه‌‌‌شنبه هجدهم مهرماه پس از ثبت سه‌روز متوالی رشد از شنبه تا دوشنبه، قرمزپوش شد. عقبگرد نرخ ارز به کانال قیمتی 52هزار تومانی به‌سرعت بر روند معاملات بر پایه طلا در بازارهای مالی کشور اثرگذار شد؛ به نحوی که دارایی‌‌‌های بر پایه طلا، اصلاح نرخی قابل ملاحظه را به ثبت رساندند.
شمش طلا؛ مقصد جدید نقدینگی
بازار گواهی سپرده شمش طلا یکی از ابزارهای مالی جدید بورس‌کالا در جذب نقدینگی سرگردان جامعه است. این ابزار در میانه اخبار جنگ در کرانه باختری به محلی امن برای جذب نقدینگی سرگردان تبدیل شد. بورس‌‌‌کالای ایران در راستای توسعه ابزارهای مالی خود، از اسفند سال گذشته معاملات گواهی سپرده شمش طلا را راه‌‌‌اندازی کرد. این بازار با برخورداری از امکان ورود سرمایه‌‌‌های خرد بازاری جذاب برای فعالان بازار سرمایه است.
بررسی گزارش‌‌‌های هفتگی بورس‌کالا از آن حکایت دارد که از ابتدای امسال تا نیمه مهرماه بالغ بر 11میلیون و 789هزار گواهی شمش طلا به ارزش 39هزار میلیارد ریال در بازار مالی بورس‌کالا داوستد شده و در واقع این بازار موفق به جذب این حجم نقدینگی سرگردان شده است. میزان فروش گواهی شمش طلا ظرف دومین هفته از مهرماه برابر 133هزار و 113گواهی با مجموع ارزش 396میلیارد ریال بود.
آغاز جنگ در نوار غزه با حمله غیرمنتظره حماس به مواضع اسرائیل در سرزمین‌‌‌های اشغالی فلسطین باعث شد تا ظرف سه‌روز ابتدایی هفته جاری به شکل غیر‌منتظره‌‌‌ای بر حجم ورود نقدینگی به معاملات گواهی شمش طلا افزوده شود. میزان حجم معامله گواهی سپرده شمش ظرف این سه‌روز به 980هزار و 452گواهی رسید که این رقم رکوردی بی‌‌‌نظیر در زمینه فروش هفتگی این گواهی بود. مجموع ارزش معاملات گواهی سپرده شمش طلا از روز شنبه تا دوشنبه (پانزدهم تا هفدهم مهرماه) نیز از 3هزار و 144میلیارد ریال عبور کرد که این رقم حدود هشت‌برابر ارزش معاملات گواهی سپرده شمش طلا در هفته منتهی به 14مهرماه است.
با این حال، فروکش روند صعودی نرخ ارز در بازار آزاد و ایجاد جریان کاهشی در معاملات مبتنی بر طلا باعث شد تا از حجم و ارزش معاملات گواهی سپرده شمش طلا در رینگ مالی بورس‌کالا ظرف روز سه‌‌‌شنبه هجدهم مهرماه کاسته شود. تا ساعت 14:45 روز سه‌‌‌شنبه هجدهم مهرماه بالغ بر 227هزار گواهی شمش طلا از رینگ مالی بورس‌کالا معامله شد. میزان معامله این گواهی در روز دوشنبه هفدهم مهرماه به 457هزار و 721گواهی رسیده بود.
تلاطم سکه بورسی در مرز 29 میلیون
رینگ گواهی سکه طلا نیز با ورود موج جدیدی از نقدینگی ظرف سه‌روز ابتدایی هفته مواجه شد. میزان ارزش معاملات گواهی سکه رفاه در روز دوشنبه هفدهم مهرماه به یک‌هزار و 486میلیارد ریال رسید که این رقم یکی از بیشترین حجم‌‌‌های معاملاتی ثبت‌شده در این بازار بود. افزایش نرخ هر گواهی و رشد حجم معاملات بر صعود ارزش معاملات گواهی سکه تاثیری بسزا داشت. با وجود این، ایجاد جریان کاهشی در بازار آزاد ارز از ساعات ابتدایی روز سه‌‌‌شنبه هجدهم مهرماه باعث شد تا ورق در معاملات رینگ مالی بورس‌کالا برگردد و بازار قرمزپوش شود. تا ساعت 15 روز سه‌‌‌شنبه هجدهم مهرماه نرخ سکه در بازار فیزیکی با ثبت کاهش 6.9درصدی به کف کانال قیمتی 29میلیون تومانی سقوط کرد. همزمان سکه بورسی 28میلیون و 800هزار تومان شد. به این ترتیب فروکش تب صعود نرخ دلار به کاهش ارزش دارایی‌‌‌های مبتنی بر طلا انجامید.
